صنعت گردشگری روستایی به عنوان یکی از منابع مهم درآمدی برای کشورهای پیشرفته و در حال توسعه همواره مورد توجه بوده و به عنوان یکی از منابع اصلی اشتغال و رونق اقتصادی به شمار می رود.

توجه به این صنعت به عنوان یکی از راه های برون رفت کشور از تحریم اقتصادی و کاهش وابستگی اقتصاد به نفت می تواند مطرح باشد که این مهم نیازمند برنامه ریزی، فرهنگ سازی و مدیریت فرهنگی از سوی مسوولان مربوطه است.

** تاریخچه گردشگری روستایی

گردشگری روستایی در قرن هجدهم در اروپا و در کشور انگلستان برای حضور در تفرجگاه ها و امکان تفریحی مورد توجه قرار گرفت که با گذر زمان و در قرن بیستم و آسانی جا به جایی راه ها دستیابی به روستاها بیشتر شد.

این امر باعث استقبال مردم از گردشگری روستایی و رونق آن شد، به نحوی که رشد چشمگیر گردشگران برای حضور در مناطق روستایی باعث توسعه این صنعت شد.

گردشگری روستایی نوعی فعالیت‏ فرهنگی اقتصادی محسوب می شود که توسعه روستایی، افزایش درآمد برای روستائیان علاوه بر کشاورزی و دامداری را به همراه دارد.

** چالش های پیش روی صنعت گردشگری روستایی

سرپرست میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ساوه گفت: رونق و گسترش صنعت توریسم روستایی منبع مهمی برای رشد اقتصادی در مناطق روستایی به شمار می رود.

محسن نبوی با اشاره به اینکه این مهم می تواند در اشتغال پایدار، توسعه اجتماعی و اقتصادی و معرفی صنایع دستی موثر باشد، افزود: فراهم نبودن زیر ساخت های لازم برای توسعه این صنعت، آسیب به محیط زیست را به دنبال دارد.

وی اظهار کرد: نبود راه دسترسی مناسب و اماکن اقامتی و پذیرایی مطلوب از مهمترین چالش های فرا روی توسعه صنعت گردشگری در روستاهای این شهرستان است.

وی بیان کرد: برای رفع این مشکل باید دستگاه های مربوطه با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همکاری کنند تا زمینه برای جذب گردشگر مهیا شود.

نبوی گفت: روستاهای این شهرستان از ظرفیت های بالایی مانند تنوع آب و هوایی، جاذبه های طبیعی، تاریخ و تمدن کهن، آثار باستانی، مذهبی و صنایع دستی برخوردار هستند که این مناطق می تواند یکی از قطب های گردشگری روستایی کشور مطرح باشد.

وی افزود: توسعه گردشگری روستایی نیازمند سرمایه گذاری بخش خصوصی است تا بتوان محیطی امن و زیبا برای استراحت مهمانان فراهم کرد.

سرپرست میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ساوه گفت: قابلیت توسعه گردشگری در مناطق روستایی این شهرستان با توجه به طبیعت بکر، چشم اندازهای طبیعی و آثار تاریخی فراوان و جاذبه های گردشگری متنوع فراهم است.

نبوی افزود: در صورت تامین امکانات رفاهی و خدماتی می توان این روستاها را به مقصدی برای گردشگران داخلی و خارجی و قطب گردشگری ساوه تبدیل کرد.

وی با اشاره به اینکه چهار روستای ساوه برای هدف گردشگری به سازمان میراث فرهنگی کشور معرفی شده است، بیان کرد: این روستاها شامل چمران، پیغمبر اشموئیل نبی (ع)، باغ شیخ و نورعلی بیگ (یولاق) از توابع این شهرستان است.

نبوی گفت: سالانه هزاران نفر از اقصی نقاط کشور به این مناطق سفر می کنند و از طبیعت و مناطق گردشگری آن لذت می برند.

رییس شورای شهر یل آباد از توابع ساوه گفت: این شهر دارای جاذبه های فراوان تاریخی و طبیعی است که سالانه هزاران نفر از این منطقه دیدن می کنند.

محمود پیروز حمیدی با اشاره به اینکه تعداد گردشگران در زمان برداشت انار و ابتدای پاییز افزایش می یابد، افزود: علاوه بر حضور مهمانان داخلی، این منطقه پذیرای گردشگران خارجی از کشورهای پاکستان،ازبکستان، ارمنستان، باکو، هند، پاکستان و کشورهای حوزه خلیج فارس است.

وی اظهار کرد: توریسم روستایی یکی از بخش های کارآفرینی و اشتغال زایی برای جوانان است و باید از این ظرفیت ها برای جذب توریست و رونق صنعت گردشگری استفاده شود.

وی با بیان اینکه مسئولان شهرستانی و استانی باید ایده های نو و خلاق را در تقویت جاذبه های گردشگری شهر یل آباد به کار گیرند، بیان کرد: در این خصوص باید امکانات رفاهی مناسب در اختیار مسافران قرار گیرد تا آنان خاطره ای خوش از سفر خود داشته باشند.

پیروزحمیدی با اشاره به ضرورت فراهم ساختن زیر ساخت های لازم، گفت: برای دستیابی به این مهم باید تعریض، پاک سازی، زیبا سازی و لکه گیری محور ساوه به یل آباد مورد توجه قرار گیرد و نسبت به احداث امکانات رفاهی در استقبال از مهمانان اقدام اساسی صورت گیرد.

وی افزود: رهاسازی نخاله های ساختمانی در اطراف و حاشیه محور ساوه به یل آباد از مهمترین مشکلات این منطقه است که با وجود رایزنی های صورت گرفته با مسئولان مربوطه هنوز به نتیجه نرسیده و این امر موجب گلایه مندی مردم این خطه شده است.

وی نبود جاده مناسب را از عمده موانع پیش روی توسعه این شهر دانست و اظهار کرد: این منطقه برای رفع مشکلات و موانع و نیز توسعه و آبادانی در تمامی حوزه ها نیازمند توجه و حمایت جدی مسئولان است.

رییس منابع طبیعی و آبخیزداری ساوه نیز گفت: صنعت گردشگری در روستاها و حضور مردم در مناطق طبیعی نیازمند فرهنگ سازی، ایجاد زیر ساخت های لازم و کنترل و نظارت است.

سهراب پاژنامه  افزود: حضور گردشگران در مناطق روستایی اگر با برنامه ریزی انجام نشود نه تنها باعث توسعه فعالیت های خدماتی نمی شود بلکه این مناطق را در معرض آلودگی و تخریب قرار می دهد.

وی تخریب طبیعت، آتش سوزی و آلودگی ناشی از رها سازی و تخلیه زباله را از نتایج تامین نبودن زیر ساخت های لازم برای رونق این صنعت عنوان کرد.

** فواید گردشگری روستایی

کار آفرینی یکی از دستاوردهای مهم اجرای پروژه های گردشگری به ویژه گردشگری روستایی به شمار می رود که می تواند باعث ایجاد فرصت شغلی برای روستائیان شود.

یک کارشناس فرهنگی در ساوه می گوید: این شهرستان با در اختیار داشتن ده ها روستای خوش آب و هوا، برخوردار از تفرجگاه های طبیعی و بکر، آثار تاریخی و مذهبی، رونق صنعت گردشگری بسیار حائز اهمیت است.

محمد شرافت ایجاد اشتغال پایدار و پشتوانه اقتصادی علاوه بر سایر درآمد و فعالیت های روستائیان، آشنایی با آداب و سنن مختلف، غذاهای محلی، سنتی و خرید محصول ها و تولیدهای دامی و کشاورزی را از مهمترین فواید توسعه این صنعت عنوان کرد.

وی با اشاره به نامگذاری امسال از سوی مقام معظم رهبری با عنوان سال تولید ملی، حمایت از کار و سرمایه ایرانی، اظهار کرد: این صنعت می تواند در جذب توریست خارجی، کاهش فقر و بیکاری و افزایش درآمد ارزی نیز موثر باشد.

وی بیان کرد: برای توسعه این صنعت باید نسبت به افزایش سطح آگاهی مردم اقدام کرد که این مهم بر عهده متولیان فرهنگی است.

شرافت گفت: شهرستان ساوه در 120 کیلومتری پایتخت و با بیش از هفت هزار سال سابقه فرهنگی و شناسایی 400 اثر تاریخی و باستانی می تواند نقش به سزایی در رونق اقتصادی و معرفی کهن سرزمین ایران به گردشگران خارجی باشد.

وی با بیان اینکه با توسعه صنعت گردشگری روستایی بازارهای سنتی این شهرستان نیز رونق می گیرد، افزود: غفلت از این ظرفیت و عرضه مستقیم کالا باعث گرایش مردم به خرید صنایع دستی بی کیفیت چینی در بازارها شده است.

وی، جلوگیری از مهاجرت روستائیان به شهرها، کاهش تخلیه سکونتگاه های روستایی و بهبود تنوع اقتصاد روستایی در کنار سایر بخش های اقتصادی را از فواید این صنعت پر درآمد عنوان کرد.

معاون استاندار مرکزی و فرماندار ساوه نیز گفت: این شهرستان از قدمت بالای تاریخی و صدها آثار تاریخی شناسایی شده برخوردار است.

احمد آزاد با اشاره به اینکه در چند روز گذشته از 11 روستا به منظور بررسی وضعیت گردشگری منطقه بازدید صورت گرفته است، افزود: برخی از این روستاها شامل محمود آباد، هلول، الوسجرد و یولاق است که زمینه برای جذب گردشگر در آنها فراهم است.

وی با اشاره به اینکه این مناطق فاصله زیادی تا شهر ساوه ندارند، اظهار کرد: گردشگران می توانند برای استراحت خود از هتل های ساوه استفاده کنند.