زیتون یک میوه بهشتی است، شاید هم به همین دلیل باشد که ویژگیهای خاصی را برای رشد میطلبد و علاقهای به رشد در نقاط سردسیر کشور ندارد.
گفته میشود که منطقه بومی و مسلم زیتون در سوریه و قسمتهای ساحلی آسیای میانه، فراوانی آن در یونان و مجمعالجزایر آن است.
درخت زیتون هم زمان با کوچاندن کرمانجزبانان نواحی شمال سوریه و حلب، به رودبار راه پیدا کرد. این اتفاق در زمان شاه عباس بزرگ، ۶۰۰ سال پیش رخ داد.
پیش از این تصور می شد کشت زیتون در رودبار قدمت ۸۰۰ ساله دارد اما تازهترین کشفیات باستانشناسی در تپه باستانی کلورز رستمآباد بیانگر این است که کشت زیتون در این منطقه به بیش از دو هزار سال پیش باز میگردد و ناصرخسرو نیز در سفرنامه خود از وجود زیتون در رودبار سخن گفته است.
با گذشت زمان و آشنایی باغداران با سودآوری کشت زیتون، تلاشهایی در دیگر استانهای کشور جهت تولید این محصول قیمتی انجام شد و در برخی موارد نیز موفق بود که از جمله آنها میتوان به کشت زیتون در ساوه اشاره کرد.
زیتون زیاد تشنه نمیشود
علیرضا ارباب كارشناس مسئول باغباني و گلخانههاي جهاد كشاورزي ساوه با موفقیتآمیز دانستن کشت زیتون در ساوه که حتی به صدور نهال این گیاه نیز انجامیده است افزود: تولید زیتون در نتیجه کاشت نهال آن در مناطقی از کشور امکانپذیر است که اقلیمی مشابه شهرستان ساوه داشته باشند.
وی با بیان اینکه زیتون به یخبندان حساس است، افزود: زيتون در مناطقي بهترين عملكرد را خواهد داشت كه داراي زمستانهايي معتدل و تابستانهايي گرم و خشك و طولاني باشند.
ارباب اضافه کرد: در بعضی از نقاط کشور که زمستانهای بسیار سرد دارند و حتی تا چند هفتهای درجه حرارت به زیر صفر می رسد کاشت زیتون نتیجهای نداشته و عملا با پدیده سرمازدگی مواجه خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه زیتون ساوه با توجه به شرایط آب و هوایی یکی از مرغوبترین زیتونهای کشور و دارای مقدار بالایی اسیدهای چرب مفید است، بیان کرد: برخورداری از آب و هوای نیمه خشک از ویژگی های شهرستان ساوه است که زمینه لازم را برای کاشت زیتون فراهم کرده است.
ارباب با بیان اینکه اقلیم منحصر به فرد ساوه شرایط مناسبی را برای کاشت زیتون در این شهرستان فراهم کرده است، تصریح کرد: نیاز آبی کم، در شرایطی که کشور ما با پدیده خشکسالی مواجه شده است و نیز آفات کمتر نسبت به نهالهای دیگر، اهمیت توسعه تولید زیتون را در ساوه دو چندان میکند.
کاشت زیتون در منازل زمینه ساز توسعه سلامت خانوار
این مقام مسئول در جهاد کشاورزی ساوه با توصیه به کشت زیتون در نقاطی از کشور با شرایط آب و هوایی مشابه ساوه، تصریح کرد: اطلاع از چگونگی برداشت صحیح و فرآوری زیتون میتواند نیازهای خانوار در مصرف زیتون را برطرف کند.
وی با تأکید بر لزوم اطلاعرسانی به مردم در خصوص مراحل کاشت و برداشت زیتون در منازل مسکونی اظهار کرد: تقویت فعالیتهای ترویجی و آگاهی از مراحل کاشت و برداشت این محصول و نیز فرآوری آن عامل مهمی در ترویج کشت زیتون است.
ارباب با اینکه اینکه از هر 10 کیلو زیتون یک کیلو روغن استحصال میشود، خاطرنشان کرد: اگر در هر منزل مسکونی دو درخت زیتون کاشته شود مصرف یک ساله زیتون و روغن آن طی مدت یک سال تأمین خواهد شد که نقش بسزایی در ارتقای سطح سلامت خانوارها خواهد داشت.
زیتون از بهترین میوهها در طب سنتی است
به گزارش ایسنا، یک مدرس دانشگاه نیز گفت: درخت زیتون جنبه زینتی بسیار ضعیفی دارد و زیبایی آن طوری نیست که بتواند به توسعه فضای سبز کمک کند.
محمد شکروی افزود: کاشت نهال زیتون در نقاطی از کشور ممکن است که از شرایط آب و هوایی متناسب با نیاز این نهال برخوردار باشد یعنی دارای هوای کویری با روزهای گرم و شبهای خنک باشد.
وی اضافه کرد: ترویج زیتونکاری امری بسیار پسندیده است اما یک سری محدودیتها مانع از توسعه آن در نقاط مختلف کشورمان میشود.
وی ادامه داد: بیش از 200 نوع زیتون در جهان شناسایی و کشت میشود اما، سهم ایران از این تعداد تنها 10 درصد است.
شکروی خاطرنشان کرد: زیتون از بهترین میوههای موجود در طب سنتی و قابل استفاده در تهیه بسیاری از داروهاست و مصرف آن چه به صورت کنسرو و چه تبدیل به روغن بسیار توصیه شده است.
وی افزود: زيتون در مناطقي با بارندگي ساليانه بين 500 تا 800 ميليمتر به خوبي رشد و نمو كرده و محصول قابل قبولي توليد ميكند.
زیتون سدی در برابر بیابانزایی
به گفته این کارشناس مقدار رطوبت زياد نیز حمله بيماريهاي قارچي و باكتريايي را فراهم ميكند به همين علت بايد از كاشت آن در كنار دريا خودداري کرد.
شکروی با اشاره به کشت زیتون در نقاط جنوبی کشور نیز گفت: هم اکنون به دلیل اقلیم مناسب نقاط جنوب کشور این محصول کشت و این مناطق از لحاظ تأمین زیتون به خودکفایی رسیدهاند.
وی همچنین توسعه کشت زیتون در مناطقی که از شرایط آب و هوایی مطلوبی برخوردار باشند را به دلیل نیاز آبی کم آن عامل مهمی در برطرف کردن پدیده بیابانزایی دانست.