پرستاری یکی از معدود شغل هایی است که با جان انسان ها سروکار دارد و چه چیز مهمتر از جان یک انسان و همین ویژگی است که این شغل را بسیار سخت و در عین حال بسیار شیرین می کند، سخت از بابت تیمار بیماران، شب زنده داری های طولانی بر بالین بیماران، مواجهه با بسیاری از خطرها و ... و شیرین از بابت کمک به نجات جان بیماران و دیدن لبخند سلامتی شان.

اما این قشر شریف مطالباتی دارند که گویی قرار نیست محقق شود، این مطالبات گویی انباشته شده و رسوب گرفته و روح و جسم آنان را می آزارد و مسئولان مربوطه نیز نتوانسته اند فرمول‌های مناسبی برای پیشگیری از مشکلات و تحقق مطالبات و مشکلات پرستاران طراحی کنند تا مرهمی بر درد پرستارانی شود که خود مهربانانه بر درد بیمار مرهم می‌گذارند.

بیماران به پرستاران شاد، با انرژی و خندان نیاز دارند

«محمدرضا زارع‌تیموری» پرستار شاغل در اورژانس بیمارستان شهید مدرس ساوه معتقد است که سخن گفتن از کمبود پرستار، اضافه کاری اجباری، دریافتی بسیار کم و ناچیز، تکراری شده است و معمولا در روز پرستار از این مسائل سخن گفته می شود، اما خبری از حل این مشکلات نیست.

وی در گفت‌وگو با ایسنا بیان کرد: جامعه پرستاری کشور با مشکلات عمده ای مواجه هستند اما یکی از مشکلات مهم پرستاران شهرستان ساوه پرداختی‌های نامنظم و دیر به دیر دانشکده علوم پزشکی است به نحوی که هم اکنون آخرین پرداخت تعرفه(کارانه) پرستاران که مبلغ آن نسبت به سال‌های قبل کاهش داشته مربوط به فروردین ماه است. همچنین آخرین پرداختی اضافه کار هم مربوط به تیرماه است. یعنی یک پرستار در بیمارستان مدرس پول اضافه کاری که اجباری است را در خوش‌بینانه‌ترین حالت چهار ماه بعد و تعرفه(کارانه) را هشت ماه بعد دریافت می‌کند.

او با بیان اینکه نحوه محاسبه کارانه پرستاران بسیار گنگ و مبهم است و بابت آن هیچ گونه فیش یا رسیدی داده نمی‌شود، گفت: اکثر پرستاران متوجه نحوه حساب کتاب تعرفه خودشان نمی‌شوند. چطور امکان دارد پرستاری که دو سال قبل حدود شش میلیون کارانه دریافت می‌کرده حالا بعد گذشت دو سال سه الی چهار میلیون دریافت کند و این در حال است که دریافتی پزشکان نسبت به سال قبل افزایش چندین برابری داشته است. نه تنها پزشکان بلکه کادر اداری و حتی انتظامات هم چندین برابر سال‌های قبل کارانه دریافت می‌کنند، این سوالی است که هیچ کس پاسخ روشن و واضحی برای آن ندارد.

این پرستار گفت: پرداختی اضافه کار حجمی به پرسنل شاغل در دانشکده ساوه از دیگر اتفاقات عجیب است و این در حالی است که پرستاران بیمارستان با وجود اجباری بودن اضافه کار، سختی کار بیشتر، ارتباط مستقیم با بیمار، کار در روزهای تعطیل و یا مناسبت‌ها مانند عید نوروز... و خطر شغلی بالا از چنین لطفی بی بهره هستند. تنها مناسبتی که برای پرستاران، پرداختی وجود دارد روز پرستار است که سال گذشته آن هم پرداخت نشد و در واقع هیچ گونه پرداختی نقدی یا غیر نقدی مشمول پرستاران نمی‌شود، دریغ از یک ریال پول، یا یک قطره روغن یا دانه‌ای برنج ... هیچ، هیچ، هیچ.

وی در خصوص امنیت پرستاران نیز گفت: نظارت بسیار پایین در رفت و آمد همراهان بیماران و مصدومین در اورژانس باعث بروز حوادث عجیبی در چند سال گذشته شده است. انواع نزاع دسته جمعی در داخل اورژانس نظیر چاقوکشی و درگیری فیزیکی، سلامت و جان پرستاران را تهدید می کند. انگار مسئولین در خواب هستند و حتما باید یکی از پرستاران یا پزشکان در این چاقوکشی‌ها جان خود را از دست بدهد تا مسئولین به فکر چاره باشند.

وی ادامه داد: اراذل و اوباشی که به همراه ده‌ها نفر نیمه های شب به عنوان همراه بیمار یا مصدوم به اورژانس مراجعه می‌کنند و به پرستاران فحاشی می‌کنند و بعد به راحتی محیط بیمارستان را ترک می‌کنند را هیچکس پیگیری نمی‌کند. مگر اینکه خود شخص از کار و زندگی خودش بزند و هر روز به دادگاه و پاسگاه برود. اگر شخصی بر روی پرستاری چاقو بکشد یا فحاشی کند هیچ کس نیست پیگیری کند و خود پرستار شخصا باید از حق خود دفاع کند.

وی گفت: هیچ گونه اراده‌ای از سوی مسئولین مربوطه جهت حمایت مالی و روانی از پرستاران مشاهده نمی شود، در حدی که پرستاران در این چند سال یا مشغول شغل دوم از قبیل اسنپ و ... شده اند یا کلا قید این شغل را زده و تغییر شغل داده‌اند.

زارع تیموری گفت: پرستار مهمترین عنصر شاغل در نظام سلامت است، چون تنها شخصی است که ارتباط نزدیک و دائمی با بیمار دارد. قطعا پرستاری که حمایت شود خدمات مفیدتری به بیماران خواهد داد و نفع اصلی را مردم شهر خواهند برد. مردم  و بیماران شهرمان به پرستاران شاد، با انرژی و خندان نیاز دارند.

پرستاران، محروم از مزایای مشاغل سخت و زیان آور

«اکرم رضایی» پرستار شاغل در یکی از مراکز درمانی شهر اراک نیز با بیان اینکه اگر شغل پرستاری نباشد، فرآیند بهبود بیمار به مخاطره می‌افتد، گفت: پرستاران با وجود مشکلات فراوانی که دارند و در سخت شرایط و دشوارترین شیفت‌ها همراه با اضافه کاری اجباری با کیفیت ترین خدمات را به بیمار ارائه داده و در واقع ایثار می‌کنند.

وی بیان کرد: شغل پرستاری با سلامت و زندگی انسان سروکار دارد و بر این اساس باید جزو مشاغل پراسترس و سخت و زیان آور محسوب شود اما متاسفانه پرستاران از این مزیتی که در قانون کار آمده است محروم هستند.

وی با اشاره به معوقات کارانه و اضافه کاری و دریافت حقوق ناچیز گفت: به حقوق و دستمزد ناچیز و معوقات کارانه و اضافه کاری عادت کرده‌ایم. ما کارمان را با عشق انجام می‌دهیم اما چون چرخ زندگی نمی چرخد ناگزیر هستیم به کار دوم یا سوم روی آوریم که این موضوع در بین پرستاران مرد که سرپرست خانوار و نان آور هستند بیشتر است.

رضایی بیان کرد: اگر برای مشکلات پرستاران چاره اندیشی نشود قطعا دچار بحران‌هایی در نظام سلامت خواهیم شد، دریافتی پرستاران با کمبود نیرو و حجم کار بالا همخوانی ندارد و از طرفی ناعدالتی‌هایی نیز در سیستم وجود دارد که موجب اعتراض جامعه پرستاری می‌شود.

وی تصریح کرد: طبیعی است که نارضایتی جامعه پرستاری می‌تواند در کیفیت ارائه خدمات مشکل ایجاد کند. هرچند پرستاران با جان و دل و روحیه ایثارگری و فداکاری خود تلاش می‌کنند تا حتی در بدترین شرایط بهترین خدمات را ارائه کنند چرا که خط قرمز پرستاران، ارائه خدمات کیفی به بیماران است و در این مسیر از هیچ تلاشی کوتاهی نمی کند و اعتراض آنها نیز صرفا صنفی است.

چند پیشنهاد برای رفع مشکلات پرستاران

«میثم بخشی» رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری اراک و شهرستان‌های تابعه نیز گفت: عدم برخورداری مادی و رفاهی شایسته و متناسب با خدماتی که توسط پرستاران به عنوان عضو تاثیرگذار کادر درمان در مراکز بهداشتی و درمانی ارائه می‌شود موجب ایجاد نارضایتی و اعتراض جامعه پرستاری شده و این اعتراضات در سراسر کشور وجود دارد.

وی به راهکارهای پیشگیری و برطرف کردن نارضایتی جامعه پرستاری اشاره کرد و گفت: افزایش پایه حقوق گروه پرستاری، افزایش متناسب و چند برابری حق‌الزحمه به ازای انجام هر ساعت اضافه کار، افزایش تعداد بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری، افزایش ارزش نسبی بسته‌های خدمات و مراقبت‌های پرستاری، اجرای فوق‌العاده خاص یا ضریب مناسب برای کلیه گروه‌های پرستاری، از جمله راهکارهای لازم برای کاهش مشکلات و جلب رضایت پرستاران است که این موارد در مکاتبات متعددی از سوی هیات مدیره نظام پرستاری به مراجع ذیربط منعکس شده است.

بخشی گفت: پیشنهاد می‌شود به منظور ترمیم تعرفه پرداختی پرستاران تا زمان اصلاح و اجرای کامل قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری، ۱۸ الی ۲۲ درصد از جزء حرفه‌ای ارزش نسبی خدمات در هر مرکز درمانی علاوه بر تعرفه پرستاری به گروه پرستاری اختصاص داده شود. با توجه به اینکه انجام این مهم نیاز به منبع مالی جدیدی ندارد و بار مالی ایجاد نخواهد کرد شایسته است در دستور کار وزارت بهداشت قرار گیرد.

وی با تاکید بر اینکه حرکت جهت اجرایی شدن موارد فوق منجر به افزایش کیفیت مراقبت‌های درمانی خواهد شد، افزود: در شرایط کرونایی وقتی خانواده بیماران مبتلا به کووید حاضر به مراقبت از آنها نبودند این پرستاران بودند که رسالت خود را به درستی انجام داده و جان خود را در کف دست قرار دادند و تعدادی از آنها نیز در مبارزه با بیماری کرونا به شهادت رسیدند. آنها در دوران دفاع مقدس نیز نقش مهمی بر عهده داشتند و در سایر مواقع بحرانی نظیر حوادث غیرمترقبه و سوانح نیز نقش پرستاران تاثیرگذار است.

وی بیان کرد: پرستاری یک شغل حیاتی است و یک شهر را نمی توان بدون بیمارستان و بیمارستان را نمی‌توان بدون پرستار تصور کرد بنابراین حرفه مقدس پرستاری از اهمیت خاصی برخوردار است چون با جان مردم سروکار دارد. انتظار می‌رود وقتی چنین جایگاهی برای پرستاران متصور است، آنها دغدغه معیشتی و صنفی نداشته باشند و شرایط به گونه ای نباشد که بخواهند شخصا پیگیر چنین مطالبات شوند. وقتی پرستار بر بالین بیمار حاضر می‌شود نباید دغدغه معیشت، قسط وام و ... داشته باشد بلکه باید از بهترین خدمات معیشتی و رفاهی برخوردار باشد.

رئیس هیئت مدیره نظام پرستاری اراک و شهرستان‌های تابعه به کمبود پرستار اشاره کرد و گفت: پائین بودن میزان حقوق پرستاری موجب شده است که عده‌ای از پرستاران تغییر شغل دهند  که این عوامل موجب تشدید کمبود پرستار شده است. بیمارستان‌ها هم  برای جبران این کمبود پرستار ناگزیر هستند جهت پوشش کامل شیفت‌ها، برای پرستاران شیفت‌های اضافه‌تر از ساعت موظفی‌شان(اضافه کار) در نظر بگیرند.

وی گفت: از دوران همه گیری کووید ۱۹ قول داده شده بود که فوق‌العاده خاص با ضریب سه اعمال شود اما متاسفانه در نهایت با تاخیر بسیار و اخیرا با ضریب ناچیز چهار دهم اعمال شده و همچنان در احکام حقوقی پرستاران درج نشده است. قانون تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری نیز ۱۵ سال است که تصویب شده و از دو سال پیش اجرای آن آغاز شده که روند اجرای آن مورد رضایت پرستاران نیست.

بخشی با تاکید بر اینکه شغل پرستاری باید در زمره مشاغل سخت و زیان آور قرار گیرد، گفت: سوال پرستاران این است که با وجود اینکه کار آنها سخت و دشوار است چرا نباید این شغل در زمره مشاغل سخت و زیان آور قرار گیرد.

وی بیان کرد: رسیدگی به مشکلات پرستاران ارتقای کیفیت خدمات در حوزه درمان بیماران را به همراه خواهد داشت. اخیرا اخبار خوبی در حمایت از پرستاران منتشر شده است و افزایش مبلغ هر ساعت اضافه کار یکی از اخبار خوب است. در حال حاضر برای هر ساعت اضافه کار ۲۰ الی ۳۰ هزار تومان پرداخت می شود که قرار شده افزایش پیدا کند.

وی در خصوص موضوع امنیت شغلی پرستاران و بعضا درگیری فیزیکی یا توهین برخی از همراهان بیماران با پرستاران گفت: حضور فیزیکی مداوم پلیس در مراکز درمانی به ویژه اورژانس بیمارستان‌ها جنبه بازدارندگی دارد و در کاهش درگیری ها بسیار موثر است.

به گزارش ایسنا، باید اطمینان داشته باشیم که این کار و تلاش، شایسته حمایت همه جانبه و حقوقی است که فیش آن با دست بسته خواهری نوشته شده است که روز ولادتش را روز پرستار نامیدند و با دامن نیم سوخته همیشه یار و یاور پرستارها خواهد بود و نخواهد گذاشت پاداش این قشر از جامعه، اسارت در معضلات اقتصادی و رفتن به شام شرمندگی خانواده‌هایشان باشد.

نخواهد گذاشت شمر گرانی‌ها و مشکلات، پرستارها را این روزها در خرابه بازار شهرها گرفتار کند. چرا که آنها زینب‌هایی هستند که بیمارستان را چنان خیمه ‌ای می‌دانند که در آن به مداوای بیماران می‌پردازند، اگر چه این زینب‌ها دیگر دست بسته نیستند.

باید به پرستاری که با خدماتش آرامش و آسایش را به خانواده ها برمی‌گرداند و تلخی شربت‌هایش شیرینی زندگی را به جامعه تزریق می‌کند دستمریزاد گفت و با برآوردن مطالباتش او را پرستاری کرد. روز پرستار بر حلقه‌های زنجیره سلامت مبارک.