به گزارش ایرنا، شهر ساوه حدود 60 درصد از جمعیت 285 هزار نفری شهرستان را در دل خود جای داده و به دلیل افزوده شدن 20 منطقه حاشیه ای و سکونتگاه غیررسمی، وسعت و جمعیتی به مراتب بیشتر از سال های گذشته دارد.
آنگونه که فرماندار ساوه چندی پیش اعلام کرد، افزون بر 50 هزار نفر به جمعیت این شهر اضافه شده که عمده ترین دلیل این رشد جمعیت، قطب صنعتی و در نتیجه مهاجر پذیری ساوه است.
در خیابان و بوستان های شهر ساوه کاج های قدبرافراشته و سوزنی برگ خودنمایی می کند که در سال های قبل به صورت جنگلی کشت شده اند اما در کنار این درختان، گونه های دیگری در چند سال اخیر کشت شده است که تحت تاثیر کاج ها کمتر به چشم می آیند.
به باور اغلب کارشناسان حوزه منابع طبیعی و حتی بسیاری از مردم، درخت کاج نه تنها چندان به زیبایی سیمای شهری کمکی نمی کند بلکه پیامدهای مخربی هم بر اکوسیستم طبیعی دارد.
بر اساس نتایجی تحقیقاتی کارشناسان، درخت کاج کمترین توان را در تولید اکسیژن دارد و با باران های اسیدی که تولید می کند، از رشد دیگر گونه های نزدیک به خود جلوگیری می کند.
رغبت بسیار کم پرندگان به آشیانه سازی روی این درخت نیز نشانه دیگری از مضرات درخت کاج است با این حال هنوز در بسیاری از شهرهای کشور مانند ساوه و جاده های بین راهی حتی در شهرهایی که آب و هوای کوهستانی و باران زا دارند، نیز درخت کاج کاشته می شود.
رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان ساوه بر این باور است که در این شهر، کشت درختانی مانند زیتون و انار معقول به نظر می رسد.
سهراب پاژنامه اظهار کرد: کشت اسفناج وحشی که در اراضی بیابانی هم رشد می کند و همیشه سرسبز و قابل هرس است، پیشنهاد مناسبی برای اقلیم ساوه است چرا که این گونه، سالانه فقط به 2 بار آبیاری نیاز دارد.
وی ادامه داد: گونه هایی مانند توت، انجیر و زیتون نیز در میادین و خیابان های شهر ساوه قابل کشت است و حتی می توان از مزیت اصلی این شهرستان، یعنی درخت مثمر انار نیز بهره گرفت.
پاژنامه گفت: در زیر درخت کاج هیچ گیاهی رشد نمی کند چون سیستم رشد و نمو این درخت به گونه ای است که فضا را اسیدی می کند.
به گفته رئیس اداره منابع طبیعی شهرستان ساوه، اگر در طرح توسعه درختکاری بتوان مشارکت مردم و کسبه را با اعطای نهال جلب کرد، علاوه بر اینکه وظایف شهرداری در کاشت و نگهداری درختان به شهروندان برون سپاری می شود، به توسعه و تنوع فضای سبز شهر نیز کمک شایانی خواهد شد.
معاون فنی اداره جهاد کشاورزی شهرستان ساوه نیز معتقد است: جهاد کشاورزی در زمینه درختان غیرمثمر فعالیت چندانی انجام نمی دهد اما ظاهرا توجیه کاشت درخت کاج در شهر ساوه به این دلیل است که درختی سوزنی برگ و مقاوم به شرایط کم آبی نسبت به درختانی مانند چنار و بید مجنون است.
محمود رضا خلیلی گفت: کاج در گرمای ساوه رشد و تاب آوری خاصی دارد در حالی که برخی گونه های دیگر ممکن است در 2 سال پس از کاشت به دلایل اقلیمی و گرما و کم آبی از بین بروند.
وی گفت: می توان به جای کاشت کاج از گونه های مستعدتری همچون زیتون تلخ در شهر ساوه استفاده کرد.
*** کشت 40 گونه درختی در دستور کار شهرداری
رئیس سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ساوه نیز گفت: در سال های گذشته علاوه بر درخت کاج، گونه هایی مانند نارون، اقاقیا و زبان گنجشک در ساوه کشت شده و از 12 سال پیش هم کشت درخت زیتون تلخ در دستور کار قرار گرفته اما چون درخت کاج بیشتر در دید و منظر قرار دارد، این تصور پیش می آید که بخش بیشتر درختکاری در ساوه را کاج ها تشکیل می دهد در حالی که گونه های متنوعی غیر از این درخت در شهر وجود دارد.
قاسم جبران اظهار کرد: اکنون در شهر ساوه حتی درختان سرو شیرازی، نقره ای و خمره ای هم کشت شده و برنامه کاشت درخت توت امریکایی و کاتوزا نیز در دستور کار است.
وی ادامه داد: از سه سال پیش نیز کاشت درخت صنوبر هیبریدی و اکنون هم صنوبر ایتالیایی و معمولی در دستور کار قرار گرفته که کاشت این گونه ها متاثر از تغییرات اقلیمی ساوه بوده است.
به گفته این مسئول، اکنون حدود 40 گونه درختی در ساوه کشت می شود اما چون در گذشته به صورت جنگل کاری، کاج کشت شده از نظر ظاهری این درختان نمود بیشتری دارند ولی سیاست شهرداری این است که برای ورودی های شهر و نیز پوشاندن برخی نقاط بیایانی اطراف شهر همچنان از کاج استفاده کند ولی در پارک های جدید شهر مانند بوستان های واقع در شهرک های علوی و فجر، همه گونه های متفاوت درختی کشت می شود.
جبران در پاسخ به این سئوال که چرا در شهر ساوه انار کشت نمی شود، اظهار کرد: انار گونه مثمر است وکاشت آن در بلوارها و حاشیه خیابان مغایر با قوانین فضای سبز است اما با این حال شهرداری از کاشت انار در نقاطی مانند بلوار امامزاده سید اسحاق یا بوستان سید جمال الدین اسدآبادی، عبدل آباد غافل نشده است.
وی ادامه داد: درخت انار هرچند سال دچار سرمازدگی می شود و امکان ار بین رفتن آن وجود دارد از این رو باید گونه های مقاوم تری را در شهر کشت شود
جبران گفت: در سال های اخیر هیچ گونه ای از کاج در سطح شهر کاشته نشده اما در بلوارهای ورودی و با هدف برای پوشاندن فضاهای بیابانی با توجه به چتر سبز این درخت، همچنان کاشت کاج آن هم از نوع مشهدی که قابل هرس است در دستور کار قرار دارد.
رئیس سازمان پارک ها و فضای سبز شهرداری ساوه افزود: کاج از برنامه کاشت شهرداری حذف نشده ولی کاشت این درخت بسیار کاهش یافته به گونه ای که در 10 سال اخیر کمتر از پنج هزار درخت کاج کشت شده است.
جبران گفت: کاشت گونه هایی مانند زیتون تلخ، صنوبر هیبریدی، کاکتوس امریکایی نیز در دستور کار است.
وی در پایان سرانه فضای سبز در شهر ساوه را از حیث بهره مندی شهروندان از فضاهای پارکی 11 متر مربع عنوان کرد و افزود: اگر فضاهای سبز میادین و حواشی خیابان ها به این رقم اضافه شوند، سرانه فضای سبز شهر ساوه به 13 مترمربع می رسد.
گزارش از: یحیی معمای
