محمد آیینی روز گذشته ۲۶ اردیبهشت ماه در بازدید سرزده از سکونتگاه‌های غیر رسمی ساوه با اشاره به اینکه خوشبختانه شهرداری ساوه با تلاش نیروهای مجموعه، همت شهردار و حمایت و همکاری مجموعه استانداری در واقع یکی از شهرداری پیشروی کشور در همه حوزه‌ها است، اظهار کرد: یکی از وظایف اساسی ستاد بازآفرینی شهری پایدار کشور که ریاست آنرا شخص رئیس جمهور برعهده دارد، حول چهار محور است که دستگاه‌های مختلف را همسو می‌کند تا در قالب یک برنامه جامع اقدام مشترک در چهار حوزه شرایط محلات را بهبود ببخشند.

وی با اشاره به اینکه محور نخست بحث نوسازی مسکن است، افزود: در محلات فرسوده و در سکونتگاه‌های غیررسمی که شناسایی شده‌اند، خیلی از خانه‌ها ناپایدارند یعنی از سازه مناسب برخوردار نیستند و اگر زلزله رخ دهد به شدت در خطر هستند و به نوعی بر سر ساکنان آوار می‌شود.

آیینی با بیان اینکه شتاب بخشی به جریان نوسازی یک اولویت است، افزود: در این راستا با توجه به تجارب گذشته در کشور،  بهترین راهکار این است که خود مردم وارد کار شوند و شهرداری‌ها و دستگاه دولتی نیز هموارکننده مسیر و کمک کار و حامی مردم در این جریان باشند.

وی به بسته‌های تشویقی مختلفی که در محلات فرسوده و حاشیه نشین ارائه می شود اشاره کرد و افزود: در این بسته‌ها سازوکاری فراهم شده است که مردم می‌توانند برای اخذ پروانه ساخت در این مناطق از تخفیف ۱۰۰ درصدی استفاده کنند و شهرداری‌ها موظفند این تخفیف را از حداقل ۵۰ درصد تا ۱۰۰ درصد در نظر بگیرند.

معاون وزیر راه و شهرسازی به تسهیلات بانکی پیش‌بینی شده نیز اشاره کرد و گفت: همچنین بسته تشویقی شهرسازانه‌ای اخیرا در شورای عالی شهرسازی و معماری ایران مصوب شد. اجرای این طرح در شهرهای مختلف کشور شروع شده و در استان مرکزی نیز در اراک مصوب شده و ساوه نیز در شرف انجام است که با اجرای آن مردم می‌توانند از سیاست‌های تشویقی در این نقاط بهره مند شوند.

آیینی افزود: در شهرهایی که بسته تشویقی را اجرا کردند شاهد رشد خیلی خوبی در تعداد پروانه‌ها  از ۱۰ درصد تا ۴۳۰ درصد بودیم لذا از همه شهرداری‌ها تقاضا می‌شود که هر چه سریعتر بسته تشویقی را اجرا کنند.

وی با بیان اینکه در نقاط حاشیه‌نشین و سکونتگاه‌های غیر رسمی به شدت با کمبود سرانه‌ها مواجه هستیم، اظهار کرد: در این نقاط به شدت کمبود سرانه‌های بهداشتی، آموزشی، درمانی، انتظامی و ورزشی وجود دارد که لازم است تمامی دستگاه‌ها با عمل به تکالیف قانونی خود و با همدلی و مشارکت به دنبال جبران این کمبودها باشند.

وی با بیان اینکه وجود معابر خاکی نشانگر بدترین چهره محرومیت در این مناطق است، گفت: با کمک مجلس شورای اسلامی و توجه وزیر راه و شهرسازی منابع خوبی در قالب تامین قیر رایگان شهرداری فراهم شده است و در طول یک سال اخیر بیش از ۲ هزار و ۱۰۰ کیلومتر در این نقاط با مشارکت شهرداری‌ها، آسفالت انجام شده است.

معاون وزیر راه و شهرسازی بیان کرد: ظرفیت خوبی، امسال در قانون بودجه دیده شده و بند "ب" تبصره ۱۱ قانون بودجه این فضا را فراهم کرده تا از محل عوارض ارزش افزوده متناسب با جمعیت ساکن در این محلات اعتبارتی تخصیص داده شود تا علاوه بر زدودن چهره محرومیت، بستر ساخت مدرسه، درمانگاه و ورزشگاه در این محلات فراهم شود. خوشبختانه در این زمینه اقدامات خوبی صورت گرفته است و در حال حاضربیش از چهار هزار پروژه در کشور اجرا شده اما نیازمند پروژه‌های بیشتری هستیم.

وی گفت: نمونه آن محله عباس آباد شهرستان ساوه است که در این نقطه حاشیه‌ای ساوه و با تلاش شهرداری بیش از ۹۰ کیلومتر طول در معابر این منطقه و سایر سکونتگاه‌های غیررسمی ساوه آسفالت شده که در نوع خود طی یکسال اخیر اقدامی بی نظیر و بی سابقه است. امروز مردم این مناطق حس می‌کنند که بالاخره بعد از سال‌ها مورد توجه واقع شده‌اند و با بهره‌مندی از خدماتی که با تلاش شهرداری ساوه در این مناطق صورت گرفته بخشی از مشکلات آنان برطرف شده است.

مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران در ادامه با بیان اینکه محور بعدی، محور توانمند سازی و آموزش‌های شغلی ساکنان است که با همکاری سازمان فنی حرفه‌ای انجام می‌شود، افزود: خوشبختانه شهرداری ساوه با تلاش مجموعه کارکنان، همت شهردار و حمایت و همکاری مجموعه استانداری در واقع یکی از شهرداری پیشرو در همه حوزه‌ها در کشور است. در گزارشی که در جریان بازدید ارائه شد، شهرداری ساوه به صورت مستقیم در ساخت بیش از هزار واحد مسکونی در شهر مشارکت کرده است که بخشی از کار شروع شده و بخشی در مرحله جذب سرمایه گذار و بخشی در حال عقد قرارداد است. این اقدام نیز کم نظیر است چون بخشی از این واحدها برای تهاتر با املاک فرسوده استفاده می‌شود و این امر خود موجب سرعت بخشی به نوسازی می‌شود.

وی با اشاره به اینکه بسته خاص تشویقی شهر ساوه آماده است که در کمیسیون ماده ۵ استان مطرح و بزودی ابلاغ خواهد شد، گفت: در بخش خدمات زیر بنایی و روبنایی نیز در بازیدی که از ساوه انجام شد، دهها پروژه عمرانی در بخش‌های مختلف این مناطق شامل توسعه معابر، بهسازی کانال شهر جهت کاهش خطرات سیل در این مناطق و ... مشاهده شد و مهمتر از همه نهضتی است که در جهت بهسازی معابر در ساوه اتفاق افتاده است.

وی اظهار کرد: متاسفانه شهرهای زیادی در کشور داریم که در آنها فضای اشتغال فراهم بوده و با پدیده حاشیه‌نشینی و سکونتگاه‌های غیررسمی مواجه شده‌اند به این دلیل که همگام با توسعه صنعتی و اشتغال، برای پیوست مسکن برنامه ریزی نشده و این امر موجب حاشیه نشینی شده است.

آیینی با بیان اینکه متاسفانه در کشور ۱۱۵۳ سکونتگاه غیر رسمی در ۱۱۰ شهر وجود دارد، افزود: اقدام اصلی در سکونتگاه‌های غیر رسمی پیش نگری و پیشگیری است یعنی اول نباید اجازه بدهیم که این مناطق شکل بگیرند و باید گفت که کوتاهی دستگاه‌های مختلف در گذشته به این مهم دامن زده است و لازم است با برآورد مهاجرت پذیری که در شهرها وجود دارد، سازوکاری فراهم شود تا اراضی لازم را آماده سازی کرده و به بخش مسکن مورد نیاز اختصاص دهیم تا کمتر شاهد حاشیه نشینی باشیم.

وی گفت: هم اینک در این ۱۱۵۳ محله‌ای که شکل گرفته‌اند سیاست بر ساماندهی است و مهمترین موضوع حل مشکل سند مالکیت در این محلات است. عمده سند اراضی این مناطق یا عادی یا  تصرفی است که خوشبختانه دولت سیزدهم خیلی جدی‌تر از دولت‌های قبل وارد این موضوع شده و در سال گذشته در قالب بند "ک" تبصره ۱۱ قانون بودجه سال ۱۴۰۱ دولت مکلف شد در محلات اراضی تصرفی دولت، سند با شرایطی که برابر قانون پیش بینی شده است صادر شود.

وی گفت: در قانون بودجه امسال هم به صورت اختصاصی در قالب بند "م" تبصره ۱۰ و ۱۱ بر این موضوع تاکید شده است و انتظار می‌رود افرادی که در این مناطق، زمین آنها متعلق به دولت یا سایر دستگاه‌های عمومی است حتما به سامانه شرکت بازآفرینی مراجعه و ثبت نام کنند. مدارک آنها پس از بارگذاری بلافاصله به اداره راه و شهرسازی استان‌ها ارجاع می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد و افرادی  که در این مناطق واجد دریافت سند باشند سند در اختیارشان قرار خواهد گرفت.

آیینی افزود: اراده بر این است که در این مناطق سند داده شود چون وقتی سند داده شود آنها می‌توانند پروانه بگیرند و برای نوسازی و تسهیلات اقدام کنند و خود به خود وارد چرخه اقتصاد شهری می‌شوند و نوسازی و بهسازی در این مناطق شکل می‌گیرد. اراده دولت و سیاست‌های کلان نظام بر ساماندهی این مناطق حاشیه‌نشین است و خوشبختانه تلاش‌های زیادی در این زمینه انجام شده اما کارهای باقی مانده زیادی هنوز وجود دارد.