پانزدهم اکتبر مصادف با ۲۴ مهر در جهان به عنوان روز جهانی عصای سفید نامگذاری شده است و فرصتی برای رسیدگی به مشکلات و برآورده کردن نیاز و خواسته های نابینایان است که در میان آنها افرادی توانمند و حتی نخبگانی وجود دارد که منشاء آثار و کارهای بزرگی شده اند.
در کشورمان افراد نابینای زیادی وجود دارند که معلولیت را دور زده اند و در حوزه های علمی، کارآفرینی و سایر زمینه ها حتی از افراد سالم هم موفق تر بوده اند که این دستاوردها حاصل ایمان به توانمندی ها و باور داشتن خود است.
پیگیری امور و خواسته های نابینایان در شهرستان های ساوه و زرندیه با تاسیس انجمنی ویژه در ۱۴ سال پیش تا حدی سر و سامان گرفت و از جمله عملکردهای موفق این تشکل می توان به با سوادی اغلب جامعه هدف و پیشرفت های علمی و تحصیلی آنها اشاره کرد اما به موازات این موفقیت ها همچنان مشکلاتی در حوزه های معیشتی، اشتغال، ازدواج و نامناسب بودن معابر شهری و همچنین اجرا نشدن کامل مفاد و بندهای قانون حمایت از حقوق معلولان بر سر راه زندگی این افراد وجود دارد که در این گزارش به آنها پرداخته شده است.
انجمن نابینایان ساوه و فعالیت ها
مدیر انجمن نابینایان ساوه به ایرنا، گفت: جمعیت نابینایان شهرستان های ساوه و زرندیه ۲۰۰ نفر است که بیش از ۵۰ درصد از آنها متاهل هستند.
«مجید مبارک» افزود: شمار زیادی از نابینایان ساوه و زرندیه را افرادی تشکیل می دهند که ضمن گذراندن آموزش های سوادآموزی با خط بریل به مدارج بالاتر علمی و دانشگاهی نیز رسیده اند.
وی اظهار داشت: انجمن نابینایان شهرستان های ساوه و زرندیه در قالب نمایندگی استان مرکزی در سال ۱۳۸۵ تشکیل شد و در سال ۸۸ نیز مجوز فعالیت به صورت انجمنی مستقل را دریافت کرد و هدف اصلی این تشکل هم رسیدگی به امور نابینایان در حوزه های مختلف مانند اشتغال، ازدواج، مسکن، امور فرهنگی و هنری و آموزشی است.
وی ادامه داد: در زمینه ریشه کن کردن بیسوادی میان نابینایان ساوه و زرندیه نیز عملکرد موفقی داشتیم و بسیاری از اعضاء پس از باسوادی با کمک خط بریل در نهضت سوادآموزی به مدارج عالی علمی و دانشگاهی نیز رسیده اند و نفراتی هم داریم که در مسابقات قرآنی و ورزشی سراسری کشور رتبه های برتر را کسب کرده اند ضمن اینکه در کنار این فعالیت ها کلاس های آموزش زبان و رایانه هم برای فراگیری نابینایان برگزار می شود.
رئیس انجمن نابینایان ساوه و زرندیه اظهار کرد: آگاهی بخشی به دستگاههای اجرائی و خیرین در خصوص مشکلات نابینایان از دیگر فعالیت های انجمن است که در این زمینه افراد نیکوکار زیادی به خصوص در شرایط شیوع کرونا و در تهیه و تامین ماسک و اقلام بهداشتی به ما کمک می کنند.
وی گفت: تاکنون هیچ موردی از ابتلا به ویروس کرونا در جامعه هدف نابینایان ساوه و زرندیه گزارش نشده است.
مبارک اظهار کرد: با اینکه اداره بهزیستی نسبت به تامین عصا و سایر اقلام مورد نیاز نابینایان مبادرت می کند اما از ظرفیت خیرین هم برای تهیه این ملزومات استفاده می کنیم.
درخواست برای اجرای قانون جذب سه درصدی معلولان در استخدام های اداری
مبارک گفت: اصلی ترین مشکل نابینایان در کل کشور مربوط به بیکاری این اقشار است که در ساوه هم مشکلاتی را ایجاد کرده است.
وی افزود: افراد سالم در صورت بیکاری می توانند کارهای دیگری از قبیل دستفروشی، مسافرکشی و... انجام دهند اما برای یک نابینا که محدودیت های خاص خود را دارد، چنین چیزی میسر نیست.
وی اظهار کرد: بر اساس قانون حقوق معلولان هر دستگاه اجرایی باید در استخدام نیروهای مورد نیاز خود، سه درصد را به سهمیه معلولان اختصاص دهد و هرچند در مواردی مانند آموزش و پرورش این اقدام اجرا شده اما اغلب اقدام به دور زدن قانون می شود و با اینکه یک نابینا ممکن است آزمون را با موفقیت پشت سر بگذارد اما در شرط نهایی جذب، رقابتی نابرابر را میان یک معلول با افراد سالم قائل می شوند که عملا راه را برای بکارگیری این قشر می بندند.
رئیس انجمن نابینایان ساوه و زرندیه گفت: در حالی که نابینایان می توانند نسبت به تدریس در مقاطع راهنمایی و بالاتر فعالیت کنند اما در زمان استخدام شرط تدریس در دوره ابتدایی را برای آنها قائل می شوند حال آنکه کار کردن با بچه های این مقطع بسیار مشکل است و بدین ترتیب وقتی فضای رقابت میان یک معلول (نابینا) با افراد سالم در مورد تدریس دروس ابتدایی پیش می آید، ناگزیر از کورس خارج می شود.
وی تاکید کرد: نابینایان زیادی در ساوه و زرندیه داریم که توان تدریس دروسی چون فلسفه، ادبیات و... را در مقاطع بالاتر که دانش آموز به مرز پختگی و فراگیری رسیده است، دارند و خواسته ما این است که در آزمون های استخدامی از این قشر برای تدریس در این سطوح و نه در حوزه آموزش ابتدایی استفاده شود.
به گفته مبارک، اجرای کامل قانون جذب سه درصد از معلولان در فرایندهای استخدامی ادارات در نشست ویدئوکنفرانس رئیس سازمان بهزیستی کشور با معلولان که اخیرا برگزار شد به عنوان یکی از خواسته های اصلی مطرح شد و جامعه معلولان به خصوص نابینایان امیدوار هستند که در شیوه کنونی جذب تغییرات موثری برای فراهم سازی فضای استخدام حاصل شود.
وی ادامه داد: نابینایان توانمندی های بالایی نه تنها برای فعالیت در دستگاه های اداری و دولتی بلکه در بخش خصوصی دارند و اکنون در یکی از کارخانه های شهر صنعتی کاوه ۲ تن از نابینایان ساوجی ۳۰ سال است که در بخش بسته بندی کارخانه فعالیت می کنند و در آستانه بازنشستگی هستند.
رئیس انجمن نابینایان ساوه گفت: افراد نابینا می توانند در زمینه اپراتوری تلفن به کارخانه ها و شرکت های خصوصی هم کمک کنند و ما از بخش خصوصی درخواست می کنیم که این اقشار برای چنین پست هایی استفاده قرار دهند.
وی افزود: طبق قانون هر دستگاه یا شرکتی که نسبت به استخدام معلولان مبادرت کند در زمینه های حقوق، بیمه و مالیات از سوی دولت مورد حمایت و تخفیف های ویژه قرار می گیرد و کارفرمایان می توانند از این مزیت برای بکارگیری نابینایان در شرکت های خود و در شغل هایی که از توان آنها بر می آید، اقدام نمایند.
وی گفت: با توجه به ازدواج های دورن انجمنی که شمار بالایی هم دارد، ایجاد شغل برای یک نابینا به منزله رفع مسائل معیشتی یک خانواده حداقل ۲ نفری است و هر معلولی هم که شاغل شود نسبت به تشکیل خانواده اقدام خواهد کرد و دیگر نیازی هم به مستمری ماهانه سازمان بهزیستی که معادل ۱۲۰ هزار تومان است، نخواهد داشت.
وی گفت: در یکی از بندهای قانون حقوق معلولان تصریح شده که میزان پرداختی مستمری برای هر معلول در ماه می باید مطابق پایه حقوق اداره کار باشد که رعایت نمی شود.
نامناسب بودن معابر ساوه و درخواست بهره مندی از خدمات رایگان ناوگان حمل و نقل
مبارک همچنین از نامناسب بودن مبلمان شهری ساوه گلایه داشت و گفت: متاسفانه در نشست های مربوط به مبلمان شهری هیچ نماینده ای از معلولان به خصوص نابینایان دعوت نمی شود و در تصمیم گیری ها نظری از ما کسب نمی شود.
وی افزود: در ساوه چند ماه پیش بوستان ویژه معلولان (امید) را افتتاح کردند و مدعی شدند که یک نابینا به راحتی می تواند از ابتدا تا انتهای این فضا را بدون مشکل طی کند در حالی که هنگام احداث این طرح حتی به صورت آزمایشی از یک نابینا دعوت نکردند که برای راستی آزمایی از مسیر عبور کند تا محرز شود آیا مشکلی دارد یا خیر.
وی گفت: مشکلی دیگری که در حوزه شهری برای معلولان به خصوص نابینایان مشکلاتی را ایجاد کرده است، اقدام به حفاری از سوی برخی ارگان های خدمات رسان و ترمیم نکردن بقایای آن است که تردد این قشر را با سختی مواجه کرده است.
مبارک همچنین جابجایی تیرهای برق درون شهرها که جانمایی مناسبی ندارند و مزاحم تردد نابینایان هستند را از دیگر درخواست ها از مسئولان شهری عنوان کرد و در این زمینه به یکی از تیرهای برق در اطراف میدان سلام ساوه اشاره کرد که عرصه را بر تردد نابینایان به خصوص خود او که کارمند دانشکده علوم پزشکی است و هر روز از کنار این تیر برق عبور می کند، اشاره کرد.
وی همچنین توقف خودرو در معابر پیاده راهی شهر ساوه را از دیگر مشکلات برای عبور و مرور نابینایان و سایر معلولان عنوان کرد و از پلیس راهور درخواست کرد که با افراد بی مبالات در این خصوص برخورد کند زیرا در موارد زیادی نابینایان اعلام کردند که در هنگام تردد یا به این خودروها برخورد کرده اند یا در جدول کنار پیاده رو سقوط کرده اند.
رئیس انجمن نابینایان ساوه و زرندیه همچنین از مسئولان و مدیران شهری درخواست کرد که موضوع استفاده رایگان معلولان از خدمات ناوگان حمل و نقل درون شهری که مطابق قانون حقوق معلولان است را اجرا کنند و افزود: در حالی که در این زمینه از شورای شهر و شهرداری درخواست هایی داشتیم اما تاکنون به طور کامل عملیاتی نشده است.
به گفته او، استفاده از خدمات ناوگان حمل و نقل برون شهری (هواپیما و قطار) هم مطابق قانون مذکور برای معلولان نیم بها است که اکنون فقط شرکت ایران ایر این خدمات را ارائه می کند.
وی گفت: انجمن نابینایان ساوه ۱۵ سال است که فعالیت می کند و همه مسئولان نیز با آن آشنا هستند اما با تاسف در هنگام تصمیم گیری ها و اجرای پروژه ها محلی از اعراب ندارد و یکی از گلایه های ما از مسئولان شهری هم همین مساله است که چرا برای احداث پروژه ها یا مشکلات مربوط به نامناسب بودن معابر شهر توجهی به نظر و دیدگاههای این انجمن نمی شود.
وی گفت: در زمینه مناسب سازی معابر و احداث پروژه های رفاهی ویژه معلولان به خصوص نابینایان، استانداردهایی وجود دارد که انجمن نابینایان می تواند آن را در اختیار مدیران و تصمیم گیران شهری قرار دهد تا مطابق آن به اجرای هر طرح یا پروژه ای مبادرت شود.
تلاش مسئولان برای رفع مشکلات معلولان و نابینایان ساوه
فرماندار ساوه نیز در این رابطه ضمن تبریک روز جهانی عصای سفید به جامعه نابینایان این شهرستان، اظهار داشت: برای رسیدگی به مشکلات نابینایان و یافتن راهکار، روز گذشته جلسه ای با حضور انجمن های ویژه معلولان به خصوص نابینایان با حضور مدیرکل بهزیستی استان مرکزی تشکیل شد.
«علی میرزایی» به ایرنا، گفت: هر یک از اعضای این انجمن ها به بیان نقطه نظر و مشکلات خود پرداختند که قرار شد دیدگاههای آنها در تصمیم گیری ها لحاظ شود.
وی اظهار کرد: قرار بر این شد که فهرستی از نیازمندی های انجمن های معلولان و به صورت ویژه با توجه به مناسبت روز جهانی عصای سفید در خصوص نابینایان تهیه و اداره کل بهزیستی استان مرکزی هم برای تامین و برآورده کردن آنها نهایت مساعدت را به عمل آورد.
فرماندار ساوه اظهار داشت: در این نشست همچنین تصمیم گرفته شد تا با تهیه بانک اطلاعاتی از جامعه آماری معلولان و نابینایان و نیز مهمترین خواسته های آنها و ارسال به مراجع استانی، در راستای رفع آنها اقدامات لازم در دستور کار قرار گیرد.
به گفته او در این نشست برای حمایت از نابینایان و سایر اقشار معلول شهرستان ساوه کارت های هدیه ای نیز به آنها اهدا شد.