طرح مسکن مهر به عنوان یکی از طرحهای جدید دولت در راستای مسکندار شدن قشر کثیری از مردم، امید بسیاری را در اقشار ضعیف و کمدرآمد درخصوص تأمین مسکن ایجاد کرد و بسیاری بر آن شدند تا با فراهم کردن سرمایهای اندک از این طرح برخوردار شده و رویای خانهدار شدن را جامه عمل بپوشانند، هرچند در این مسیر متحمل قرض و قسط و وام شوند.
علاوه بر آندسته از سرمایهداران و صاحبان مسکن که این فرصت را برای داشتن تعداد مسکن بیشتر و افزایش سرمایه مناسب دیدند! حجم زیادی از افراد کم درآمد و یا حتی قشر متوسطی که از نعمت منزل مسکونی بیبهره بودند نیز این مهم را فرصت مناسبی برای خانهدار شدن دانسته و نسبت به ثبت نام در این طرح اقدام کردند.
خوشبختانه جمع کثیری از خانوارهای ایرانی با گذشت بیش از 5 سال از آغاز این اقدام و پس از گذراندن سختیهای بسیار به این نعمت دست یافتند ولی جمعی نیز هنوز پس از سالها سرمایهگذاری و ثبت نام با گرفتار شدن در دام کلاهبرادارانی که طرح یاد شده را وسیله کلاهبرداری قرار دادند نه تنها هنوز از نعمت مسکن ارزانقیمت بیبهرهاند بلکه علاوه بر مقروض شدن به افراد و بانکهای مختلف در کنار اجارهنشینی و بالا رفتن بی امان اجارهها - که با وجود اجرای طرح مسکن مهر عجیب وهمچنان غیرقابل حل به نظر می رسد - برای پیگیری پروندههای خود متحمل هزینهها و گرفتاریهای جدید و عجیب و غریب نیز شدهاند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی، صادقی مدیرعامل جدید یکی از شرکتهای تعاونی مسکن مهر که چند سالی است با این مشکلات دست و پنجه نرم می کند با مراجعه به این خبرگزاری از گرفتار شدن اعضای این شرکت تعاونی در دام یکی از این کلاهبرداران خبر داد و گفت: پس از 5 سال ثبت نام و سرمایهگذاری اعضا در این شرکت تعاونی و به تعویق افتادن مداوم کار ساخت و ساز متوجه شدیم که مدیرعامل سابق این تعاونی که به روشهای مختلف در این مدت نسبت به دریافت پول از اعضا اقدام کرده بود نه تنها هیچ اقدامی برای ساخت و ساز انجام نداده بلکه پس از دریافت حدود 13 میلیون تومان از اعضا، سرمایه مذکور را جهت اغراض شخصی به کار برده است.
وی اضافه کرد: براساس مدارک و شواهد، اعضای این شرکت 36 نفر هستند ولی این فرد از بیش از 80 نفر برای ساخت یک زمین یکهزار و 417 متری در شش طبقه ثبت نام کرده و پول گرفته است.
صادقی با بیان اینکه پس از شکایت اعضا از این فرد وی به دادگاه کشیده شده و در حال حاضر به سه سال حبس محکوم شده آست تصریح کرد: زمین یاد شده در عوض سرمایه گذاری انجام شده به 36 نفر عضو اصلی اعطا شده و افراد انصرافی نیز کم و بیش سرمایه خود را از فرد یاد شده بازپس گرفتهاند ولی اعضای اصلی هنوز از مدیرعامل قبلی این شرکت طلبکار هستند.
وی افزود: در حال حاضر هیئت مدیرهای از اعضای تعاونی تشکیل شده که در حال پیگیری مسایل مربوطه است ولی با توجه به اینکه این افراد در حال حاضر سرمایهای برای ساخت واحدهای مسکونی ندارند با مشکلات زیادی برای ساخت مواجهند.
صادقی با اشاره به دیگر مشکلات موجود تصریح کرد: زمین نامناسبی که توسط مدیرعامل قبلی در کرهرود خریداری شده دارای مجوز ساخت دو طبقه و یک پیلوت در کوچهای 6 متری است و این در حالی است که برای ساخت واحدهای مورد نیاز در این زمین نیازمند ساخت طبقات بیشتر هستیم.
وی اظهار کرد: با توجه به 6 متری بودن کوچه، شهرداری کرهرود اجازه ساخت طبقات بیشتر را صادر نمیکند و مدعی است که پرونده زمین در کمیسیون ماده 5 مطرح شده و براساس رأی کمیسیون، کوچه مورد نظر باید به کوچه 10 متری تبدیل شود تا بتوان نسبت به افزایش طبقات اقدام کرد.
وی خاطرنشان کرد: با توجه به وجود دو باب منزل مسکونی در این کوچه امکان 10 متری شدن آن بدون خرید و تخریب این دو واحد وجود ندارد. شهرداری میگوید براساس مصوبه کمیسیون خرید این دو باب منزل مسکونی برعهده اعضای تعاونی است و ما برای اجرای این مصوبه مجبوریم مبلغی نزدیک به 130 میلیون تومان را دوباره از اعضا دریافت کرده و جهت این اقدام هزینه کنیم که این امر نیز برای ما غیرممکن است.
صادقی با بیان اینکه اعضای این تعاونی برای تغییر پیمانکار نیز متحمل 20 میلیون تومان ضرر شدهاند گفت: تا چندی پیش پیمانکار جدید با وجود ممانعت شهرداری، امکان کار نداشت و در نتیجه اعضای این تعاونی 6 سال است که در انتظار شروع ساخت واحدهای مسکونی ارزان قیمتی هستند که با ادامه این روند به واحدهای مسکونی گرانقیمت تبدیل خواهند شد.
وی با بیان اینکه به تازگی با همکاری شهرداری کار گودبرداری در این مکان آغاز شده است مدعی وجود تفاهمنامهای با شهرداری کرهرود درخصوص تحویل 580 متر مربع از زمین به شهرداری در عوض دریافت تراکم و عقبنشینی شد و گفت: تعاون اراک لیست متقاضیان مسکن مهر را رأسا در اختیار این تعاونی قرار داده است و آنان نیز رأسا با متقاضیان تماس برقرار کردهاند.
صادقی اضافه کرد: پس از پیگیریهای بسیار اعضاء و هیئت مدیره جدید برای رفع مشکلات، مهمترین مشکل ما در حال حاضر خرید دو واحد مسکونی در این کوچه است.
عسگری در پاسخ پیگیری ایسنا در این رابطه، با بیان اینکه تعاونی مورد نظر زمین مناسبی را خریداری نکرده و مشکلاتی که در پی این اقدام برای اعضا بوجود آمده به شهرداری مربوط نمی شود، اعطای تراکم در قبال دریافت زمین توسط این شهرداری را تکذیب کرد و گفت: هیچگونه تفاهم نامهای در این خصوص فی مابین شهردار قبلی و این شرکت وجود ندارد.
وی تصریح کرد: توافق شهرداری با مدیرعامل اسبق شرکت درخصوص اعطای تراکم در قالب مجوز ساخت 6 طبقه به تصویب مراجع ذیصلاح منوط شده است.
عسگری تصریح کرد: براساس رأی کمیسیون ماده 5 تعریض معبر برعهده اعضای تعاونی گذاشته شده است و صدور مجوز ساخت توسط شهرداری نیز در گرو انجام این مهم است.
وی افزود: در این رأی قید شده است که درصورت به تفاهم نرسیدن تعاونی با صاحبان دو منزل مسکونی یاد شده اعضا می بایست هزینه برآورد شده را به شهرداری تحویل دهند و شهرداری رأسا با مالکان منازل جهت خرید مذاکره کند.
وی تأکید کرد: این کوچه در طرح موجود شهری یک کوچه 6 متری است و شهرداری قصد تعریض آن یا تغییر طرح را نداشته است، در نتیجه خرید این منازل نیز برعهده شهرداری نخواهد بود و شهرداری با هدف رفع این مشکل برای اینکه بتواند به این تعاونی تراکم بدهد 10 متری شدن کوچه را مطرح کرده است.
عسگری در پاسخ به این سوال اعضا که چرا تعریض معبر از یک سمت انجام میشود نیز گفت: براین اساس که شهرداری قصد تغییر طرح را ندارد و کوچه تنها به دلیل مشکل این تعاونی باید تعریض شود، تعریض معبر از سمت زمین این تعاونی انجام می شود.
به گزارش ایسنا، هیئت مدیره جدید این شرکت شکایاتی را به مدیران ارشد استان اعم از استاندار، معاون استاندار و نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی تسلیم کرده و خواستار پیگیری مشکلات خود شدهاند.
محمدحسن آصفری نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی هم در پاسخ به خبرنگار ایسنا با بیان اینکه این مشکلات ناشی از عدم نظارت درست مسوولان مربوطه در حوزه ساخت و ساز مسکن مهر است اظهار کرد: تصمیم شهرداری درخصوص خرید منازل مسکونی و تعریض معبر توسط اعضای تعاونی باید تغییر کند.
وی با تأکید براینکه انجام اقداماتی همچون تعریض معابر وظیفه مردم نیست بیان کرد: مصوبه کمیسیون ماده 5 خرید منازل یاد شده توسط شرکت تعاونی بوده است ولی مقرر شد جلسهای با حضور نماینده اینجانب و مسوولان مربوطه برگزار شده و در این جلسه به این مشکل رسیدگی شود. براساس تصمیم این جلسه اعضای شرکت باید اعتراض خود را نسبت به رأی مصوب شده اظهار کنند تا دوباره این مسئله در کمیسیون مطرح شود و ما بتوانیم درخصوص تغییر رأی با کمیسیون مذاکره کرده و مشکل را رفع کنیم.
وی در پاسخ به این سوال که تکلیف اعضا با طولانی شدن روند پیگیری پرونده چه خواهد بود گفت: چارهای نیست خلافی در گذشته صورت گرفته و ما برای برطرف کردن مشکلاتی که از این رهگذر برای مردم بوجود آمده باید دوباره از طریق کمیسیون ماده پنج اقدام کرده و برای تغییر رأی به نفع این افراد تلاش کنیم.
نماینده مردم اراک، کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر پیگیری حتمی این مورد گفت: حتما این موضوع را پیگیری خواهم کرد و هیات مدیره تعاونی درصورت بروز مشکل به دفتر من مراجعه کنند.
آنچه در این گزارش جلب توجه میکند این سوال است که آيا مسوولان اجرای طرح مسکن مهر تا چه اندازه در حوزه نظارت موثر بر اجرای اینچنین طرحها تدبیر میکنند و آیا اهرم نظارتی طرح مسکن مهر کجا و در دست کیست؟
اقشار ضعیف و کمدرآمدی که به بهای مقروض شدن هزینه مسکن ارزانقیمت را مهیا کردهاند تا چه اندازه توانسته اند از سد مشکلاتی که در این مسیر پر پیچ و خم وجود دارد گذر کنند و آیا ارزیابی مشخص و کارآمدی از چگونگی عملکرد این طرح که یقینا میتواند گرهگشای طرحهای جدید دولت در زمینه ارتقای سطح زندگی مردم شود صورت گرفته است؟
نکته دیگر این است که مدیرعامل اسبق این شرکت که گفته میشود طی این چند سال از محل سرمایهگذاری سرمایههای اعضای تعاونی در کارهایی به جز ساخت مسکن مهر به مال و منالی رسیده است آیا با گذراندن سه سال زندان متنبه خواهد شد و آیا مجازات اینگونه افراد به این شکل تا چه حد دیگرانی را که به فکر کسب مال باد آورده از طریق کلاهبرداریهای اینچنینی هستند از اینگونه اقدامات منصرف میکند؟ این سوالی است که شاید مسوولان قضایی پاسخی برای آن داشته باشند.
با گسترش عمق فاجعه طلاق در ميان خانوادههاي ساوهاي، جامعه شناسان همچنان از بيتفاوتي مردم و مسوولان در مواجهه با اين پديده خطرناك اجتماعي ابراز نگراني ميكنند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) – منطقه مرکزی، در سال گذشته 130 مورد طلاق در ساوه ثبت شده است در حالي كه در سال جاری با افزایشی بیش از دوبرابری، 263 مورد طلاق در این شهرستان به ثبت رسيده است تا با موج انتقادات خشم آلود تحليلگران آسيبهاي اجتماعي رو به رو گردد.
روح الله عالم زاده از فعالان مطبوعاتی شهرستان ساوه در همین ارتباط در گفت و گو با خبرنگار ایسنا در رابطه با ابراز نگرانی معاون جوانان اداره کل ورزش و جوانان استان مرکزی، پیرامون افزایش آمار طلاق در ساوه گفت : این آمار به حق نگران کننده در ساوه، به یکباره رخ نداده و در 2 سال گذشته مسوولین مربوطه در جریان این واقعیت از طریق گزارش ها و بولتن های نهادهای گوناگون قرار گرفته اند.
سردبیر دوهفته نامه صبح ساوه افزود: متأسفانه مسوولین و متولیان امر در قبال افزایش آمار طلاق در ساوه که به نوعی سرآمد استان مرکزی شده است دچار انفعال شده اند و به نظر می رسد برنامهای علمی، زماندار و دارای خروجی مشخص ندارند و تنها به اسم ضرورت انجام کار فرهنگی یا دائما نظریه پردازی می کنند و یا جلساتی تشکیل می دهند که تنها دستاوردش تنظیم صورت جلساتی بر روی کاغذ است.
وی اظهار کرد: نهادهای ذیربط به خصوص ستاد ساماندهی امور جوانان ساوه باید در کنار تأکید بر ساز و کارهای فرهنگی، ریشه یابی رابطه مستقیم افزایش نرخ مهاجرپذیری با آمار طلاق، کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال که به نظر، عامل اصلی آمار طلاق در ساوه است را در اولویت اول برنامه های خود قرار داده و در راستای آن گام بردارند که اگر چنین نشود هیچ گاه شاهد کاهش آمار طلاق و یا کاهش گرفتار شدن جوانان به استعمال مواد مخدر نخواهیم بود.
وی ادامه داد : متأسفانه شهر صنعتی کاوه و حوزه تولید و اشتغال در این شهرستان، علیرغم اینکه بسیار پر طمطراق جلوه میکند، اما شرایط وخیمی دارد و روز به روز بر آمار بیکاران و تعطیلی واحدهای صنعتی در ساوه افزوده میشود که ابتدا باید برنامهای عملی، مدتدار و منسجم برای کاهش آمار بیکاری و ایجاد اشتغال اتخاذ کرد.
عالم زاده با طرح این سوال که چرا مسوولین مربوطه در بیان واقعیت تلخ افزایش آمار طلاق در ساوه تنها به بیان درد می پردازند و درمانش را مطرح نمی کنند گفت: آیا واقعا بیان صرف دردها موجب ایجاد اضطراب روانی در جامعه نخواهد شد و نباید از همین مسوولین پرسید که چه اقدامی در کاهش آمار طلاق در ساوه کردهاند و به طور مثال ستاد ساماندهی امور جوانان شهرستان ساوه علیرغم برگزاری جلسات متعدد، چه دستاوردهای موثری در این راستا داشته است؟
این فعال مطبوعاتی افزود: تأکید صرف بر انجام کار فرهنگی در قبال واقعیت انکارناپذیر افزایش آمار طلاق در ساوه، تنها برنامههای متخذه را فرسایشی و کمتأثیر خواهد کرد.
عالمزاده گفت : کسی منکر انجام کارهای فرهنگی نیست، اما اقدامات فرهنگی باید در چارچوبی مشخص و در یک بخش معین عملیاتی شود و مثلا باید از رسانهها و به طور جدی از رسانه ملی خواست که راهکاری ملموس و قریب به ذهن در خصوص کاهش آمار طلاق که تنها دامنگیر شهرستان ساوه نیست ارائه کنند، که چه برنامههایی بسازند و یا مطالبی منتشر کنند که برخی خانوادههای ایرانی به برنامههای گاها خطرناک ماهوارهای روی نیاورند، چرا که برخی از این برنامهها به طور علنی و یا پنهان، عادیسازی ارتباطات نامشروع و سستی پایههای خانواده، و در نهایت متلاشیسازی ارتباط زوجین را باعث میشود و البته در این فرهنگسازی نباید صدا و سیما تنها بماند، بلکه باید مراکز ذیصلاح و موثر و مشخصا نهادهای مذهبی و علمی و تحقیقاتی همچون حوزههای علمیه، دانشگاهها و وزارت ورزش و جوانان در کنار مرکز پژوهشها و کمیسیونهای اجتماعی و فرهنگی مجلس شورای اسلامی به کمک صدا و سیما بیایند.
عالم زاده در پایان، با تأکید بر اینکه آمار طلاق در ساوه در حال تبدیل شدن به یک معضل و بحران است، خواهان تشکیل فوری کمیتهای مشترک، با عضویت نماینده مردم ساوه و زرندیه در مجلس، فرماندار ساوه به عنوان رئیس ستاد ساماندهی امور جوانان و کمیسیون اشتغال این شهرستان و با عضویت رسانهها، نهادهای فرهنگی آموزشی و مذهبی در قبال کاهش آمار طلاق در ساوه همچون شهرستان دلیجان شد و افزود: اولین گام موثر باید با برجستهسازی حوزه جوانان در اداره ورزش و جوانان ساوه برداشته شود، چرا که وزارت ورزش و جوانان پس از ادغام سازمان ملی جوانان و سازمان تربیت بدنی کشور، بیشتر درگیر امور ورزشی و مسابقات جهانی المپیک و پارالمپیک و هیجانات حاشیهای و رسانهای آن شدهاند و عملا رسیدگی به امور جوانان در این وزارتخانه کمرنگ و یا در برخی حوزه ها مورد غفلت قرار گرفته است.
در همين ارتباط، يك كارشناس ارشد جامعه شناسي شهري در گفتوگو با خبرنگار ايسنا، ضمن ابراز نگراني عميق از تشديد بحران طلاق در شهرستان ساوه، خواستار به صدا در آوردن زنگ خطر براي خانوادهها شد تا با آموزش مهارتهاي زندگي فردي و اجتماعي به افراد و تبيين يك برنامه علمي و منسجم در قالب مهندسي اجتماعي، آسايش، اطمينان، اعتماد و آرامش، دگر بار به فضاي صميمي خانوادهها باز گردد.
محمدرضا فتحي افزود: نهادهاي منظم یک جامعه، همانند اعضاي يك بدن عمل ميكنند و بروز هرگونه اخلال در سيستم حياتي آن، غالباً منجر به حدوث توفانهاي مهيب اجتماعي خواهد شد كه مهار آن بعضاً دشوار و حتي در مواردي غير ممكن است.
وي گفت: در جامعه مهاجری ساوه، نهادهاي متعددي چون اقتصاد و توليد، آموزش، مذهب، سياست، فرهنگ، بهداشت، خانواده، رسانه و ديگر اجزاي نظام اجتماعي وجود دارند كه ايجاد اخلال در هر كدام، به فلج شدن روند حيات طبيعي در ساير بخشهاي اجتماعي منجر خواهد شد، اما از آنجا كه در اين شهرستان، سه اتفاق مهم و همزمان، شامل صنعتي شدن، مهاجرت و رشد سريع جمعيت در حال وقوع است، به نظر بايد بروز تنش در نهاد سياسي جامعه را مهمترين عامل تعميق فاجعه طلاق تلقي كرد زيرا نهاد سياست، وظيفه برنامه ريزي و ترسيم چشمانداز جامعه را بر عهده دارد كه با نظارت خود بر نهادهاي اجتماعي و مهم ديگري همچون اقتصاد، آموزش و رسانه، ميتواند با سرعت و قدرت، از روند تشديد بحرانهاي ترسناک اجتماعي و مخصوصاً از آمار طلاق بكاهد ولي متأسفانه نهاد سياست، وظيفه ذاتي خود را فراموش كرده و به عبارت صريحتر، عمق فاجعه بحران طلاق، در كوران منازعات سياسي جامعه گم شده است.
یک کارشناس حوزه خانواده نیز به خبرنگار ایسنا گفت: برخي معتقدند كه رشد فردگرايي و احساس استقلال در بانوان به همراه كاهش آستانه تحمل زنان، مهمترين عامل افزايش طلاق تصور ميشود در حالي كه اين نگرش، دادنِ آدرس اشتباه در تحليلهاي اجتماعي است زيرا در نگرش سيستماتيك به فرآيند زندگي شهري، كسي نميتواند خود را كاملاً بينياز از ديگران تصور كند و به رغم امكان زيست فردي، اما يك همبستگي ارگانيكي بسيار قوي در شريانهاي حياتي جامعه شهري و صنعتي ساوه وجود دارد كه بر چنين ادعايي خط بطلان ميكشد، مخصوصاً كه نياز يك زن يا دختر به مقوله امنيت، عقلاً و منطقاً در چارچوب همزيستي اجتماعي و خانوادگي برآورده ميشود.
حسین رحمانیان افزود: با گسترش رسانهها، خانوادهها به عنوان كوچكترين هسته اجتماعي، بسيار آسيب پذير شدهاند كه يكي از بهترين شيوههاي تقويت بنياد خانوادگي، ارائه ساز و كار مناسب براي آموزش مهارتهاي زندگي به شهروندان است.
وی تصریح کرد: برنامهها و طرحهاي مرتبط با بحرانهاي اجتماعي، بايد بطور فراگير اطلاع رساني شود تا صاحبنظران بتوانند به نقد و تفسير آن بپردازند زيرا علمي بودن برنامهها، مهمترين شرط موفقيت برنامه ريزي در حوزههاي متنوع اجتماعي است.
رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان ساوه نیز در این خصوص گفت: اول ذیالحجه که مصادف با سالروز پیوند آسمانی حضرت علی(ع) و حضرت فاطمه(س) است فرصت مناسبی برای احیای این سنت حسنه است.
حجت الاسلام حسن صلاحی افزود: اصل ازدواج برای تحکیم پیوند خانواده و با هدف تعالی و کمال یابی انسان است که اگر این مهم در جامعه درک شود یقینا طلاق کاهش می یابد.
وی اظهار کرد: منشأ بسیاری از طلاق ها عدم درک فلسفه و شیوه ازدواج است و موفقیت زوجین در وابستگی شدید آنها به یکدیگر است.
این مقام مسوول با طرح پیشنهادی در ترویج سنت حسنه ازدواج گفت: همان طوری که برای سنت حسنه امر به معروف و نهی از منکر ستادی تشکیل شده است پیشنهاد میگردد ستاد احیای سنت حسنه ازدواج نیز تشکیل شود.
صلاحی خاطرنشان کرد: مأموریت این ستاد باید بررسی مسایل مختلف ازدواج و فراهم کردن ازدواج آسان و نیز آسیب شناسی در مورد اختلافات خانوادگی که منجر به طلاق می شود، باشد.
نماینده مردم ساوه و زرندیه نیز در همین ارتباط به خبرنگار ایسنا گفت: شیوه ازدواج حضرت علی (ع) و حضرت فاطمه (س) برای جوانان باید الگو قرار گیرد زیرا هدف ازدواج این دو بزرگوار کمال انسانی و رضایت خداوند و سنت پیامبر (ص) بود.
شهلا میرگلوبیات افزود: انجام سنت های غلط، سخت گیریهای بی مورد و مهریههای نامعقول موجب شده تا ازدواج آسان در جامعه صورت نگرفته و جوانان همچنان با این مشکل مواجه باشند.
وی بیان کرد: خانواده ها با درک موقعیت جوانان در جامعه کنونی باید با پرهیز از تشریفات و چشم و همچشمی مقدمات لازم برای تشکیل زندگی و ازدواج آسان جوانان را فراهم کنند.
عضو فراکسیون زنان مجلس همچنین با اشاره به آمار بالای طلاق در این شهرستان گفت: لازم است در این خصوص کارگروهی با حضور دستگاههای فرهنگی شهرستان و صاحب نظران تشکیل و این موضوع آسیب شناسی شود.
وی با اشاره به مهاجر پذیر بودن و تنوع طوایف و اقوام گوناگون در این شهرستان گفت: معمولا در شهرهای مهاجر پذیر، آمار طلاق به دلیل تنوع قومیتی و فرهنگی بیشتر است.
میرگلوبیات خاطر نشان کرد: لازم است دستگاههای فرهنگی در خصوص فرهنگسازی و ارائه آموزشهای صحیح و اطلاعرسانی به موقع زمینه کاهش این معضل اجتماعی را فراهم کنند.
گزارش از: علی فرقانی – خبرنگار ایسنا منطقه مرکزی
سنگینی بار شاخه های جوان درختان ۴و ۵ ساله را خم کرده و دسترسی به میوه های خون چکان را راحت تر کرده است. تا چشم کار می کند انارهای صورتی، قرمز و سیاه رنگ با پوست ترک خورده است که از دور چون ریسه های درخشان چشمک می زند و در زیر آن ریسه های آویخته مردان و زنانی پیر و جوان سبد در دست با ظرافت برای آن که بر دل زخم خورده انارهای شکفته زخمی دیگر ننشیند با نوازش، اما تند و سریع میوه ها را از شاخه چیده و در سبدها می نهند.
به گزارش ایلنا از اراک، از خلال انگشتان زبر و خشن شده قطره های سرخ رنگ گاه و بیگاه روان است. به راحتی مشخص نمیشود که آن قطره ها آب چکان دانه های یاقوتی است یا زخمه های پوست نازک شده دست کارگر و باغبان زحمت کش، هرچه هست نشان از یک چیز دارد، قلب خونین انار یا دل کشاورز پیر.
سبدها با سرعتی یکنواخت پر و خالی می شوند تا باغبان حاصل یک سال تلاشش را به نظاره بنشیند هر چند بسیارند در میان باغ درختانی که کرم گلوگاه هنگام شکوفه دادن دانه های میوه را به یغما برده اما او شاکر نعمتی است که یزدان پاک به پاس تلاشش به او بخشیده است. میوه های رسیده پس از چیده شدن جدا می شوند. تا به سر منزل مقصود برسند.
دانه های له و متلاشی شده و آب انار یا رب و کنسانتره می شوند و گاهی هم ترک خورده ها به دست کودکی بازیگوش می رسد که با فشردن آن، آب انار را در چشم پاشیده و اشک را از میان مژگان خود جاری می کند، اما انارهای آبدار چیده می شود تا در نهایت در سبدهای بلورین میزهای عاج نشان دلربایی کنند و در این میان سهم دسترنج کشاورز ساوجی که میوه باغش شهرت جهانی دارد ناچیز و اندک است. نام ساوه را هر کجای دنیا در رایانه ات کلیک کنی، آیکن روی یک کلمه می ایستد«انار ساوه»
آفت کرم گلوگاه
باغ دار نمونه که سال گذشته محصول انارهای باغ ۳۰ هکتاری او رتبه اول کشور را به دست آورده و به قول خودش نسل اندر نسل تولیدکننده انار بوده اند در حکایت انار و خون می گوید: هرچه بیشتر رنج بکشی و تلاش کنی محصول انار پرخون تر و قرمزتر می شود، انار حس دارد می فهمد هرچه طولانی تر بر شاخه نگه اش داری و بهتر مراقبت اش کنی دانه چوبی دلش نرم تر و پرآب تر می شود چون خوب می فهمد چه زحمت ها برایش کشیده شده، تنها انار است که با دل زخمی اش از دل پرخون باغبان خبر دارد.
محمد نوپا انار ساوه را بهترین و مرغوب ترین انار دنیا می داند و در وصف شهرتش می گوید: ماندگاری انار ساوه ۱۸ ماه تا ۲ سال است اما انارهای دیگر شهرهای ایران و جهان در نهایت ۴ ماه ماندگاری دارد که این به خاطر اسید بالای انار ساوه است میوه ای پرآب، خوش طعم و پوست نازک که در ۷۶ گونه متنوع خوش خوراک ترین انار جهان است.
این باغ دار زحمت کش که ۴۱ سال دارد و از کودکی در کنار پدر و پدربزرگ زمین سخت را بیل زده، نهال کاشته، به وقت آبیاری از خواب خوش شبانگاهی اش زده و در زیر اشعه تند آفتاب به وقت برگ ریزان با دست دانه دانه انارها را از شاخه چیده در کنار سرمازدگی و خشکسالی(بلایای طبیعی) کرم گلوگاه را مهم ترین آفت انار می داند و می گوید: از بلایای طبیعی گریزی نیست اما کرم گلوگاه در ۳ مرحله هنگام شکوفه بودن، پس از رسیدن و نیز انبار میوه ها به آن ها آسیب می زند.
نوپا می گوید: چون کرم در میوه نفوذ می کند نمی توان با سم پاشی آن را از بین برد و در این باره جهاد کشاورزی تنها سازمانی است که می تواند با شیوه های علمی به تولیدکننده برای رفع یا کاهش آسیب وارده ناشی از کرم گلوگاه کمک کند اما سال هاست که اتفاق چندان مهمی در این زمینه نیفتاده است.
خسارات ۴ سال قبل هنوز پرداخت نشده
باغ دار نمونه خسارات ناشی از خشکسالی وسرمازدگی را که باید از ردیف اعتبارات تعریف شده پرداخت شود تنهاحمایت دولتی می داند که می تواند کمر خمیده باغبان را راست نگه دارد اما آهی که از دل پردردش برمی خیزد حمایت از کوتاهی برخی مسئولان دارد.
او از سرمازدگی و خشکسالی های ۸۶ و ۸۷ که ۱۰۰ درصد باغ های ساوه را از بین برد و باغ داران را در سوگ سیاه پوش کرد با آه عمیق یاد می کند و می افزاید: پس از ۴ سال هنوز یک صدم خسارات وارده پرداخت نشده است.
به گفته او خسارات وارده به باغش یک میلیارد بوده که صندوق بیمه کشاورزی بعد از ۴ سال فقط ۲۰۰ هزار تومان بابت خسارت پرداخت کرده است و او و دیگر باغ داران از پولی که در نتیجه سوزاندن درختان خشکیده از سیاهی زغال به دست آوردند، ۴ سال به امید به بار نشستن نهال های جدید زندگی را سپری کرده اند و در این مظلومیت فراموش شده صندوق بیمه کشاورزی به هر باغ دار به ازای هر هکتار بین ۱۰ تا ۳۰ هزار تومان بابت میلیاردها تومان خسارت پرداخت کرده است؟!
محمدنوپا می افزاید: افزایش ۴تا ۶ برابری نرخ کود شیمیایی در مدت کمتر از یک ماه، بار مالی سنگینی بر دوش باغ دار گذاشته است و همه می دانند که نهال برای رشد به کود نیازمند است اما جهاد برای هر هکتار باغ فقط ۲ کیسه کود با نرخ دولتی به عنوان سهمیه می دهد این درحالی است که هرهکتار حداقل ۲۰۰ کیسه کود نیاز دارد و باغ دار ناچار است کود هر کیسه ۵۰ کیلویی ۵ هزار تومان را از بازار آزاد ۲۰ تا ۳۰ هزار تومان تهیه کند البته او خود از کودهای ارگانیک به رغم گران تر بودن برای دست یابی به محصول بهتر استفاده می کند.
نبود حمایت دولت و بازار داغ دلالان
در فقدان حمایت های دولتی باغبان خون دل می خورد و سود به جیب دلال ها می رود درد دل این باغبان زحمت کش حرف دل بسیاری از تولیدکنندگان میوه در کشور است، دست های غارتگر واسطه ها که محصول تولیدکننده را ده دست می گردانند تا سر از بازارهای داخل یا خارج از کشور درآورد.
او می گوید: دلالان، انار پیش رس را کیلویی ۱۳۰۰ تا ۲۳۰۰ تومان سر باغ می خرند و همین میوه را چندین برابر به مصرف کننده می فروشند.
وی نبود حمایت دولت از تعاونی باغ داران، نبود پایانه صادراتی، ارتباط دلالان و واسطه ها با شبکه های مختلف و واردات انار را مهم ترین دغدغه تولیدکنندگان عنوان کرده و تاکید می کند: دولت باید دست رابطه ها را کوتاه کند و با حمایت مالی و فکری فرصت بادآورده ای را که نصیب دلالان شده از بین ببرد و با این کار تولیدکننده و مصرف کننده را حمایت کند.
به گفته او دلالان هنگام برداشت میوه با ایجاد اشباع صوری در بازار خرید چند روزی معامله را مسکوت نگه می دارند و چون باغ دار محل مناسبی برای انبار کردن ندارد دلالان با این سیاست او را مجبور می کنند تا در بازاری که به اختیار دلال عرضه و تقاضا تعریف می شود محصول را به هر نرخ پیشنهادی بفروشد.
این باغ دار ساوجی می گوید: دلالان بیشتر مواقع انار ساوه را با انارهای نامرغوبی که از شهرهای دیگر می خرند مخلوط می کنند و به نام انار ساوه به کارخانه های فرآوری انار می فروشند یا با قیمت ۱۰۰۰ برابر خرید صادر می کنند.
به گفته نوپا صادرات انار در این سال ها بسیار کم شده و از ۳۰ به ۵ درصد رسیده اما عواید همین رقم صادرات هم به آن ها نمی رسد. دلال هایی که ارتباطات خاصی با برخی از شبکه ها دارند انار را کیلویی ۱۸۰۰ تومان از باغ دار می خرند و همان انار را با قیمت ۱۲ تا ۲۰ هزار تومان در کشورهایی مثل ژاپن به فروش می رسانند یعنی در یک روز سود یک سال باغ دار را به جیب می زنند.
او می افزاید: احداث پایانه صادراتی که ۴ سال است معطل مانده می تواند کمترین حمایت دولت در کوتاه کردن دست واسطه ها باشد.
میدان داری دلالان در جشنواره ها
تولیدکننده انار در شهر قم که به گفته خودش بچه ساوه است و در حال حاضر در قم باغ دار انار است به سودجویی دلالان و کسب پول های بادآورده توسط آن ها اشاره می کند و می گوید: در بسته بندی های صادراتی انار شیراز، قم و انار ترک برچسب ساوه می خورد و سر از بازار جهانی با قیمت های بالا درمی آورد و انارهای آب گیری ساوه به ارومیه و خرم آباد بارگیری می شود و با نشان تجاری شرکت فرآوری این شهرها به فروش می رسد.
علی صفایی برگزاری جشنواره ها را به مناسبت معرفی تولیدات وکوتاه کردن دست واسطه ها خیلی قبول ندارد و به جنبه تبلیغاتی آن اشاره می کند و می گوید: در جشنواره هایی مثل انار، پسته و فرش باید فرصت برای حضور سرمایه گذاران خارجی و سفیران کشورهای هدف ایجاد شود. اما می بینیم به جز در جشنواره های تهران در شهرها و استان ها جشنواره فرصتی برای تولیدکننده نیست و باز هم آن جا واسطه ها هستند که قد علم می کنند.
او ضمن اظهار تاسف از سیاست دولت در صدور مجوز صادرات برای میوه می افزاید: سال گذشته در جشنواره انار ساوه چشممان به انارهای ترکیه هم روشن شد!
احداث پایانه های صادراتی وظیفه وزارت صنعت، معدن و تجارت است
مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان مرکزی که انار ساوه را مرغوب ترین و شناخته ترین گونه جهانی می داند، می گوید: از ۹۳۶۵ هکتار سطح زیر کشت این محصول در استان، سالانه ۱۳۵ هزار تن انار برداشت می شود و ۵۸۰۰ بهره بردار از آن سود می برند.
علی اصغر زارعی سرمازدگی، کرم گلوگاه، نبود تعاونی باغ داران و نبود پایانه صادراتی را از جمله دغدغه های مهم تولیدکنندگان انار در کشور می داند و می گوید: ۹۵ درصد سطح زیر کشت محصول استان در ساوه به کشت انار اختصاص دارد و باغ داران ساوجی باید نسبت به فعال کردن تعاونی خود اقدام کنند.
او احداث پایانه صادراتی را وظیفه سازمان بازرگانی(همان صنعت، معدن و تجارت کنونی) می داند و می افزاید: مدت ۴ سال است که جهاد سازندگی زمینی را به همین منظور به تعاونی باغ داران داده و مشکلات آب و تملک آن هم رفع شده است پس باید از این وزارت خانه پرسید که چرا تاکنون اقدامی برای ساخت پایانه و آموزش بازاریابی باغ داران نشده است؟
زارعی آفت کرم گلوگاه را که هر ساله خسارات سنگینی به محصول و درختان وارد می کند می پذیرد اما می گوید: مبارزه با کرم گلوگاه در واحد حفظ نباتات بیولوژیک به صورت شکار کرم پاک کردن محل گلوگاه به صورت مکانیکی و جمع آوری نهال های آلوده در حال انجام است ولی بدون کمک باغ دار و مراقبت به موقع نمی توان از رشد این آفت که وارد میوه می شود جلوگیری کرد.
او تغییر سیستم آبیاری از غرقابی به قطره ای را پیشنهاد علمی برای جلوگیری از خسارت خشکسالی می داند و در زمینه کود شیمیایی نیز اظهارات باغ داران را رد می کند و می گوید: نرخ کود تا سال قبل متفاوت بود اما هم اکنون دولتی و آزاد یکی است.
وی تاثیر واردات را در عرضه بازار چندان مهم نمی داند و می گوید: کشورهایی مثل ترکیه، افغانستان، مصر، هند، آمریکا، آذربایجان و اسپانیا به دنبال رقابت با ما هستند اما تاثیری چندان در بازار تقاضا ندارند.
احداث پایانه بر عهده بخش خصوصی است
معاون صادرات بازرگانی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان مرکز زرندیه از احداث پایانه در زمینی که جهاد در اختیار باغ داران گذاشته اظهار بی اطلاعی می کند و می گوید: پیش از این قرار بود ۲ پایانه برای صادرات پسته و انار در ساوه و زرندیه احداث شود که این موضوع قبل از ادغام ۲ وزارتخانه به سازمان توسعه صادرات موکول شد اما به پیشنهاد این سازمان قرار شد هر ۲ پایانه در یک محل و در مکانی نزدیک ۲ شهر احداث شود و در دور دوم سفر در قالب مصوبه درآمد، اما از آن جا که احداث پایانه بر عهده بخش خصوصی است کسی حاضر نشد به همین دلیل بدون ارائه طرح توسط بخش خصوصی فرصت برای جذب اعتبار دولتی از بین رفت و در دور سوم سفر بار دیگر پیشنهاد و تصویب شد تا در صورت پیدا شدن مجری از طریق بخش خصوصی عملیاتی شود اما تا این لحظه کسی اعلام آمادگی نکرده است.
به گفته او ۹۰ درصد کارهای اداری پایانه انجام شده تا به مرحله جذب اعتبارات برسد.
اصغری می گوید: تعاونی باغ داران می تواند مجری طرح باشد. اما باغ داران به علت مشکلات مالی تمایلی نشان نمی دهند.
صندوق بیمه خسارت باغ داران ساوه را پرداخت کرده است
مسئول روابط عمومی بانک کشاورزی استان مرکزی ضمن رد ادعای تولیدکنندگان مبنی بر پرداخت نشدن خسارات سرمازدگی سال های ۸۶ و ۸۷ می گوید: مبلغ بیمه بر اساس سطح زیر کشتی که کشاورز بیمه می کند پرداخت می شود و اگر باغ داری ادعای خسارت میلیاردی دارد کوتاهی از سوی خودش بوده که با داشتن باغ چند هکتاری سطح زیر کشت کمتری را بیمه کرده است.
فروهر با اشاره به این که در سال ۸۶ که بر اثر سرمای شدید درختان انار کف بر شدند در چند مرحله خسارات باغ داران پرداخت و حتی در چند مرحله، تسهیلاتی هم به باغ داران اعطا شد وگرنه امکان ندارد آن ها هنوز سرپا مانده باشند.
او احتمال گریز از پرداخت حق بیمه را دلیل اعلام سطح زیر کشت از سوی کشاورزان می داند و مدعی است که اسناد پرداخت ها در واحد بیمه موجود است.
جشنواره چهارم
۸ آبان زمان برگزاری چهارمین جشنواره انار ساوه است که به گفته زارعی مدیر باغبانی جهاد امسال مجری جشنواره تعاونی باغ داران است همان تعاونی که زارعی از وضعیت آن خبر داد و محمد نوپا باغدار نمونه عضو همان تعاونی غیرفعال از رقم ۸ میلیونی حمایت دولتی برای جشنواره خبر می دهد.
هرچند فرمانداری و سازمان صنعت، معدن و تجارت هم باید مشارکت داشته باشند اما باید دید انار ساوه با نام شناخته شده جهانی می تواند با ۸ میلیون تومان هزینه دولتی هم به بازار جهانی راه یابد و هم سرمایه گذار مناسب بیابد؟ یا جشنواره هم فرصتی می شود به کام دلالان و به نام باغدار ساوه ای!
انار ساوه مرغوب ترین انار دنیا شناخته شده است. این نوع انار در مقایسه با انواع انارهای دنیا که حداکثر ۴ ماه قدرت ماندگاری دارند به دلیل اسید بالا، ۱۸ ماه تا ۲ سال مدت ماندگاری دارد و در ۷۶ گونه متنوع تولید میشود و واسطه ها با تقاضایی که در بازارهای جهانی برای این انار میشناسند، آن را با قیمت نازل از باغ داران می خرند و به قیمت گزاف به مشتریان جهانی می فروشند. باغ داران و کارشناسان تقویت تعاونی باغ داران، داشتن پایانههای صادرات و در نهایت حمایت دولت را راهکار مناسبی برای برگشت درآمد به باغ داران انار و ایجاد اشتغال و رهایی از دست دلالان می دانند.
بر اساس کتاب های تاریخی موجود، مشکویه زادگاه دانشمند بزرگ ایرانی، ابوعلی مشکویه جز آثار کهن و باستانی زرندیه است که در فروردین ماه سال 1359 توسط میراث فرهنگی با نام مشکین تپه به ثبت رسیده است.
منطقه باستانی مشکویه یا مسکویه که امروز آثار اندکی از آن باقی است در دوران باستان و بیش از دو هزار سال گذشته بخشی از توابع شهر ری و در مسیر حرکت کاروان ها قرار داشته است.
همچنین بر اساس منابع تاریخی شهر ساوه در عهد باستان، یعنی قبل از تولد پیامبر(ص) دریایی بوده و مشکویه نزدیک ترین شهر ساحلی آن و بسیار خوش آب و هوا و مکانی برای شکار و تفریح سلاطین بوده است.
این منطقه باستانی که حریم آن حدود 50 هکتار است و هم اکنون در حدود یک کیلومتری جنوب شهر پرندک واقع شده در عهد باستان یکی از شهرهای بزرگ و متمدن بوده که از بقایای سفالی آن چنین به نظر می رسد که این شهر به سیستم لوله کشی آب و فاضلاب نیز مجهز بوده است.
از دیگر آثار شگفت انگیز این شهر این است که سطح کوچه و خیابان های آن با خشت های پخته فرش بوده و بر اساس آثار کشف شده این شهر مجهز به کارگاه بزرگ سفال سازی بوده که ظروف سفالی آن با رنگ آمیزی بسیار متنوع، زیبا و منحصر به فرد انسان را به تعجب و تحسین وا می داشته است.
همچنین وجود محصولات با ارزش اقتصادی در گذشته این شهر باستانی، حکایت از آن دارد که پسته کاری دیگر نقاط کشور متاثر از پسته کاری و دانش این دیار است که هم اکنون نیز پسته کاری در اطراف این منطقه با کیفیت مرغوب انجام می شود.
با استناد به کتاب های تاریخی بیشتر جنگ هایی که در این منطقه رخ داده به خاطر حاصلخیزی زمین های هموار این دیار بوده به طوری که در زمان حمله مغول، تمامی این منطقه ویران و با خاک یکسان شده است.
این منطقه زادگاه فیلسوف، ادیب و مورخ بزرگ ایران ابوعلی مشکویه است که به سبب آثار متعدد و ارزشمندش، یکی از شخصیت های اثرگذار در تاریخ اندیشه ایران است.
ابوعلی مشکویه که از دانشمندان شیعه بوده پس از تلاش های قابل توجه در پیشبرد علم و دانش، آخرین روزهای عمر خود را در اصفهان گذراند و در همان جا نیز چشم از جهان فروبست و در تخت پولاد اصفهان مدفون شد.
پژوهشکده حوزه دانشگاه قم در سال 1379 اقدام به برگزاری نشستی تحت عنوان هزارمین سال درگذشت ابوعلی مشکویه کرد.
سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری زرندیه گفت: اثر تاریخی مشکویه با شماره ثبت 1361 در سال 1359 با نام مشکین تپه به ثبت ملی رسیده است.
حجت خادم صدر افزود: هم اکنون این مکان بر اثر گذشت زمان به یک محوطه تاریخی تبدیل شده و با انجام اقدامات لازم محدوده این اثر تاریخی حدود 50 هکتار تعیین شده است.
شورای اسلامی شهر و شهردار پرندک ضمن درخواست از مسوولان ذیربط برای توجه ویژه به این منطقه باستانی، آمادگی خود را برای احیای این منطقه و برگزاری مراسمی برای معرفی ابوعلی مشکویه دانشمند بزرگ ایران اعلام کرده است.
شهر پرندک در شمال استان مرکزی و حدود 20 کیلومتری استان تهران واقع شده است.
لطفا جهت تبلیغات با ما تماس بگیرید.
دفتر: ساوه خیابان پیروزی بالاتر از پزشکی قانونی
تمامی حقوق محفوظ است ، طراحی شده توسط کامپوسیس، رادیو ساوه توسط سرورهای قدرتمند محکم هاست پشتیبانی میشود.