زیتون که نام علمی آن اولئا اوروپا است از خانواده اولئاسه است.

در این خانواده ارقام زیادی که اغلب آنها در نواحی گرم یا نیمه گرم پرورش می یابند وجود دارد و شهرستان ساوه هم از جمله مناطق مستعد برای سرمایه گذاری در کاشت زیتون است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی، سال 1375 برای اولین بار نهال زیتون از شهرستان رودبار به ساوه آورده شد و کار کشت آن پس از انجام تحقیقات لازم توسط کارشناسان آغاز شد.

متوسط عملکرد زیتون در هر هکتار از باغات این شهرستان به ازای هر هکتار یک تن است اما امید می رود با برنامه ریزی‌های جهاد کشاورزی سطح زیر کشت باغات زیتون شهرستان در آینده افزایش یابد.

همچنین شهرستان ساوه به عنوان قطب تولید نهال های استاندارد و اصلاح شده کشور است که هر ساله نهال های گوناگون به ویژه نهال زیتون را به استان های دیگر ارسال می کند.

گرانی قیمت زیتون طی ماه های اخیر موجب ترغیب تولید کنندگان نسبت به توسعه کشت زیتون شده است اما از طرفی نبود مرکز روغن‌گیری زیتون و نبود مرکز خرید این محصول در این شهرستان باغداران را از تولید بیشتر این محصول دلسرد می کند.

در همین ارتباط یکی از باغداران زیتون ساوه ای با بیان اینکه پنج هکتار باغ زیتون دارد، گفت: پنج رقم زیتون دارم و امسال رقم زرد محصولی خوبی دارد که از هر درخت 30 کیلو زیتون برداشت می شود.

ساوه کارخانه فرآوری زیتون ندارد

علی اوسط ایمانی، نبود صنایع تبدیلی، گرانی دستمزد کارگر و آفات را عمده ترین مشکلات زیتون کاران دانست و افزود: سرمازدگی سال 1386 خسارت زیادی به باغات زیتون ساوه وارد آورد اما پس از گذشت چند سال، هم اکنون باغات این محصول به خوبی به بار نشسته اند و امیدواریم با برطرف شدن دیگر مشکلات زمینه تولید بهینه این محصول در ساوه فراهم شود.

این باغدار ساوه ای اضافه کرد: به دلیل نبود کارخانه های فرآوری زیتون، محصول برداشت شده را به استان های دیگر ارسال می کنیم.

وی با بیان اینکه برداشت زیتون کنسروی 15 شهریور و برداشت زیتون روغنی اواخر مهرماه آغاز می شود، اضافه کرد: ارزش ریالی زیتون های تولید شده در شهرستان ساوه ، بیش از 15 میلیارد ریال است که اگر واحدهای فرآوری زیتون احداث شود این عدد به سه برابر افزایش پیدا خواهد کرد.

یکی دیگر از باغداران ساوه ای با بیان اینکه پس از برداشت محصول مشکل اصلی ما فروش زیتون است، گفت : کارخانه تبدیل زیتون به کنسرو و روغن زیتون در ساوه وجود ندارد.

ابوالقاسم حیدری افزود: در این بین دلال ها سوء استفاده می کنند و یا باغدار باید به شهرستان های دیگر برود تا محصول خود را به فروش برساند.

کارشناس جهاد کشاورزی بخش مرکزی ساوه در اینباره به خبرنگار ایسنا گفت: از هر هکتار باغ بیش از 800 کیلو زیتون برداشت می شود.

در صورت وجود متقاضی، تسهیلات می‌دهیم

حسین قاسمی ارقام زیتون ساوه را زرد ، میشن ، ماری، کنسروالیا، شنگه و مانزالینا عنوان کرد.

معاون فنی جهاد کشاورزی ساوه نیز با بیان اینکه زیتون ساوه بالا ترین کیفیت زیتون کشور را داراست، گفت: زیتون ساوه به دلیل شرایط آب و هوایی و شب های خنک دارای 24 درصد روغن است که این مقدار در کشور بی نظیر است.

رضا خلیلی با بیان اینکه زیتون برای کنسرو شدن و روغن کشی، کشت و برداشت می شود افزود: برای کنسرو کردن، عملیات شیرین سازی و برای روغن گیری پس از رسیدن کامل میوه، روغن گیری انجام می شود.

وی گفت: در صورت وجود متقاضی احداث واحد فرآوری زیتون، جهاد کشاورزی همکاری می کند و تسهیلات بانکی با توجه به طرح و هزینه لازم ارائه می دهد.

خلیلی با بیان اینکه شهرستان ساوه دارای 6 واحد فعال تولید نهال زیتون است، اضافه کرد: سالانه بیش از 400 هزار اصله نهال زیتون تولید و به صورت گلدانی به استان های کردستان، کرمانشاه، کرمان، اصفهان، قزوین و قم ارسال می شود.

برخی باغات صنایع تبدیلی دارند

کارشناس مسوول باغبانی و گلخانه‌های جهاد کشاورزی ساوه نیز با اشاره به اینکه زیتون تولیدی ساوه علاوه بر تامین نیاز شهرستان به شهرهای دیگر نیز عرضه می‌شود، اظهار کرد: قیمت این محصول طی دو سال گذشته جهش خوبی پیدا کرده و همین امر موجب ترغیب بیشتر باغداران و تولید کنندگان زیتون از لحاظ اصلاح و رسیدگی بیشتر به این باغات شده است.

علی رضا ارباب با اشاره به اینکه زیتون تولیدی این شهرستان به طور متوسط هر کیلو سه هزار تومان به فروش می رسد، خاطر نشان کرد: ایجاد صنایع تبدیلی در برخی باغات از دیگر عوامل ترغیب باغداران با توجه به افزایش قیمت این محصول است.

این مقام مسوول در ادامه از انجام مقدمات انتشار نشریه ترویجی برای کاشت و کنسرو کردن زیتون در شهرستان خبر داد و اظهار کرد: این مهم با هدف تقویت فعالیت‌های ترویجی و آگاهی از مراحل کاشت، داشت و برداشت این محصول و نیز فرآوری آن انجام می‌شود.

کارشناس مسوول باغبانی و گلخانه‌های جهاد کشاورزی ساوه تصریح کرد: انجام فعالیت‌های ترویجی و برگزاری دوره‌های آموزشی برای کارشناسان و کشاورزان موجب افزایش محصول زیتون شده و برنامه ریزی‌های لازم در خصوص فروش محصول و خرید دستگاه‌های فرآوری و روغن کشی نیز گامی مهم در خصوص برطرف کردن مشکلات زیتون کاران خواهد بود.

ارباب با اشاره به اینکه میزان مصرف زیتون در سبد خانوار کشور باید ارتقاء یابد، گفت: مصرف سرانه در کشورهای اروپایی و سایر کشورها بیش از این هاست و این مهم نشان‌ دهنده جایگاه زیتون و روغن زیتون در سرانه مصرف روغن‌های خوراکی به لحاظ نقش آن در حفظ سلامت است.

به گفته رییس کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی در برنامه چهارم و پنجم توسعه به این مهم پرداخته شده است.

براین اساس مقرر شده است که  10 درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صنایع تبدیلی در بخش کشاورزی اختصاص یابد که البته تنها سرمایه گذاران بخش خصوصی امکان ورود به این حوزه را خواهند داشت.

به گفته رجایی، بخش دولتی به هیچوجه در این حوزه اجازه ورود ندارد و اگر بخش خصوصی علاقه‌مند به کار در این حوزه باشد می تواند به این حوزه وارد شده و از تسهیلاتی که در این بخش در نظر گرفته شده استفاده کند.

ذکر این نکته ضروری است که تنها معرفی محصولات جدید کشاورزی و  ترغیب کشاورزان و باغداران به تولید اینگونه محصولات که عمدتا با قیمت‌های قابل قبولی نیز به فروش می رسند برای ارتقای تولید اینگونه محصولات و توسعه کشاورزی کافی نیست . آنچه در این گزارش توسط باغداران ساوجی به عنوان تولیدکنندگان با کیفیت ترین زیتون کشور مورد تاکید قرار گرفته باز هم گرفتار شدن در دام دلالان به دلیل عدم وجود خریدار مناسب در منطقه و عدم وجود صنایع تبدیلی است.

نبود این دو فاکتور مهم و موثر در رونق بازار تولیدات کشاورزی همواره دغدغه‌ای است که باغداران و کشاورزان را هرچند با علاقه به تولید محصولات جدید ترغیب کرده باشد در درازمدت از انگیزه آنان خواهد کاست.

گزارش از علی فرقانی – خبرنگار ایسنا منطقه مرکزی