اشتغال همواره یکی از دغدغههای اساسی جامعه نابینایان و کمبینایان بوده و آنان همیشه از نبود فرصت شغلی مناسب، نبود باور به توانمندیهایشان و البته گرفتاریهای معیشتی ناشی از این بیاعتمادیها گلهمندند.
مجید مبارک مدیرعامل انجمن حمایت از نابینایان و کمبینایان ساوه در گفتوگو با ایسنا، موضوع اشتغال را دغدغه مهم نابینایان و کمبینایان دانست و افزود: در کشور ما نابینایانی با تحصیلات عالیه زندگی میکنند که خود را به علوم روز و مدرن تجهیز کردهاند، اما متاسفانه یکی از معضلات جامعه ما که متاثر از بیتوجهی به فرهنگسازی است، محروم کردن نابینایان از فرصت ابراز توانمندیهایشان است.
مبارک، با بیان اینکه بسیاری از نابینایان شاغل نیز در پست هایی غیرمرتبط با توانمندی ها و مدارک تحصیلیشان بکار گرفته می شوند، گفت: به عنوان مثال یک نابینای دارای مدرک روانشناسی بعنوان تلفنچی یک اداره مشغول به کار میشود، چرا که مدرک تحصیلی یک نابینا از سوی دستگاههای اجرایی پذیرفته نمیشود، در واقع این باور در دستگاه ها و ادارات وجود دارد که نابینایان باید در مشاغلی نظیر تلفنچی اداره مشغول بکار شوند در حالیکه به جرئت میتوان گفت که توانمندی نابینایان در مهارتی که در پی کسب مدرک تحصیلی بدست آورده اند از سایر کارشناسان مرتبط کمتر نیست و این ظرفیت در آنها وجود دارد که خدمات متناسب با تحصیلات دانشگاهی خود را ارائه دهند.
وی با تاکید بر اینکه به تواناییهای نابینایان و توانمندی آنان در مشاغل گوناگون بها داده نمیشود، اظهار کرد: عدم نگاه مناسب به ظرفیت شغلی نابینایان از سوی جامعه موجب شده است که این قشر پایگاههای شغلی خود را از دست بدهند و در مشاغلی به دور از توان تحصیلی و علمی خود بکار گرفته شوند.
مبارک تصریح کرد: متاسفانه مسئولان چشمان خود را بر توانمندی های ناببیانایان و کم بینایان می بندند، در واقع تصور آنان از این قشر، افرادی دارای ناتوانی و محدودیت عملکرد است در حالی که نابینایی و معلولیت، محدودیت نیست، چه بسا معلولان و نابینایانی که از استعداد و توان بالقوهای برخوردار بوده و در سطوح عالی مدیریتی میتوانند بدرخشند و برای کشور مفید و موثر واقع شوند.
وی تصریح کرد: نابینایان از توان بالایی در انجام امور برخودارند و حتی توان تدریس در دانشگاه، مدرسه و دیگر جوامع علمی را دارند. آنها میتوانند در محیطهای اداری به عنوان کارمند، در مشاغل صنعتی بعنوان کارگر و در فعالیتهای اقتصادی و تجاری تحت عناوین مختلف مشغول کار شوند.
مبارک در ادامه با تاکید بر اهمیت توجه به ایمنی تردد نابینایان در محیطهای شهری و روستایی، این مسئله را نیز یک دغدغه یا بهتر میتوان گفت یک گرفتاری بزرگ برای این قشر عنوان و اظهار کرد: جامعه نابینایی ایران به دلیل مناسبسازی نشدن معابر با خطرات گوناگونی مواجه است، در واقع تردد این قشر در خیابانهای ایران، ایمن نیست، در حالی که دسترسیپذیری به محیط امن عبور و مرور از نیازهای اولیه این افراد است.
وی "دسترسیپذیری حرکتی" را "امکانپذیری حرکت در محیط" تعریف کرد و گفت: متاسفانه این دسترسیها و ایمنی تردد برای نابینایان و کمبینایان عموما در ایران وجود ندارد.
وی به مقایسه زیرساختهای موجود در ایران با کشورهای توسعهیافته پرداخت و افزود: زیرساختهای لازم برای برآورده کردن مطالبات نابینایان در ایران به اندازه کافی تامین نشده است، به عنوان مثال مسیر ویژه عبور نابینایان در اغلب خیابانهای شهری ایجاد نشده یا اگر هم ایجاد شده فاقد استانداردهای لازم است.
مبارک گفت: در کشورهای توسعهیافته براساس قانون رانندگان موظفند به محض مشاهده تردد افراد دارای عصای سفید در خیابان خودروی خود را متوقف کرده و پس از عبور کامل نابینا از خیابان، اقدام به ادامه حرکت کنند، به عبارتی عصای سفید در این موارد بعنوان یک تابلوی راهنمایی و رانندگی عمل می کند که راننده به محض رویت آن باید توقف کند.
وی با تاکید بر اینکه تقاطعها در کشور ما باید مانند کشورهای توسعهیافته به چراخ گویا مجهز شوند، بیان کرد: در کشوری نظیر آلمان در چراغهای راهنمایی و رانندگی دکمهای برای استفاده نابینایان جهت تغییر وضعیت چراغ به وضعیت قرمز تعبیه شده است که به آنان کمک میکند که با امنیت خاطر از خیابان عبور کنند.
مبارک در ادامه گفت: متاسفانه در کشور ما نه تنها هیچگونه تمهیداتی جهت مناسبسازی و ایمنی تردد نابینایان در خیابان صورت نگرفته است، بلکه رانندگان و مردم نیز به این نیاز نابینایان بیتوجه هستند و در این شرایط یک نابینا باید مدتها در کنار خیابان بایستد تا شرایط ایمن برای تردد وی مهیا شود.
وی با انتقاد از مناسبسازی نشدن پیادهروهای شهری برای تردد نابینایان گفت: مسئولان باید از نابینایان در خصوص نیازهای آنان مشاوره بگیرند. بنده بعنوان یک نابینا میتوانم اطلاعات لازم را در خصوص استانداردهای جهانی ایمنی تردد نابینایان در اختیار مسئولان قرار دهم.
مدیر عامل انجمن حمایت از نابینایان و کم بینایان دشت امید ساوه در ادامه آمار نابینایان و کم بینایان ساوه را طبق آمار اداره بهزیستی بالغ بر 250 نفر اعلام کرد و افزود: هماکنون حدود 150 نفر تحت پوشش این انجمن هستند که بالغ بر 70 درصد آنان بیکارند، البته برخی نابینایان به دلیل کهولت سن و ابتلا به بیماری دیابت نابینا یا کمبینا شدهاند، این افراد تحت پوشش انجمن نیستند چرا که هیچ خدماتی نمیتوانند دریافت کنند.
او همچنین درخصوص برخورداری نابینایان ساوجی از کارت منزلت گفت: قانون حقوق معلولین که در سال 1397 اصلاح شد در ساوه به خوبی اجرا نمیشود. برخی موضوعاتی که در این قانون پیشبینی شده است نظیر حمل و نقل درون شهری رایگان برای جامعه هدف این قانون، نیمبها بودن حمل و نقل برون شهری و برخی دیگر از بندهای این قانون در این شهرستان عملیاتی نمیشود.
15 اکتبر مصادف با 23 مهر ماه به عنوان روز بزرگداشت نابینایان و عصای سفید، نامگذاری شد. در این روز قانون عصای سفید توسط یونسکو تصویب شده است.