شهناز هدایتی در گفت‌وگو با ایسنا، در خصوص پدیده تک فرزندی در جامعه امروزی اظهار کرد: تک فرزندان کودکانی هستند که یا خواهر و برادر ندارند یا به فرزندی پذیرفته می‌شوند. در جامعه امروزی علاوه بر رواج تک فرزندی، نرخ تولد و اندازه خانواده‌ها به وضوح کاهش و تعداد خانواده‌های تک فرزند افزایش یافته است.

وی در ادامه عواملی از قبیل نگرانی برای تامین آینده فرزندان، فراهم کردن موقعیت و امکانات موفقیت بیشتر برای فرزند، شرایط اقتصادی حاکم بر خانواده‌ها، شاغل بودن والدین، ترس از دست دادن شغل و محدود شدن فعالیت‌های اجتماعی مادر، ازدواج دیرهنگام، تولد دیرهنگام فرزند اول، تفکر خانواده‌ها و کوچک شدن محیط خانه و...  را از علل شیوع این پدیده در اجتماع دانست.

هدایتی با اشاره به پیامدهای تک فرزندی از دو بعد خانواده و جامعه گفت: از بعد خانواده ممکن است کودک شما احساس کند که تنهاست، نمی‌تواند با خواهر یا برادر خود تعامل داشته باشد و در خانه‌ای که زندگی می‌کند فضای کودکی وجود ندارد، چون همیشه تعداد بزرگسالان بیشتر از کودکان است و برای بهتر بودن در درس و دیگر فعالیت‌ها تحت فشار بیشتری از طرف خانواده است.

او افزود: به خاطر دلواپسی‌های بیش از حدی که والدین برای محافظت از او دارند، از آزادی‌های لازم و متناسب سن خود برخوردار نیست. ممکن است فرزند شما به دلیل توجه زیاد پدر و مادر و سایر بستگان نزدیک، از اعتماد به نفس کمتری برخوردار باشد و فرصت تجربه برخی از احساسات و چگونگی کنترل و مدیریت آنها را نداشته باشد.

مسئول سلامت روان، اجتماعی و اعتیاد دانشکده علوم پزشکی ساوه ادامه داد: ممکن است کودک در ذهن و خیال خود با دوستان خیالی بازی کند. بخاطر مراقبت بیش از حد پدر و مادر، از دخالت آنها در کارش خسته شود. به دلیل نداشتن برادر یا خواهر و ارتباط با آن‌ها تمایل (بیش از حد) به اسباب بازی و حیوانات داشته باشد، تحمل کمتر و حساسیت بیشتر نسبت به رفتار دیگران داشته باشد، انتظار رفتار خلاف خواسته خود را نداشته و معمولا هر مخالفت را بدون دلیل و به خاطر نیتی خاص تفسیر می کند.

وی گفت: چنین کودکی ممکن است به دلیل ارتباط کمتر با کودکان و تماس بیشتر با بزرگسالان، مقتضای کودکی خود را بروز ندهد و رفتاری مانند بزرگسالان داشته باشد و نتواند آن گونه که لازم است بچگی کند. به دلیل خودمحوری، سخت‌تر با دیگران ارتباط برقرار کند یا دوست پیدا کند و به دلیل نداشتن الگویی از جنس مخالف در خانواده، آسیب پذیری بیشتر از لحاظ جنسی و روابط اجتماعی داشته باشد.

هدایتی به پیامدهای دیگر تک فرزندی اشاره کرد و گفت:  مهد کودک می‌تواند محیط مناسبی برای فرزندان در برخی از ابعاد باشد ولی به هیچ عنوان نمی‌تواند جای خواهر یا برادر را برای فرزند پر کند. والدین تک فرزند، فرزندان خود را از داشتن خواهر و برادر محروم می‌کنند. فرزندان پدر و مادری که تک فرزند هستند نیز وابستگانی مانند خاله، عمه، عمو و دایی نخواهند داشت.

وی در رابطه با تبعات تک فرزندی برای جامعه نیز گفت: رواج تک فرزندی باعث می‌شود که جمعیت کشور رو به پیری رود و فضای جوانی و شادابی کمتر دیده شود. رواج تک فرزندی و تداوم آن در جامعه باعث می‌شود که در طول زمان جمعیت کشور کم شود. کاهش نسل جوان و پیرشدن جمعیت، می‌تواند چرخه تولید و اقتصاد جامعه را تحت تاثیر قرار دهد.

او بیان کرد: زمانی که نیروی کار فعال و پویای جامعه کم باشد، آن جامعه بیشتر دچار رکود اقتصادی و تولید خواهد شد. با توجه به اینکه تمایل به تک فرزندی در خانواده‌های تحصیلکرده بیشتر دیده می‌شود، می‌تواند سبب کاهش متوسط ضریب هوشی جامعه شود. با توجه به زیاد شدن امید به زندگی، تک فرزندان نمی‌توانند به راحتی همه مسئولیت نگهداری از پدر و مادر مسن خود را تقبل کنند و بنابراین نیاز به خانه‌ها و محل‌های نگهداری سالمندان افزایش می‌یابد.