خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) - یادداشت روز
مهدی فرقانی پور- فعال محیط زیست
آنقدر به شعارگرایی و پرداختن به "حواشی بجای متن" و "فرع بجای اصل" اقبال نشان داده ایم که وقتی یک روز نمادین می آید همگان بر آن می شویم که چند شعار و مطلب کوتاه بدون عمل و اجرا سر داده و روز را به سر ببریم تا یک مناسبت نمادین دیگر از راه برسد!
دیروز 21 تیرماه روز جهانی بدون پلاستیک بود؛ اینکه اختراع پلاستیک در اواسط قرن ۱۹ میلادی انجام شده یا پلاستیک اولین بار در سال ۱۳۳۷ خورشیدی (۶۱سال قبل) وارد ایران شد، یا اینکه ایران جزو ۱۰ کشور برتر تولیدکننده و استفاده کننده از پلاستیک در دنیاست و در این حوزه رتبه پنجم را به خود اختصاص داده به خودی خود چیزی را عوض نمیکند و بهبود نمیبخشد چرا که به نظر می رسد عزمی برای تحول و تغییر رفتار در این رابطه در مسئولان و مردم وجود ندارد...!
سوالی که پیش می آید اینست که چه باید کرد و توسط چه کسانی؟ دولت، مجلس یا مردم؟
اگر بخواهیم با توجه به تجربه موفق سایر کشورها به حل معضل پلاستیک نائل شویم باید در همین ابتدا و بدون تعارف به سراغ مجلس شورای اسلامی و سپس دولت برویم، مردم در مرتبه نهایی جای دارند. پس، از همان اول همه کاسه کوزهها را سر مردم نشکنیم که تاکنون هم شکسته اند که شما زیاد مصرف میکنید و ... .
سوال اسنجاست که تاکنون چه آموزش هایی به مردم داده شده که حالا توقع عمل از آنها می رود ؟
تا قانونی توسط مجلس وضع نشود و توسط حکومت اجرا نشود، هر سال وضعیت بدین منوال است و بدتر هم خواهد شد. یک روز نمادین را با چند تبلیغ ضد پلاستیکی گرافیکی و کلامی میگذرانیم و ۳۶۴ روز دیگر هر کاری خواستیم میکنیم و روز از نو و روزی از نو و این دور تسلسل تا همیشه تاریخ در این کشور ادامه خواهد داشت!
از سال ۲۰۰۲ بنگلادش نخستین کشوری بود که برای تولید و استفاده از پلاستیک محدویت ایجاد کرد. در سال ۲۰۰۷ بوتان و در همان سال منطقه بزرگ هنگ کنگ مالیات سنگین برای استفاده اینگونه محصولات وضع کردند. حتی کشورهای آفریقایی نظیر رواندا، کنیا، جمهوری کنگو و ... هم دست بکار اقدامات قانونی و اجرایی شدند. در شهر بمبئی هندوستان جریمه ۳۷۰ دلاری(معادل چهار میلیون و 810 هزار تومان ) برای کاربران نایلون و پلاستیک وضع شده است.
در اینجا صحبت از منع مطلق استفاده و کاربری از پلاستیک، نایلکس و مشتقات پتروشیمی نیست، چرا که هر فناوری و اختراعی مزایایی دارد، ولی افراط و تفریط است که مذموم است و میانه روی مورد پسند عقل و شرع.
این درست نیست که به بهانه رونق تولید داخی و محصولات ایرانی پتروشیمی در شرایط بازیافت ناچیز پنج درصدی در ایران، اینگونه به نابودی طبیعت و تنوع زیستی بی نظیر این کشور دست بزنیم، کشوری که تنوع زیستیاش از قاره اروپا بیشتر است.
سوالی که باید پاسخ داده شود اینست که براستی چه زمانی برای مجلس قانونگذاری و دولت ما جای تامل و تفکر برای حل این معضل پیش خواهد آمد و سازمانهای مردم نهاد محیط زیستی استان مرکزی چه نقشی در تحلیل این معضل و کمک به تسریع در رفع آن از طریق نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی و کارگزاران دولتی خواهند داشت .
21 تیرماه به عنوان روز جهانی بدون پلاستیک نامگذاری شده است.