دیابت در زمره بیماری‌های غیرواگیر است که به گواه مستندات دانشکده علوم پزشکی ساوه خاموش اما خزنده زیر پوست این شهرستان جریان دارد و درصورت غفلت و یا نبود خودمراقبتی هدفمند می‌تواند دامنه‌ای از تهدیدات وسیع سلامت از جمله افت کیفیت زیست، معلولیت‌ها و یا مرگ را رقم بزند.
بنا بر اعلام مسئولان بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بیش از ۱۰ هزار و ۵۰۰ نفر در ساوه و زرندیه مبتلا به دیابت نوع یک و ۲ هستند که دیابت نوع ۲ شیوع بیشتری دارد و این مهم زنگ خطر محسوب می‌شود.
دیابت عارضه‌ای ناشی از اختلال در تولید و یا عملکرد انسولین در بدن است و به شدت با سبک زیست و ژنتیک افراد در هم آمیختگی دارد و شاه‌کلید مقابله با آن تشخیص زودهنگام و آگاهی از سبک زندگی سالم و خودمراقبتی موثر فرد مبتلا است.
سکته‌های قلبی و مغزی، نارسایی کلیوی، آسیب بینایی و پای دیابتی از شایع‌ترین عوارض ابتلا به دیابت است که دامنه وسیع این معضلات سلامت یک‌شبه حادث نشده بلکه می‌توان با خودمراقبتی فعال و سبک زندگی سالم عوارض آن را به حداقل ممکن رساند.
نکته حائز اهمیت در پیشگیری و کنترل بیماری دیابت، بهره‌مندی از سواد تغذیه و اصلاح رفتارهای زیستی است و این مهم باید به مدد نظام آموزشی و رسانه‌ها محقق شود تا مخاطرات ناشی از این بیماری کمتر در هزینه سربار درمانی لحاظ شود و از سوی دیگر فرد مبتلا کیفیت زیست مطلوب را در دوران حیاتش تجربه کرده و با حذف الگوهای نادرست تغذیه و رفتار زیستی نوع بخشی از مبتلایان نوع دوم از گردونه بیماری حذف شوند.
شیوع ویروس کرونا از حدود ۲ سال گذشته تاکنون، دیابتی‌ها را در گروه افراد پرخطر با ریسک بالای ابتلا و درگیری شدید کرونا قرار داده است که باید نسبت به واکسیناسیون و رعایت پروتکل‌های بهداشتی دقت جدی داشته باشند.
مشاوره تغذیه در ۷۲ درصد موارد قند خون بیماران را کنترل می‌کند
مسئول واحد تغذیه معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: الگوی تغذیه مبتنی بر مصرف بالای قند و هیدروکربورها برای بدن زیان‌بار است و افراد مبتلا به دیابت اگر تغذیه سالم را برگزینند و ورزش منظم را در برنامه روزانه بگنجانند تا حد زیادی مخاطرات مخرب این بیماری را حذف و کنترل کرده و سال‌های بیشتری از عمر خود را می‌توانند با کیفیت مطلوب سپری کنند.
«مینا اسدی» ادامه داد: با ارتقای کیفیت زندگی در بیماران دیابتی، امید به زندگی نیز بیشتر می‌شود و از آنجا که خود بیماران و خانواده های آنان نقش محوری در کنترل دیابت دارند، کسب اطلاعات لازم درباره این بیماری به شیوه های گوناگون آموزشی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
وی تصریح کرد: کارشناسان تغذیه در مراکز جامع سلامت و پایگاه‌های بهداشت به افراد دیابتی به‌صورت ماهانه خدمات مشاوره‌ای و برنامه تغذیه‌ای ارائه می‌کنند و در این راستا از ابتدای امسال ۶۲۷ بیمار دیابتی ساوه مشاوره تغذیه شدند که شواهد بیانگر آن است که این اقدامات تا ۷۲ درصد توانسته بر روند کنترل قند خون اثر بگذارد.
مسئول واحد تغذیه معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: آشنایی با انواع خوراکی‌ها و سهم آنان در سبد غذایی روزانه در کنار تحرک جسمانی مناسب در مهار دیابت نوع ۲ اثر دارد و به گفته کارشناسان کاهش پنج درصداز وزن با ترکیب تغذیه سالم برای کنترل دیابت کلیدی است.
فرآیند توزیع انسولین در ساوه اصلاح شد
سرپرست معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: دیابت تنها یک بیماری ساده نیست بلکه در گذر زمان می‌تواند مولود چندین بیماری جدید در بدن شود.
«مجتبی ذکایی» ادامه داد: بیش از ۱۰ هزار نفر در ساوه و زرندیه مبتلا به دیابت نوع ۲ و ۵۰۰ نفر نیز درگیر دیابت نوع یک هستند که اغلب آنان برای درمان خود به انسولین نیاز دارند.
وی ادامه داد: دیابت نوع ۲ اگرچه در مواردی به زمینه ژنتیکی دارد اما، نمی‌توان سهم سبک زندگی و تغذیه نادرست را در بروز و تشدید آن نادیده گرفت.
سرپرست معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: به‌منظور پیشگیری از ابتلا و عوارض این بیماری، قند و چربی خون افراد بالای ۳۰ سال ماهانه به‌صورت رایگان در سطح مراکز و پایگاه‌های بهداشتی شهرستان اندازه‌گیری می‌شود و هر سه ماه نیز می‌توانند از مراجعه رایگان به پزشک و کارشناسان تغذیه داشته باشند.
ذکایی ادامه داد: فرآیند توزیع انسولین در ساوه اصلاح شده است و بیماران دیابتی می‌توانند با ثبت‌نام در سامانه بیماری‌های خاص از سهمیه انسولین برخوردار شوند.
وی در مورد ارایه خدمات ویژه به بیماران دیابتی ساوجی در دوران شیوع ویروس کرونا؛ گفت: مبتلایان به این بیماری در ایام شیوع کرونا جزو گروه‌های پرخطر محسوب شده و با اولویت واکسن دریافت کردند و اکنون نیز زنجیره‌ای از خدمات رهگیری و مراقبت از آنان جریان دارد.
داروهای کرونا قند خون را بالا می‌برد
پزشک فوق تخصص نفرولوژی در ساوه گفت: دیابت نوع یک در اطفال شیوع بیشتری داشته و راه پیشگیری ندارد اما، در رابطه با دیابت نوع ۲ سبک زندگی افراد شاه‌کلیدی است که اگر اصلاح شود می‌تواند در کاهش شمار مبتلایان اثر مستقیم بگذارد.
«مرجان شریف‌زاده» ادامه داد: کووید ۱۹ بیماری است که پزشکان برای مراحل درمانی گزینه‌های متفاوتی از داروها را مصرف می‌کنند و در مواردی مشاهده شده که اثرات این درمان به شکل افزایش قند خون تجلی می‌یابد بنابراین مهم است که افراد رعایت پروتکل‌های بهداشتی و واکسیناسیون را جدی بگیرند تا ریسک ابتلا به کرونا را به حداقل برسانند.
وی بیان کرد: بیماران درگیر دیابت نوع ۲ با مصرف داروهای ترکیبی و رعایت اصول تغذیه‌ای می‌توانند بیماری خود را کنترل و از عوارض آن بکاهند.
کارشناسان بر این باورند که در حوزه سلامت مقوله پیشگیری بر درمان مقدم است و با توجه به سهم بالای بیماری دیابت به عنوان شاخص پرخطر نیاز است که رسانه‌ها و نهادهای آموزشی مولفه‌های زیست سالم، اهمیت تحرک جسمانی و فرهنگ تغذیه درست را از سنین پایین در جامعه نهادینه کنند.
۲۲ تا ۲۹ آبان ماه در تقویم جمهوری اسلامی به عنوان هفته اطلاع‌رسانی و مقابله با دیابت نامگذاری شده است.
