دکتر مجتبی ذکایی در گفت و گو با ایسنا با اشاره به اینکه بیماری ها به دو دسته بیماری های واگیردار و بیماری های غیرواگیر تقسیم می شوند، اظهار کرد: بیماری های واگیردار بر اثر عامل خارجی، عامل عفونی، قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌های سرایت کننده به وجود می آیند ولی بیماری‌های غیرواگیر که مزمن هم هستند علت زمینه‌ای دارند. این بیماری‌ها ممکن است سال‌ها طول بکشد تا بتواند در فرد بروز کند و عوارض جبران ناپذیری را نیز در پی خواهند داشت.

وی افزود: برخلاف بیماری های واگیردار که سر و صدای زیاد و سرعت انتشار بالایی دارند، بیماری‌های غیرواگیر این چنین نیستند و تعداد قابل زیادی از افراد را سالانه به کام مرگ می‌کشانند. برای مثال بیماری کرونا طی یک سال گذشته ۷ میلیون نفر را به کام مرگ کشاند و این درحالی است که بیماری های غیر واگیر مانند دیابت ۱۷ میلیون نفر را به کام مرگ کشانده است.

وی با بیان اینکه بیماری های غیرواگیر مزمن به راحتی قابل پیشگیری هستند و افراد می توانند به راحتی از بروز آنها جلوگیری کنند، افزود: این بیماری ها بسته به نژاد، عوامل ژنتیکی، سن و جنس، ممکن است در فرد ظهور کنند ولی با رفتار صحیح و تغییر شیوه و سبک زندگی مانند عدم مصرف دخانیات نظیر سیگار، الکل، فراهم آوردن فعالیت فیزیکی وتحرک و تغذیه مناسب که بسیار حائز اهمیت است، می شود از بروز آنها جلوگیری کرد.

این مقام مسئول در علوم پزشکی ساوه با بیان اینکه با تغییر سبک زندگی و رفتار صحیح می‌توان به مقدار قابل ملاحظه‌ای از بروز بیماری های غیرواگیر جلوگیری کرد، افزود: چهار بیماری مزمن غیر واگیر در جهان وجود دارد که عبارتند از بیماری های دیابت، بیماری های قلبی و عروقی مثل( بیماری‌های فشار خون، حوادث قلبی عروقی و مغزی)، سرطان ها و بیماری های تنفسی مانند آسم که بیشترین مرگ و میر در دنیا را به خود اختصاص داده اند و قابل پیشگیری هستند.

وی تصریح کرد: با تغییر سبک زندگی فردی که به عنوان مثال دارای تغذیه نامناسب و عدم تحرک فیزیکی است یا سیگار مصرف می‌کند و در یک پروسه ۱۰ ساله یکی از بیماری‌های مزمن را دچار می شود می توان سیر ابتلا به بیماری های واگیر را متوقف کرد.

وی تصریح کرد: روشی که برای شناخت بیماری ها در پایگاه‌های بهداشتی درمانی شهرستان استفاده می‌شود روش خطرسنجی است. این روش، ابزاری است برای شناخت حوادث قلبی عروقی که فرد طی ۱۰ سال آینده به آن دچار می‌شود. تمام افراد بالای ۳۰ سال با مراجعه به نزدیکترین پایگاه بهداشتی، مراکز جامع سلامت و تشکیل پرونده سلامت می توانند به صورت رایگان تست های قندخون ناشتا و کلسترول خون ناشتا بدهند. با اندازه‌گیری قد، وزن و دور کمر و ثبت در سامانه، داده‌هایی جهت میزان خطر و مستعد بودن فرد به بیماری مزمن طی ۱۰ سال آینده استخراج می‌شود. اگر داده های سامانه نگران کننده باشد برای افراد مداخله صورت می گیرد و با پزشک در میان گذاشته می‌شود و خطر ابتلا به بیماری با مشاوره تغذیه، اصلاح تغذیه و رژیم غذایی، کاهش وزن، اصلاح رژیم غذایی و عدم مصرف سیگار به کمتر از ۱۰ درصد می‌رسد.

دکتر ذکایی با بیان اینکه فشار خون مزمن نیز نوعی بیماری است که ممکن است فرد به آن مستعد شود، افزود:  این افراد می‌توانند به صورت ماهیانه به تمام مراکز پایگاه ها و خانه های بهداشت مراجعه کنند. افرادی که مبتلا می شوند ماهیانه چک می‌شوند و  توسط پزشک هر سه ماه کنترل و بررسی خواهند شد تا بیماری تحت کنترل درآید.

وی تاکید کرد: تغییر سبک زندگی و تغییر تغذیه می‌تواند از بروز این بیماری‌ها جلوگیری کند. فشارخون ممکن است برای افراد مستعد فشار خون و دیابت مشکلاتی به وجود آورد و سکته قلبی، مغزی، مشکلات جسمی، نابینایی، مشکلات کلیوی، ابتلا به زخمهای بهبود نیافته که منجر به قطع عضو می‌شوند از پیامدهای آن است.

دکتر ذکایی بیان کرد: برای بیماران دیابتی نیز در مراکز جامع سلامت میزان قند خون بررسی می‌شود. قند خون باید بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ باشد و بعد از چند بار چک کردن به فرد گفته می‌شود که میزان قند خون او چه میزان بوده و آیا دچار  دیابت است یا ممکن است مستعد دیابت باشد، در این حالت فرد به مشاوره تغذیه  و پزشک نیاز دارد و باید دارو مصرف کند و اصول تغذیه ای را رعایت کند.

وی ادامه داد: افرادی که قند خون آنان بالای ۱۲۶ باشد دیابتی به حساب می‌شوند. اگر افراد به انسولین نیاز دارند باید پیاده روی کنند، استرس نداشته باشند، سیگار نکشند، اصول تغذیه ای را رعایت کرده، شیرینی جات، قند و چربی و شکر را از سبد غذایی شان حذف کنند، و اگر چربی بالا دارند، حتما کنترل شود. فشار خون کمتر از ۱۲ روی ۸ فشار خون صحیح است و با رعایت سبک زندگی قابل کنترل است.