در یک دهه اخیر وقوع خشکسالی و کمی بارش ها سبب شد تا زمینه فعالیت های کشاورزی، باغداری و دامپروری در پهنه مرکزی ایران که ساوه به اقلیمی گرم و خشک از جمله این مناطق است با افت چشمگیری مواجه شود و شمار زیادی از روستائیان راهی شهرها شوند.
به گزارش ایرنا، به همین دلیل بود که بر اساس سرشماری نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ بسیاری از روستاهای شهرستان ساوه به خصوص در بخش مرکزی خالی از سکنه شدند و چون فرصت و زمینه ای برای اشتغال و امرار معاش اهالی این آبادی ها وجود نداشت به ناچار راهی شهر ساوه که از قطب های صنعت کشور است، شدند.
اما با آغاز دوره ترسالی از ۲ سال پیش و رخت بربستن خشکسالی و به خصوص با سرریز شدن سد ۲۷۸ میلیون مترمکعبی الغدیر که پس از ۲۲ سال اتفاق افتاد، بار دیگر دشت های مرکزی ساوه و مناطق روستایی از حیث منابع آبی جان گرفتند و شرایط برای زندگی و کسب درآمد در روستاها مهیا شد.
در کنار این رخدادهای طبیعی، دولت هم اقدامات زیرساختی و توسعه بخشی را در سطح روستاهای ساوه انجام داد که عاملی انگیزه بخش در کنار شرایط ترسالی برای بازگشت مردم به زادگاه شان شد که به نوعی روند مهاجرت معکوس در شهرستان ساوه را رقم زد و اکنون تلاش هایی برای تمهید امکانات در روستاهایی که قبلا خالی از سکنه بودند نیز در جریان است.
اقدامات توسعه بخش و زیرساختی یک سال اخیر
بخشدار مرکزی ساوه در مورد اقدامات انجام شده یا در دست اجرا برای توسعه روستاها به ایرنا، گفت: در یکسال اخیر در بخش های گازرسانی، اجرای طرح های هادی، تامین آب شرب و بهداشتی، ساماندهی بناهای تاریخی، ده گردشی، ایجاد بانک اطلاعاتی، اجرای طرح های اشتغالزایی و پروژه های عمرانی اقدامات چشمگیری انجام شده است.
«کیوان گودرزی راد» اظهار داشت: در حوزه عمرانی افزون بر ۱۲۰ میلیارد ریال با پیمانکاران و حدود ۵۰ میلیارد ریال نیز با تعاونی دهیاران برای اجرای طرح هایی از قبیل بلوار، جدولگذاری، ایجاد بوستان و فضای سبز، روکش آسفالت و سایر زیرساخت ها منعقد شد که نتیجه آن اجرای پروژه هایی متعدد است.
وی در مورد گازرسانی به روستاهای بخش مرکزی، گفت: ۹۶ درصد از روستاهای این بخش از نعمت گاز طبیعی بهره مند هستند و فقط تعداد ۱۶ روستا که بر اساس سرشماری سال ۹۵ شمار جمعیت آنها به حد نصاب نرسیده و سرانه شرکت ملی گاز که به ازای هر خانوار ۱۲۰ میلیون ریال است نیز برای گازرسانی این مناطق کافی نبود از این موهبت بی بهره هستند.
وی ادامه داد: در حال پیگیری هستیم تا با همکاری فرمانداری و نماینده مردم ساوه در مجلس شورای اسلامی از طریق رایزنی با وزیر نفت، بودجه ای علاوه بر سرانه تخصیصی برای گازرسانی به این روستاها جذب کنیم تا بدین ترتیب همه روستاهای بخش مرکزی شهرستان به شبکه سراسری گاز متصل شده و روستاهای بخش مرکزی به طور کامل در زمره مناطق «سبز» شرکت ملی گاز قرار بگیرند.
بخشدار مرکزی ساوه افزود: در حال حاضر مطالعات اجرای عملیات گازرسانی و مناقصه آن از طریق شرکت گاز برای ۲ روستای «یولداش آباد» و «سولاب» که دهیاری ندارند، آغاز شده که به زودی این پروژه ها نهایی خواهند شد.
وی همچنین از جابجایی بیش از ۹۵ درصد از تیرهای برق روستاهای بخش مرکزی ساوه خبر داد و گفت: با آسیب شناسی انجام شده در روستاها، تیربرق هایی که جانمایی نامناسب داشتند یا احتمال ایجاد خطر داشتند، جابجا و در نقطه ای امن تر نصب شدند.
وی در مورد راههای روستایی بخش مرکزی ساوه، گفت: با توجه تخصیص نیافتن اعتبار و اینکه راههای روستایی این منطقه قدمتی حدود ۴۰ ساله دارند، تاکنون کار چندانی در زمینه توسعه و بهسازی انجام نشده است اما در پی آن هستیم که از محل قیر رایگان که مجلس شورای اسلامی در دستور کار دارد و قرار استاز طریق وزارت راه و شهرسازی به استان ها اختصاص یابد، نسبت به توسعه راههای روستایی اقداماتی را انجام دهیم.
وی افزود: با همکاری بنیاد مسکن شهرستان ساوه توانستیم برخی از راههای روستایی را در قالب طرح های هادی تعریف کنیم تا از اعتبارات دهیاری ها برای بهسازی آنها استفاده کنیم و این کار در کمیسیون فنی و مراجع استانی در حال پیگیری است.
بخشدار مرکزی ساوه در مورد بازسازی پل «سرخده» که در سیلاب فرویدن ۹۸ تخریب شد، نیز گفت: عملیات بازسازی و بتن ریزی این پروژه در حال انجام است و انحراف رودخانه را با هدف صیانت این پل تاریخی مربوط به دوران سلجوقیان از مسیر سیلاب ها و مدار آب با هماهنگی اداره امور آب اجرا نمودیم که امیدواریم هرچه زودتر تکمیل و مورد استفاده اهالی قرار گیرد.
گودرزی راد همچنین شناسایی ابنیه تاریخی مانند کاروانسرای باغ شیخ و سایر اماکن تاریخی واقع در محدوده بخش مرکزی با هماهنگی میراث فرهنگی شهرستان ساوه را از دیگر فعالیت های یک سال اخیر بخشداری مرکزی برشمرد و گفت: کاروانسرای باغ شیخ در فهرست آثار معرفی شده برای ثبت جهانی یونسکو قرار دارد و تلاش می کنیم تا با رفع مشکل مالکیتی این بنای ارزشمند، زمینه ثبت جهانی آن را مهیا کنیم تا به عنوان یک مجتمع گردشگری از آن استفاده شود.
وی در مورد بهسازی معابر روستاهای بخش مرکزی نیز، گفت: عملیات روکش آسفالت، لکه گیری، پیاده روسازی، بوستان و فضای سبز، سالن های ورزشی و روشنایی ۸۰ درصد از روستاها که دارای اعتبار بودند نیز انجام شد را روکش لکه گیری، پیاده رو سازی، روشنایی، پارک و فضای سبز، سالن های ورزشی و ... انجام دادیم.
بخشدار مرکزی ساوه افزود: در روستاهای «الوسجرد» و «احمدآباد» نیز کار احداث ۲ باب سالن ورزشی که اکنون در حال نصب سوله و فونداسیون قرار دارد، در دستور کار است تا جوانان این روستاها و مناطق اطراف از ظرفیت های ورزشی بهره مند شوند.
وی گفت:طبق مصوبات شورای اجتماعی کشور نیز کار احداث زمین چمن مصنوعی بر اساس سهمیه ای که به شهرستان اختصاص یافته در دستور کار است و بنا داریم در روستاهایی از قبیل «بندچای»، «باغ شیخ»، «چرمک» و «محمودآباد» ساکنان را در صورت تامین اعتبارات کشوری از این مزیت بهره مند کنیم.
به گفته بخشدار مرکزی ساوه، بانک اطلاعاتی روستاهای این بخش بر اساس برنامه های ده گردشی سال گذشته ایجاد شده تا از نظر جمعیت، امکانات موجود در روستاها مانند خانه های بهداشت، مدارس، پایگاه آتش نشانی اطلاعات لازم و در دسترس داشته باشیم.
وی همچنین از رفع بیش از ۵۰ درصد مشکلات روستاها در زمینه پروژه ها یا حوزه کاری سایر ارگان ها در قالب برنامه ده گردشی و سرکشی به این مناطق در یکسال اخیر خبر داد و گفت: تلاش ها برای رفع مشکلات سایر روستاها نیز ادامه دارد.
گودرزی راد گفت: در زمینه اشتغالزایی هم با همراهی دهیاری ها آمادگی کردیم که با استفاده از ظرفیت های بنیاد برکت، کمیته امداد و بخش خصوصی نسبت به ایجاد کارگاههای اشتغالزا در حوزه صنایع کوچک و زودبازده به خصوص در حوزه فرآوری محصولات، قالیبافی، زنبور عسل، تولید رب انار و... فعالیت هایی را انجام دهیم.
مقابله با کرونا در روستاها و زیرساخت های اینترنتی آموزشی
بخشدار مرکزی ساوه در ادامه به اقداماتی که برای حفاظت از سلامت اهالی روستاهای در برابر شیوع ویروس کرونا انجام شده، اشاره کرد و گفت: از اسفند سال گذشته که این ویروس شیوع یافت تاکنون در هر روستا بیش از سه نوبت ضدعفونی معابر عمومی و اماکن انجام شد.
وی گفت: برای افراد آسیب پذیر ساکن روستاهای بخش مرکزی که شناسایی شدند نیز به صورت رایگان اقلام بهداشتی از قبیل الکل، مایع ضدعفونی و ماسک و دستکش ارائه شد.
وی در مورد مجازی شدن آموزش ها و وضعیت روستاهای بخش مرکزی ساوه نیز، گفت: غیر از چند روستا مانند «اکبرآباد» و «امام آباد» و برخی روستاها در مرز این شهرستان با استان قم که با مشکل آنتن دهی اپراتورهای تلفن همراه مواجه هستند در سفر سال گذشته وزیر ارتباطات مکاتبه ای با شرکت ارتباطات زیرساخت انجام شد تا این مشکل رفع شود.
وی افزود:اکنون دکل های مخابراتی توسط بخش خصوصی در این مناطق ایجاد شده و مردم هم باید از طریق خرید اشتراک وای فای نسبت به تامین اینترنت خود اقدام کنند اما از آنجا که این کار هزینه هایی به خصوص با گرانی مودم برای روستائیان به همراه دارد، استقبال چندانی از آن نشده و از این رو برای رفع مشکلات این روستاها تصمیم داریم از تعرفه اینترنت دولتی استفاده کنیم.
وی گفت: در زمینه استفاده از شبکه شاد با توجه به فراهم بودن بستر اینترنت در بیشتر روستاهای بخش مرکزی غیر از چند روستا که با مشکل آنتن دهی تلفن همراه مواجه هستند، مشکلی وجود ندارد.
وضعیت مدارس، شبکه آب و مناطق عشایری
بخشدار مرکزی ساوه گفت: غیر از روستاهایی که طبق سرشماری سال ۹۵ خالی از سکنه معرفی شد، از نظر فضای آموزشی و مدرسه مشکلی در هیچ یک از روستاها وجود ندارد و حتی با کمک خیرین، دهیاران و مردم در سالهای اخیر توانستیم مدارس فرسوده را نیز بازسازی کنیم.
وی افزود: غیر از ۲ روستا از جمله «آسیابک بند» که به جای مدرسه از کانکس برای آموزش ها استفاده می شود، مشکل حادی در سایر روستاها نداریم و در حال انجام مقدمات برای ساخت مدرسه با کمک خیرین و تامین زمین در روستاهای مذکور هستیم تا به زودی با ساخحت مدرسه جدید، بساط کانکس ها هم برچیده شود.
بخشدار مرکزی ساوه در مورد تامین آب آشامیدنی روستاها نیز گفت: با توجه به تخصیص آبی که از سد الغدیر برای مناطق روستایی در نظر گرفته شد و همچنی شرکت های آبفای شهری و روستایی، شبکه های بیش از ۸۰ درصد روستاهای بخش مرکزی را اصلاح کردیم و آب بهداشتی مورد نیاز بیش از ۹۰ درصد از روستاهای این بخش از طریق شبکه تامین می شود البته چند روستا مانند «چرمک»، «قیطانیه» و «قلعک» آب مورد نیازشان را از چاه و چشمه به صورت خودگردان تامین می کنند و مردم حاضر به واگذاری به دولت برای ساماندهی از طریق شرکت آبفا نیستند مشکلی در زمینه تامین آب نداریم.
وی گفت: در سالجاری نیز عملیات اصلاح و بهسازی بیش از ۵۰ درصد شبکه آب و فاضلاب فرسوده روستاهای بخش مرکزی با مشارکت دهیاری ها و شرکت آب و فاضلاب انجام شد تا مردم مشکلی از نظر دسترسی به آب بهداشتی نداشته باشند.
به گفته گودرزی راد، بیشترین تعویض شبکه های فرسوده تامین آب روستاهای بخش مرکزی با ضریبی بیش از ۸۵ درصد نیز در یک سال و نیم اخیر انجام شده است.
وی همچنین از نهایی شدن طرح هادی روستای عشایرنشین «عباس آباد نارباغی» ساوه و ساماندهی اراضی ملی و واگذاری آنها به اهالی خبر داد و گفت: مشکلاتی که اهالی در زمینه معدن مس زاگرس این منطقه داشتند نیز برطرف شده است.
بخشدار مرکزی ساوه اظهار داشت: مشکل روشنایی و طرح هادی روستای عشایرنشین «شورقویی» از محل اعتبارات دهیاری نیز در حال اجرا و برطرف شدن است.
وی در پایان گفت: چشم انداز توسعه روستاهای ساوه با تلاش های دولت مثبت است و در یک سال و نیم اخیر به دلیل عواملی از جمله توسعه خدمات و تمهید شرایط مناسب در مناطق روستایی، تخصیص آب برای فعالیت های کشاورزی و باغداری از سد الغدیر و حمایت هایی که در زمینه تسهیلات اشتغالزا انجام شد، شاهد بازگشت شمار زیادی از روستائیان ساکن شهر به زادگاه خود بودیم و حتی روستاهای خالی از سکنه طبق سرشماری سال ۹۵ نیز با بازگشت ساکنان، در حال احیاء و آبادانی هستند.
در بخش مرکزی شهرستان ساوه ۱۰۱ روستا با جمعیتی افزون بر ۳۰ هزار نفر وجود دارد که از این تعداد ۵۶ روستا دارای دهیاری و شورا هستند و خدمات مورد نیاز به ۵۴ روستای دیگر که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ جمعیت لازم برای تشکیل دهیاری ندارند از طریق شورای بخش مرکزی ارائه می شود.
