در میان بسیاری از مشاغل امروزی برخی شغل‌ها برای مشتریان خود شادی به ارمغان می‌آورند و قطعا شادی خریدار منجر به شادی فروشنده هم می‌شود.
شادی آنها ناشی از چیزهایی است که خلق می‌کنند و می دانند که هم دل خودشان و هم دل خریدارشان را شاد می کند. شاید این شغل، به دلیل سروکار با مواد شیمیایی برای تولید یک کالا کمی دشوار به نظر برسد، اما از بسیاری از حرفه‌های دیگر خصوصا به این دلیل که صاحبان این شغل عموما برای خودشان کار می‌کند و به قولی آقابالاسر ندارند بهتر است و یکنواختی که برخی کارگران و کارمندان با آن درگیرند، را هم ندارد.
اینها را یک سازنده و تعمیرکار طلا و جواهر در بازار ساوه می گوید.
"محمد رنجبر" که کار طلاسازی را در تهران آغاز کرده و پس از کسب تجربه دو ساله، به ساوه آمده است، در ابتدا کار تعمیرات طلا را انجام داده و پس از مدت کوتاهی اقدام به ساخت طلا می‌کند و حالا سالیان متمادی است که به این حرفه اشتغال دارد.
وی به ساخت انواع پلاک طلا، نیم‌ست طلا با دستگاه لیزر و حکاکی و ری‌گیری و تعمیرات و آبکاری در کارگاه خود اشاره کرد و گفت: طلاسازی شامل رشته‌هایی نظیر تعمیرات، ساخت طلا(شامل هنر دست، ریخته گری، لیزر، توخالی سازی، النگو، زنجیر بافی)، آبکاری، مخراج‌کاری، تراش زنی و ری‌گیری است که پروسه ساخت و انجام کار در هر کدام متفاوت است و تمامی درخواست‌های مشتری پذیرفته و سفارشات آنها ساخته می‌شود.
وی در گفتگو با ایسنا، اظهار کرد: معمولا تمامی مراحل ساخت طلا و جواهر را در کارگاه انجام می‌دهیم و به ندرت برخی از کارهایی که نیاز به پرینت سه بعدی و ریخته‌گری دارند(نیاز به دستگاههای پیشرفته‌تر است) در کارگاه خود انجام نمی‌دهیم و از همکاران در این زمینه کمک می‌گیریم.
رنجبر در ادامه از انجام عیارسنجی طلا که توسط آزمایشگاه مستقر در کارگاهش به عنوان دیگر خدماتی که به طلافروشان ارائه می‌شود نام برد و توضیح داد: جابجایی طلا بین طلافروش و سازنده و بنکدار به صورت متفرقه در قالب طلای دست دوم(شامل النگو و سرویس و انگشترو...)، انجام نمی‌شود بلکه باید طلای متفرقه یا همان دست دوم ذوب و همگن شود، سپس عیار آن پس از انجام سه مرحله آزمایش ری‌گیری با ثبت عیار و کد ذوب(انگ) در سیستم اعلام گویا ثبت و مشخص شود. شمش آب‌شده و عیار اعلام شده از طریق انجام آزمایش، مبنای معامله و تعویض بین فعالان این صنف از جمله سازندگان و بنکداران و ویترین‌داران است.
وی به مشکلات پیش روی کارگاه‌های ساخت طلا اشاره کرد و نوسانات قیمت طلا، تجهیزات و عدم موجود بودن برخی نیازهای ساخت طلا را از عمده ترین مشکلات برشمرد و افزود: به عنوان مثال برای سفید کردن طلا از آب رادیوم استفاده می‌شود. در سال ۱۳۹۶ آب رادیوم ۳۶۰ تا ۴۵۰ هزار تومان براساس برند محلول خریداری می شد و مورد استفاده قرار می‌گرفت ولی هم اکنون این محلول آبکاری بین ۳۶ میلیون تا ۵۰ میلیون تومان در بازار عرضه می‌شود که این افزایش چشمگیر قیمت به دلیل افزایش قیمت انس رادیوم و تحریم‌هاست. شرکت‌های خارجی با ایران کار نمی‌کنند و این ماده با واسطه تهیه می‌شود که پروسه طولانی که در این میان رقم می خورد و در نهایت افزایش شدید قیمت این ماده رقم خورده است.
وی در ادامه به نوسانات قیمت طلا نیز اشاره کرد و گفت: طلا برای سازنده ماده اولیه تولید محصول است و زیورآلات ساخته شده با این ماده اولیه به مشتری عرضه می شود، پس ماده اولیه ای که مصرف شده باید جایگزین شود. نوسانات قیمت طلا بعضا به ضرر سازندگان تمام می‌شود و اجرت و سود کار ساخته شده را ناچیز می کند. چراکه برای مثال، قیمت طلایی که یک روز با قیمت یا به قول طلافروش ها با مظنه پائین ساخته شده پس از فروش به یکباره افزایش پیدا می کند و سازندگان باید به مراتب با مظنه بالاتری طلای جدید(مواد اولیه) را جایگزین طلای ساخته و فروخته شده کنند و این نوسانات قیمتی یا نوسانات مظنه طلا، ثبات بازار را تحت الشعاع قرار می‌دهد.
این سازنده طلا در ادامه گفت: نوسانات بازار طلا پیش بینی‌ها برای خرید طلا به عنوان مواد اولیه اصلی نزد سازنده را مختل کرده است و یک طلاساز تکلیف خود را با بازار برای خرید طلا جهت ساخت نمی‌داند چرا که هر روز یک قیمت یا مظنه اعلام می‌شود.
وی در خصوص محاسبه اجرت طلا نیز گفت: اجرت طلا براساس کسر کار(میزان طلای از دست رفته حین ساخت) و میزان کاری که در ساخت یک قطعه طلا انجام می‌شود محاسبه شده و از مشتری دریافت می‌شود. ناگفته نماند اجرت کار تیراژ با کار سفارشی متفاوت است، چرا که در کار تیراژ قالب سازی و تهیه زیرساخت‌های تولید یک قطعه طلا تنها یک بار انجام می‌شود اما در کار سفارشی برای ساخت هر قطعه طلا باید طراحی و قالب‌سازی متفاوتی در نظر گرفته شود، بر این اساس میزان اجرت در کار تیراژی با سفارشی کاملا متفاوت است.
وی در ادامه به بازار کار طلاسازی در این روزها اشاره کرد و افزود: نوسانات قیمت طلا بازار کار طلاسازی را تحت‌الشعاع قرار داده است. رونق بازار طلاسازی به میزان خرید مردم از طلافروشی‌ها بستگی دارد و اگر مردم توانایی خرید طلا در طلافروشی‌ها را داشته باشند قطعا طلا فروشان و بنکداران برای سفارش ساخت طلا مراجعه می‌کنند، اما در طول سال های اخیر توان خرید طلا از سوی مردم کاهش محسوسی داشته است، حتی برخی از همکاران طلاساز بنده در طول سه سال گذشته اقدام به جمع آوری کارگاه طلاسازی خود کردند چرا که میزان مراجعه مردم برای سفارش ساخت طلا به شدت کاهش یافته است.
رنجبر با بیان اینکه فروش طلای دست دوم یا طلای متفرقه از دیگر عوامل رکود در بازار خرید طلای نو و سفارشی است، افزود: رونق فروش طلای دست دوم موجب افت در تولید این کالای زینتی می‌شود. معمولا مشتریان انگیزه بیشتری برای خرید طلای دست دوم به منظور پس انداز و عدم پرداخت اجرت دارند. هم اکنون می‌توان گفت قسمت اعظمی از فروش طلا در بازار ساوه را طلای دست دوم تشکیل داده است چرا که هم برای فروشنده و هم برای خریدار مقرون به صرفه است. فروشنده سود خود را (هفت درصد قانونی و دو درصد هم بابت خرید پائین تر از مشتری) از فروش طلای دست دوم کسب کرده و بدون صدور فاکتور ۹ درصد سود دریافت می‌کند. خریدار هم هزینه اجرت نمی‌پردازد.
وی به آسیب‌های اقتصادی شیوع کروناویروس بر بازار طلا نیز اشاره کرد: نبود جشن‌ها و مراسم عروسی و همچنین مشکلات اقتصادی که این روزها مردم با آن درگیر هستند آسیب جدی به بازار طلا وارد کرده و میزان مراجعه مشتریان برای خرید طلا را کاهش داده است.
او به سطح درآمد طلاسازان در مقایسه با طلافروشان نیز اشاره کرد و گفت: میزان درآمد طلاسازان یا طلافروشان بستگی به میزان طلای موجود در ویترین طلافروشی دارد. طبیعی است که اگر یک طلافروش مثلا ۱۰ کیلو طلا در ویترین برای عرضه به مشتری داشته باشد به نسبت درآمد بیشتری از یک طلاساز دارد که کل سرمایه اش یک کیلو طلاست، از طرفی شرکت‌های تولید طلا که به صورت عمده فروش می کنند، به مراتب درآمد بیشتری نسبت به یک طلافروش حتی با ویترین بالای چندین کیلویی طلا دارند.
این طلاساز یکی از مشقات این کار را استفاده از موادشیمیایی نظیر اسیدها و مواد آبکاری شده دانست و گفت: سروکار طلاساز با اسیدهایی نظیر اسید سولفوریک و اسید نیتریک و کادمیوم انواع شوره(اسید خشک) برای از بین بردن جرم‌ها و سیاهی حین ساخت و مواد آبکاری جهت تغییر رنگ و جلاست.
وی به رضایت خود از شغل طلاسازی نیز اشاره کرد و افزود: کار طلاسازی یکنواخت نیست و به دلیل تنوع در ساخت انواع قطعات طلا، لذت‌بخش است، از طرفی خوشحالی مشتری از کاری که سفارش داده و مطابق سلیقه او انجام شده برای یک طلاساز لذت دارد. کار طلاسازی به گونه‌ای است که مردم اکثرا در مناسبت‌های جشن و شادی به سراغ ما می‌آیند و همواره روحیه شاد و مفرحی دارند و خوشحالی آنان با دیدن طلای ساخته شده دلخواهشان چند برابر می‌شود که برای ما نیز لذت بخش است و من اگر می‌خواستم از ابتدا شغلی را برای خود انتخاب کنم بازهم به سراغ طلاسازی می رفتم.
