میگویند یکی از رؤسای قبایل سرخپوست آمریکا در اواخر قرن نوزدهم میلادی گفته است "هنگامی که آخرین ماهی دریا صید شد و آخرین درخت جنگل قطع و آخرین قطره آب آلوده و آخرین ذرات هوا مسموم شد، آنگاه درخواهید یافت که پول خوردنی نیست."
ضربان مخاطرات محیط زیستی از دویست سال اخیر یعنی با شروع انقلاب صنعتی در غرب، تند شد.
استفاده از زغال سنگ و سوختهای فسیلی در راهاندازی صنایع نوین، پیدایش ترکیبات شیمیایی جدید، رشد روزافزون جمعیت و نیاز به مصرف بیشتر برای تولید محصولات کشاورزی و افزایش به اصطلاح بهرهوری با استفاده از سموم و کودهای شیمیایی به همراه حرص و آز بشر در دستیابی به ثروت و سرمایه در کشورهای غربی، همه و همه دست به دست هم داد تا شمارش معکوس برای نابودی محیط زیست و به تبع آن نابودی انسان در یک شیب تدریجی و ملایم آغاز شود.
در تعریف محیط زیست با چهار عنصر حیاتی سرو کار داریم که شامل آب، هوا، خاک، تنوع زیستی(انواع جانداران روی زمین یا مجموعهای از موجودات زنده به شکلهای متفاوت از گیاه تا حیوان و ...) است.
از این میان آب و خاک در دین ما جز مطهرات هستند و تمامی حیات در روی کره خاکی ما، مگر به چیزی جز این چهار عنصر وابسته است؟
بدون هوا حداکثر تا سه دقیقه زندهایم! بدون آب و غذا حداکثر تا چند روز یا هفته! اگر خاک حاصلخیزی وجود نداشته نباشد، گیاهی نخواهد رست و اگر گیاهی نروید، دامی وجود نخواهد داشت و چرخه حیات به هم خواهد ریخت.
به فرض بودن آب و هوا و خاک، اگر تنوع زیستی توسط بشر نابود شود، یعنی بشر تصمیم بگیرد تمامی گیاهان (جنگلها و مراتع) و حیات وحش را از بین ببردٰ در جهان بدون آنها، همه چیز نه خنثی، بلکه آینه دق خواهد بود.
جهان بدون زیبایی گل و شکوفه و درخت و چرنده و پرنده، جهانی خشک و تک بعدی است.
انسان نفعاندیش با بهرهبرداری بیرویه از طبیعت و توسعه غیرپایدار همه چیز از جنگل و حیات وحش، آب و خاک و هوا را تبدیل به پول و ثروت میکند و فرداروزی که فرزندان زمین، مبتلا به انواع دردها و بیماریها شدند، میلیاردها پول و ثروت، چه گرهای از کار او باز خواهد کرد؟
به گفته مدیرعامل مؤسسه مردم نهاد دوستداران و حافظان طبیعت ساوه و زرندیه، انسان اصلیترین موضوع محیط زیست است و بدون او، بود و نبود آب و خاک و هوا و حیات وحش معنایی ندارد؟ این همه سیاره فاقد حیات وجود دارند و فعلا تنها یک سیاره است که پس از چهار میلیارد سال حائز شرایط محیط زیستی برای اشرف مخلوقات شده و به راستی که بیشترین تخریب به محیط زیست هم به واسطه همین انسان ایجاد شده است.
مهدی فرقانیپور معتقد است: هیچ یک از موجودات و عوامل طبیعی قادر به ایجاد تخریبهایی نظیر آنچه به دست بشر انجام میشود، نیستند. تخریب مصنوعی و غیرطبیعی بشر و به زمین و خود او آسیب میرساند.
ساخت سلاح شیمیایی پشت پا زدن به فطرت انسانی است
وی ادامه داد: تلاش انسانها در جهت ساخت انواع سلاحهای شیمیایی، میکروبی و ... نمونهای از پشت پا زدن بشر به فطرت پاک انسانی است. در کامل ترین دین الهی، اسلام و در اقوال وسیره معصومان علیهما السلام، دستورات فراوانی برای حفظ محیط زیست آمده است.
فرقانیپور با اشاره به سخنانی از بزرگان دین که زمین را به مادر انسانها تشبیه و بر حفظ و حراست از آن تاکید کردهاند اشاره کرد و گفت: به جز یک فرزند ناخلف و بیاخلاق چه کسی حرمت مادر زمین را میشکند. در فرمایشات معصومین و عرفا حتی نسبت به ترحم به یک مورچه هم سفارش شده است. پیامبر (ص) قطع درختان، آلودگی آبها، آتش زدن کشتزارها و تجاوز و تعدی به ضعفا را جایز نمی دانستند و برای پیروان دین کامل الهی، جایز نیست که بیش از این نسبت به دستورات آن بیاعتنا باشند.
وی افزود: از آنجاکه داشتن محیط زیستی سالم، حق تمامی انسانهاست، در نابودی آن نیز حقالناس بر دوش نابودکننده است. کسی که مرتع و جنگل و حیات وحش را در ایران نابود میکند، فقط به مردم ایران تعدی نکرده بلکه به تمامی بشریت ظلم کرده است.
تمامی زمین هم چون ظروف مرتبطهاند
فرقانیپور با بیان اینکه کل از اجزا تشکیل شده است اظهار کرد: تخریبهای به نظر جزئی ما، منشاء ویرانیهای عظیماند و هم چون بازی دومینو، یک تخریب کوچک سلسلهای از تخریبها را به دنبال خواهد داشت و هر عمل تخریبی ما، یک عکسالعمل به دنبال خواهد داشت. قانون سومی که نیوتن کشف کرد در واقع یک قانون الهی است. برای هر عملی، عکسالعملی است مساوی با آن و در جهت خلاف آن. این مساوی بودن در قوانین فیزیک برقرار است است وگرنه در متافیزیک، عکسالعمل میتواند چند برابر باشد.
به گفته وی هر زیانی به محیط زیست، زیان به خود ماست. اگر جنگل که حکم فیلتر و ریه زمین را دارد از بین برود، ریزگردها و ذرات آلوده ما را از بین میبرند، اقلیم زمین گرمتر، رطوبت و باران و آب کمتر میشود و ... . اگر منابع آبی را به صورت غرقابی هدر دهیم، کفران نعمت کرده و دچار نغمت میشویم.
وی با بیان اینکه خداوند سرنوشت هیچ قومی را عوض نمیکند مگر آن که آنها خود حال خود را تغییر دهند گفت: آبادی را آدمها آباد میکنند پس آی آدمها که در کار تماشایید... به خود آیید که فردا دیر است.