زندگی مدرن امروزی علاوه بر رفاهی که برای انسان به همراه دارد گاه ضررهای جبران ناپذیری را نصیب او می کند.
از زمانی که کیسه‌ها و ظروف با دوام که صدها سال طول می کشد تا تجزیه شوند، جایگزین اسلاف پارچه ای و کاغذی خود شدند شاید کمتر کسی فکر می کرد در آینده ای نزدیک همین جایگزین ها، تبدیل به یکی از معضلات اصلی محیط زیست و بهداشت و درمان شوند؛ براساس تحقیقات انجام شده تنها در ایران سالانه بیش از ۳ میلیون تن پلاستیک تولید می‌شود.
تنها حسن و مزیت این ظروف استفاده آسان و راحت برای خانواده ها در مراسمات و پذیرایی های شلوغ است که در برابر مضرات آن که موجب تهدید سلامت انسان و طبیعت می شود قابل مقایسه نیست.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری ساوه در گفت‌وگو با ایسنا، به بیان برخی مضرات استفاده از پلی‌استایرن و کیسه ها و ظروف یک بار مصرف پرداخت تا شهروندان با آگاهی از آن استفاده از این محصولات را به حداقل برسانند.
رضا یزدی افزود: این ظروف یک بارمصرف، عمــدتا از پلی استایــرن و PVC که وابسته به مواد نفتــی و فسیلــی است، ساخته شده‌اند که این مواد در مواجهه با دمای بالای ۶۵ درجه سانتی گراد و در مجاورت با چربی ها و مواد اسیدی، آزاد می شوند، سرطان زایی آنها ثابت شده است.
وی گفت: برای ساخت ظـرف های یک بار مصرف، انواع نرم کننده ها، پایدارکننده ها، روان کننده ها، رنگدانه ها و پرکننده ها اضافه می شود که همگـی آنها برای سلامتــی مضر هستند.
وی اظهار کرد: استفاده از این ظروف برای مواد غذایی گرم و داغ از نظر بهداشتی به هیچ عنوان مناسب نیست چون ظروف پلی استایرن همیشه در تماس با مواد غذایی داغ و چرب و آب جوش و چای مقداری استایرن آزاد در ترکیبات پلیمری خود را وارد ماده غذایی یا نوشیدنی می‌کنند که این مواد فوق العاده سمی و سرطان زاست.
وی بیان کرد: تجزیه پلاستیک ها در طبیعت به طور طبیعی 300 تا 500 سال زمان می برد و بدلیل عدم سازگاری با محیط زیست به همراه باد جابه جا شده و وارد رودخانه ها و کانال های آب می شوند؛ در نتیجه موجب گرفتگی آبراهه ها شده و در بسیاری موارد به علت ساکن ماندن آب، زاد و ولد انواع جوندگان و حشرات در این محیط‌ها افزایش می یابد.
وی افزود: کیسه های پلاستیکی در صورت ورود به محیط زیست دریایی، وارد زنجیره غذایی جانوران دریایی شده و سالانه هزاران گونه از جانوران آبزی از قبیل وال، دلفین، فک و لاک پشت و نیز پرندگان دریایی اشتباهاً بر اثر خوردن این کیسه ها و خفگی ناشی از آن می میرند.
وی گفت: کیسه های بلعیده شده حتی پس از مرگ جانوران و تجزیه آنها نیز سالم باقی می مانند، بنابراین دوباره پراکنده شده و از بین بردن حیاتی دیگر را ادامه می دهند. پلاستیک ها درصورتی که به عنوان زباله دفن شوند، به علت تجزیه آرام و کند در محل های دفن می توانند سبب تشکیل شیرابه و نفوذ آن به آب های زیرزمینی شوند. این شیرابه شامل ترکیباتی نظیر فلزات سنگین و سایر ترکیبات خطرناک است که جزو ترکیبات زیان آور برای محیط زیست هستند.
این مقام مسوول اضافه کرد: همچنین مواد پلاستیکی و پلیمری به علت ساخته شدن از منابع نفتی و دارا بودن مواد با پایه نفتی و خاصیت تجزیه ناپذیری، در خاک باقی می مانند و به این ترتیب مواد شیمیایی آنها به تدریج از طریق خاک وارد زنجیره غذایی انسان می شود؛ با اینهمه علاوه بر اثرات مخرب کیسه ها و ظروف پلاستیکی روی محیط زیست، آنچه حائز اهمیت است، سلامت انسان هاست.
وی اظهار کرد: افزایش مواد پلاستیکی و پلیمری به علت ساخته شدن از منابع نفتی و دارا بودن مواد نفتی علاوه بر تمام معایب، موجب از بین رفتن منابع محدود و سرمایه های ملی می شود.
مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند با ارائه راهکارهای جایگزین گفت: کشورهای پیشرفته چند سالی است که استفاده از ظروف یک بارمصرف گیاهی را جایگزین انواع پلاستیکی آن کرده اند. در کشور های صاحب فناوری تولید پلیمرهای گیاهی، از نشاسته ذرت، سیب زمینی و گندم برای این منظور استفاده می شود. نشاسته به طور طبیعی یک پلیمر گیاهی ضعیف است که خاصیت هیدروفیلی دارد.
وی افزود: تمام انواع ظروفی که با پلاستیک های معمولی ساخته می شوند با پلیمرهای گیاهی هم قابل تولید هستند مانند لیوان ها و ظروف غذایی گیاهی ضمن اینکه پلیمر های گیاهی از انعطاف پذیری بیشتری برخوردارند، در مایکروفر قابل استفاده اند و برخلاف پلی استایرن که استفاده از آن در دمای بالاتر از ۶۵ درجه مجاز نیست، دمای ۹۰ تا ۱۰۰درجه سانتی گراد را به راحتی تحمل می کنند.
وی بیان کرد: تجزیه این پلیمر ها در خاک حداکثر ۳ تا ۶ ماه طول می کشد که بستگی به دما، رطوبت و فشار خاک دارد و میکروارگانیسم های موجود در خاک را تحت تأثیر قرار می دهند. علاوه بر حفظ محیط زیست، حفظ سلامت انسان ها هنگام استفاده از این ظروف اهمیت ویژه ای دارد و از آنجایی که این پلیمر ها منشأ گیاهی و طبیعی دارند، هیچ ماده سمی و مضری از آنها آزاد نمی شود.
وی اظهار کرد: ساک های پارچه ای و کاغذی با توجه به دوام و کیفیت آنها بهترین وسیله برای حمل و جا به جایی بوده و جایگزین مناسبی برای کیسه‌های پلاستیکی در هنگام خرید است.
یزدی خاطر نشان کرد: در صورت لزوم و نیاز به استفاده از کیسه های پلاستیکی حتما از نوع سازگار با محیط زیست که در مدت 2 سال تجزیه می شوند استفاده شده و خواهشمندیم پس از استفاده از تخلیه در محیط و نهرها و کانال ها جدا خودداری شود و با تحویل آنها به ماموران بازیافت جهت تبدیل به مواد قابل بازیافت همکاری و مشارکت کنید.
