افزون بر پنج هزار نفر از  شمال، جنوب، غرب و شرق کشور برای امرار معاش رنج سفر و دوری از زادگاه را به جان خریده اند و در سایه دست و بازوی پدر و پشت چرخ دنده ها و غرش ماشین آلات صنعتی مامنی یافته اند تا لقمه نانی به کف آرند.

هرچند که رقم پنج هزار نفر طبق تقسیمات جغرافیایی کشورمان برای اینکه یک ناحیه و زیست بوم را شهر بنامیم کفایت می کند اما نگاه غالب در شهر کاوه بیشتر معطوف به صنایع است تا یک شهر با حیات اجتماعی و ساکنان این منطقه اگرچه به زعم خود در فضای با شاخص های شهری زندگی می کنند اما مهمترین کارکرد منازل شان، «خوابگاه» است.

به طور طبیعی در مناطق بزرگ و صنعتی کشورمان به خصوص در اطراف تهران شهرهای زیادی با ماهیت خوابگاهی وجود دارند که ساکنان آن اغلب به دلیل نرخ بالای اجاره یا خرید مسکن و قدرت پایین درآمدی روانه این مناطق می شوند و در ساوه هم که با بهره مندی از بزرگترین شهر صنعتی ایران و فعالیت افزون بر ۶۰۰ کارخانه محل رزق و روزی دست کم ۴۵ تا ۵۰ هزار کارگر است نیز این مساله به چشم می خورد حتی توسعه سکونتگاه های غیررسمی در ساوه که اکنون شمار آنها فراتر از ۲۰ محله است نیز برآیند مهاجرت گسترده جویندگان کار به این شهر است و نتیجه آن هم بروز انواع آسیب های اجتماعی و کمبود زیرساخت های رفاهی، اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و سایر خدمات است.

نیاز به ایجاد سرای محله و شادابی اجتماعی

«فاطمه امیدی» از بانوان ساکن در شهر صنعتی کاوه که دارای تحصیلات دانشگاهی است، به ایرنا، گفت: حدود ۶ سال است که بخش مسکونی این شهر صنعتی زندگی می کنم و در این مدت با مشکلاتی مواجه هستیم.

وی افزود: بانوان ساکن این منطقه هرچند برای تردد در فضای عمومی و پارک های شهر صنعتی کاوه دارای امنیت مناسبی هستند که حاصل گشت های دفتر محلی و پاسگاه است اما فضای خلوت بوستان ها و جولان سگ های ولگرد باعث ایجاد هراس می شود.

وی همچنین نبود زمینه لازم برای انجام ورزش های همگانی در بوستان های شهر صنعتی کاوه که به گفته او می تواند عامل همگرایی و پویایی زندگی اجتماعی منطقه باشد را از دیگر مشکلات منطقه یادآوری کرد و خواستار رسیدگی مسئولان به این مشکل شد.

خانم امیدی پیشنهاد ایجاد سرای محله در منطقه مسکونی شهر صنعتی را داد و افزود: ایجاد سرا می تواند کارکردی شادی آفرین و محیطی برای دورهمی ساکنان باشد که نمونه های موفق آن را در تهران شاهد هستیم و کلاس های متعددی از قبیل فرزندپروری، نقاشی،‌ روانشناسی و مشاغل خانگی در آنها برگزار می شود که سبب شکوفایی استعداد ساکنان هم می شود.

وی ادامه داد:‌سرای محله زمینه ای برای انجام فعالیت های فرهنگی، هنری، ورزشی و آموزشی است و مکانی برای گردآوری افراد با توانایی های مختلف و برگزاری جشنواره های گوناگون و ارائه آموزش های ویژه به بانوان و کودکان است به عنوان مثال گلکاری، آشپزی، شعرخوانی، کارگاه های روانشناسی و سایر فعالیت ها را می توان در سرای محله اجرا کرد.

 این بانوی ساکن شهر صنعتی کاوه با تاکید بر اهمیت ارائه خدمات روانشناسی به اهالی، گفت: این اقدام می تواند از بروز بسیاری از مشکلات اجتماعی، خانوادگی، فرهنگی و سایر آسیب های اجتماعی جلوگیری کند زیرا افراد را نسبت به مشکلات مختلف به خصوص در زمینه روحی و روانی آگاه و کمک می کند که سالم تر زندگی و موثرتر عمل کنند.

امیدی افزود: این مساله به خصوص برای خانواده هایی که از لحاظ اقتصادی و اجتماعی مشکل دارند و احتمال آسیب دیدن شان بسیار بیشتر است باید در دستور کار قرار گیرد زیرا در بیشتر خانواده های شهر صنعتی، بانوان که از شهرهای دیگر به اینجا آمده اند به خانه داری مشغول هستند در نتیجه نبود تعامل با همسایگان و سایر ساکنان، ناچار هستند که ساعات طولانی در منزل بمانند و در نتیجه به افسردگی دچار می شوند و این امر به کانون زندگی فردی و خانوادگی آنها آسیب می زند.

به گفته او، بانوان و کودکان ساکن در شهر صنعتی کاوه اگر بخواهند در کلاس و کارگاه های آموزشی، فرهنگی و اجتماعی شرکت کنند به دلیل کمبود این ظرفیت در منطقه باید با پیمودن دست کم ۱۰ کیلومتر به ساوه بروند که اغلب به دلیل نداشتن وسیله نقلیه شخصی و همچنین وضعیت نامناسب اتوبوس ها موفق به این کار نمی شوند.

وی ادامه داد: اگر امکاناتی مانند برگزاری کلاس های زبان، کامپیوتر، باشگاه های ورزشی مجهز، مراکز خرید و فعالیت های فرهنگی و هنری در شهر صنعتی کاوه تمهید شود، این مساله باعث شادابی و نشاط اجتماعی در این شهر پنج هزار نفری خواهد شد و شهر را از حالت خوابگاهی خارج خواهد کرد.

به گفته خانم امیدی، در زیرزمین مسجد شهر صنعتی کلاس های فرهنگی و آموزشی برگزار می شود اما مشکل اینجاست که اطلاع رسانی جامعی در مورد آنها انجام نمی شود و در نتیجه بیشتر خانواده ها از آن آگاهی ندارند بنابراین اگر این آموزش ها به صورت سازمان یافته و با یک متولی مشخص انجام شود، بازخورد بیشتری خواهد داشت.

وی اظهار داشت: بیشتر خانم های ساکن در شهر صنعتی کاوه را افراد باسواد و دارای تحصیلات دانشگاهی تشکیل می دهند که در نوع خود ظرفیتی برای بهبود اوضاع فرهنگی و اجتماعی و پیشرفت این شهر تلقی می شوند به شرطی که ابزار و امکانات لازم در اختیار آنها قرار گیرد.

تقویت شاخص های رفاهی، مطالبه ساکنان

«قاسم» یکی از جوانان اهل استانهای شمالی است که حدود ۱۰ سال به واسطه کار در یکی از شرکت های صنعتی همراه با خانواده چهار نفری اش در منطقه زندگی می کند.

وی گفت: در این شهر مردان اغلب خسته از سرکار به خانه برمی گردند و نوع فعالیت ها و شیفت های کاری طولانی هم باعث می شود آنگونه که شایسته است در خدمت خانواده نباشیم و آنها را به تفریح و مسافرت نبریم.

وی گفت: در سالهای نخست حضور در این منطقه همسرم دچار افسردگی شد اما با تولد فرزندمان کم کم روحیه اش بهتر شد و به زندگی در این شرایط عادت کرد.

وی گفت: با اینکه در شهر صنعتی آرامش و امنیت داریم اما شاخص هایی که برای یک زندگی شهری نیاز است در این منطقه کمبود دارد به عنوان مثال زیرساخت های ورزشی، مراکز خرید، ناوگان حمل و نقل عمومی و برخی صنوف خدماتی از قبیل قصابی و سایر بخش ها باید تقویت شود.

وی گفت: وقتی با همسایگان و ساکنان این شهرک گفت و گو می کنیم، جملگی متفق هستند که جای خالی یک فرهنگسرا در شهر صنعتی کاوه به شدت محسوس است تا مکانی برای حضور اعضای خانواده ها و آشنا شدن بانوان خانه دار و برقراری پیوند و روابط خانوادگی میان ساکنان باشد.

قاسم اظهار داشت:‌ کتابخانه، هنرکده،بخش ویژه کودکان، امور مربوط به ورزش های همگانی و کلاس های آموزشی به خصوص برای بانوان خانه دار و کودکان می تواند رنج دوری از زادگاه را کاهش دهد و زمینه ای برای نشاط آنها باشد که از مسئولان انتظار داریم در این زمینه توجه ویژه ای داشته باشند.

به گفته او، برگزاری همایش و کارگاه های آموزشی با هدف ایجاد انگیزه در خانواده های ساکن در شهر صنعتی می تواند گامی موثر برای کاهش سردی روابط اجتماعی، افسردگی افراد و افزایش اعتماد به همدیگر باشد و فضایی شاد و محیطی مناسب تر برای زندگی را ایجاد کند.

خانم امیدی نیز معتقد است که برگزاری جشنواره های فرهنگی و اجتماعی به خصوص جشنواره اقوام در شهر صنعتی کاوه از آنجا که محلی برای همزیستی افراد و خانواده هایی با خرده فرهنگ ها و اقوام و زبان های مختلف ایرانی است، می تواند باعث ایجاد احساس مشترک و همدلی میان ساکنان و همچجنین شناختن فرهنگ و رسوم ایرنیان از قبیل غذاهای محلی، صنایع دستی و معرفی مناطق گردشگری هر استان باشد.

وی در ادامه به نکته جالبی اشاره کرد و گفت: در فضای برخی شرکت های واقع در شهر صنعتی کاوه فرهنگ غلطی وجود دارد که کارگران و کارکنان به جای توجه به شغل و هدف اصلی شان به غیبت و قضاوت یکدیگر می پردازند و یا یکدیگر را ترغیب می کنند که از شرکت خارج شوند و کار بهتری آن هم در شرایط امروز اقتصادی جامعه پیدا کنند که این طرز فکر برای جامعه کارگری و خانواده های آنان و همچنین حوزه تولید و صنعت بسیار مخرب است.

وی خواستار آن شد که در شرکت های صنعتی با استفاده از ظرفیت روانشناسان دوره هایی برای کارگران تشکیل شود تا نسبت به شغل خود علاقه مند شده و فکر تغییر شغل را از سرشان بیرون کنند.

امیدی گفت: ساکنان شهر صنعتی به خصوص بانوان خواستار توجه مسئولان به وضعیت ناوگان اتوبوسرانی این شهر هستند و انتظار دارند که علاوه بر نوسازی اتوبوس ها، ساعات رفت و برگشت و حرکت این وسایل نقلیه در ایستگاه ها هم درج شود تا مسافران دچار سردرگمی نشوند.

وی همچنین نظافت اتوبوس ها را به خصوص در شرایط کنونی که ویروس کرونا شیوع یافته، ضروری برشمرد و از متولیان درخواست کرد که در درون اتوبوس ها با توجه به بعد مسافت ساوه به شهر صنعتی در اقدامی فرهنگی، کتابچه هایی با موضوعات مختلف قرار دهند تا مسافران به مطالعه آنها بپردازند.

سینمای روباز، ورزش های همگانی و بهسازی ناوگان حمل و نقل عمومی در دستور کار شهر صنعتی کاوه است

معاون امور شهری شهر صنعتی کاوه در این خصوص به ایرنا،‌گفت: در این منطقه نگاه غالب متمرکز بر صنعت است و ساکنان بخش مسکونی هم عمدتا بومی ساوه نیستند.

«رضا عبدالکریمی» افزود: از سال ۱۳۸۲ که مسجد شهر صنعتی به بهره برداری رسید،‌برنامه های فرهنگی و مذهبی در این مکان در مناسبت های گوناگون و برگزاری کلاس های مختلف اجرا شد که باعث همگرایی ساکنان شده است و ارائه آموزش ها هم از قبیل قالیبافی،‌ کامپیوتر،‌ ریاضی و زبان هم به صورت کاملا رایگان است و فقط هزینه ای به مدرسان بابت ایاب و ذهاب پرداخت می شود.

وی اظهار داشت: هر سال یک بار جشن هایی به مناسبت هاب مختلف از جمله ولادت حضرت علی (ع) در شهر صنعتی برگزار می کنیم که در آن افزون بر سه هزار نفر در محوطه دریاچه مشارکت داشتند و از سال ۹۴ به بعد هم تلاش کردیم به مناسبت روز خانواده در اول شهریور برنامه های متنوع از قبیل دعوت از سخنران و اجرای نمایش های خاص را در دستور کار قرار دادیم که بازخورد مثبتی داشت.

مدیر مور شهری شهر صنعتی کاوه اظهار کرد:‌ در این منطقه یک باب سینمای روباز در سال ۸۳ احداث شد که همچنان بلااستفاده است و اکنون ما تلاش می کنیم که آن را احیا کنیم و با توجه به امکانات موجود نسبت به نمایش فیلم برای ساکنان به صورت ویدئوپروژکتور اقدام کنیم و قرار است با استفاده از توان یکی از کارگردانان بومی ساوه این اقدام و حتی اجرای سایر برنامه های فرهنگی و مناسبتی را هم در دستور کار داریم.

وی گفت:‌تلاش می کنیم که همزمان با کاهش شیب شیوع کرونا و بهبود اوضاع با استفاده از امکاناتی که برای راه اندازی سینمای روباز در دسترس داریم، این ظرفیت را امسال فعال کنیم.

عبدالکریمی همچنین از انجام اقداماتی مانند نورپردازی دریاچه شهر صنعتی کاوه به زودی خبر داد و گفت: تجهیزات و وسایل بازی پارک مسجد را هم احیا و نوسازی کردیم.

وی در خصوص جمع آوری سگ های ولگرد این منطقه،‌ اظهار داشت:‌ این موضوع نه تنها در شهر صنعتی بلکه در سایر مناطق هم وجود دارد اما موقعیت شهر صنعتی به گونه ای است که اطراف آن کاملا باز است و در سالهای اخیر با شیوه های مختلف از جمله استفاده از سم (که البته اداره بهداشت آن را اکنون ممنوع کرد) یا پرداخت هزینه تیر به پاسگاه و معدوم سازی اقدام می کردیم اما اکنون هیچکدام از این شیوه ها مورد استفاده قرار نمی گیرد.

وی افزود: در چهار سال اخیر با سه پیمانکار مختلف برای جمع آوری سگ های ولگرد همکاری داشتیم و روند کنونی به گونه ای است که شرایط جولان این حیوانات در منطقه متعادل شده اما هرگز به صفر نمی رسد بلکه کاهشی و افزایشی است و دلیل آن هم باز بودن دور تا دور شهر صنعتی است و در اطراف منطقه هم دامداری های زیادی وجود دارد که برخی از سگ های گله از طرف این مراکز به درون شهر صنعتی ورود می کنند و ما در نامه نگاری به دهیاران خواستار آن شدیم که سگ ها را قلاده ببندند و بر آنها کنترل داشته باشند.

وی اظهار کرد: البته در بین ساکنان هم نوعی نگرش دوگانه نسبت به رفتار با سگ های ولگرد وجود دارد و برخی ها خواهان جمع آوری یا معدوم سازی هستند و عده ای هم از سر دلسوزی و با رویکرد منع حیوان آزاری به این موضوع می نگرند.

عبدالکریمی در مورد فضاهای ورزشی و برگزاری ورزش های همگانی نیز، گفت: با توجه به اینکه متولی امور ورزش اداره ورزش و جوانان است، تاکنون چند بار با رئیس هیات ورزش های همگانی ساوه در این رابطه گفت و گو داشتیم و در چند مورد به صورت مقطعی ورزش همگانی برگزار شد.

وی ادامه داد: امکانات مناسبی از جمله پارک و دریاچه، وسایل و مجموعه ورزشی اداره کار شامل زمین فوتبال، فوتسال و چمن مصنوعی در شهر صنعتی وجود دارد که زمینه را برای انجام فعالیت های ورزشی برای آقایان و بانوان مساعد کرده اما نیاز به یک متولی دارد و هرچند هیات ورزش های همگانی ورود کرده اما نیاز است به صورت جدی تر پای کار باشند.

عبدالکریمی ادامه داد: بخشی از دریاچه را هم به یکی از پیمانکاران در قالب قرارداد بهره برداری واگذار کردیم تا نسبت به راه اندازی پیست اسکیت اقدام کند و در تلاش هستیم تا مجوزهای لازم را از اداره ورزش و جوانان اخذ کنیم و برای ارائه خدمات ارزان قیمت به ساکنان تلاش خواهیم کرد تا پایان سال این اقدام را به نتیجه برسانیم.

معاون امور شهری شرکت شهر صنعتی کاوه در مورد وضعیت ناوگان حمل و نقل مسافر از این منطقه با درون شهر ساوه و بالعکس، گفت: 

تردد تاکسی به ساوه همواره برقرار است و پنج آژانس مسافربری نیز در این منطقه فعالیت دارند.

وی اظهار کرد: در زمینه ناوگان اتوبوسرانی نیز سه دستگاه اتوبوس با یک دستگاه کمکی اقدام به جابجایی مسافران به مقصد ساوه می کنند اما مشکلی که وجود دارد این است که تعداد مسافران زیاد نیست و در شرایط کنونی هم که شیوع ویروس کرونا را شاهد هستیم این مسأله باعث زیاندهی پیمانکار شده است.
عبدالکریمی گفت: شهرداری ساوه قبلا به پیمانکار خط اتوبوسرانی شهر صنعتی کاوه یارانه پرداخت می کرد اما اکنون این منبع کمتر تخصیص می یابد و مدیریت شهر صنعتی برای سال گذشته مبلغ ۸۰۰ میلیون ریال برای تداوم فعالیت این شرکت و جبران زیان های او پرداخت نمود.
به گفته او، از مهر ماه سال گذشته شرکت شهر صنعتی کاوه به صورت مستقیم با این پیمانکار قرارداد منعقد کرد و ماهیانه ۱۷۰ میلیون ریال نیز برای ارائه خدمات پرداخت می شود.
وی تاکید کرد: با توجه به فرسودگی اتوبوس ها قرار بر این بود که از خرداد ناوگان حمل و نقل با ورود اتوبوس های جدید، نوسازی و پیرو آن شرکت شهر صنعتی کاوه با شهرداری قرارداد امضا کند که به دلیل شیوع کرونا محقق نشد از طرفی حجم فرسودگی اتوبوس ها سبب شده تعمیر و نوسازی آن ها برای پیمانکار مقرون به صرفه نباشد اما تلاش می کنیم به هر طریقی که شده این خط را فعال نگه داریم.
معاون امور شهری شهر صنعتی کاوه اظهار کرد: هر اتوبوس در روز حدود هفت سفر رفت و برگشت از ساعت ۶ و نیم صبح تا ۲۰:۳۰ انجام می دهد و یک دستگاه اتوبوس یدکی هم برای مواقع ضروری در نظر گرفته ایم.

وی گفت: امنیت شهر صنعتی چه در بخش صنایع و چه مسکونی بسیار بالا است و با توجه به وجود پاسگاه و حوزه بسیج کارگری، رخدادهایی نظیر سرقت در حد صفر است.

عبدالکریمی بر ضرورت ارتقای پاسگاه انتظامی شهر صنعتی به کلانتری که به گفته او تا ۲۰ کیلومتری جاده بوئین زهرا و روستاهای اطراف را هم پوشش می دهد تاکید کرد و گفت: در این رابطه نامه نگاری های لازم انجام شده تا شمار نیروها از ۱۶ به ۲۶ نفر افزایش یابد و بدین ترتیب مساله کمبود نیروی انتظامی پاسگاه برطرف شود.

وی افزود: در سال ۹۶ از سوی مدیریت شهر صنعتی یک دستگاه خودرو خریداری و به پاسگاه انتظامی واگذار شد و اکنون هم آمادگی مساعدت برای کمک به تقویت این مرکز انتظامی را داریم.

وی گفت: کار نصب دوربین های پایش تصویری در معابر عمومی شهر صنعتی تا ۲ ماه آینده انجام می شود و علاوه بر این همه شرکت ها به دوربین مداربسته تجهیز هستند و دارای نگهبان هستند که باعث افزایش امنیت و کاهش موارد سرقت در این منطقه شده است.

معاون امور شهری شهر صنعتی همچنین از فعالیت ۲ باب مدرسه راهنمایی دخترانه و پسرانه در این منطقه یاد کرد و گفت:‌ بچه های این منطقه بعد از اتمام دوران راهنمایی برای تحصیل در سطح دبیرستان به شهر ساوه می روند و مشکلی هم در این خصوص وجود ندارد.

ساوه دارای چهار شهرک، ناحیه صنعتی و همچنین شهر صنعتی کاوه بعنوان بزرگترین کانون صنایع ایران است که فعالیت افزون بر ۶۰۰ کارخانه باعث ایجاد اشتغال برای افزون بر ۴۵ هزار نفر شده است و اکنون روند احداث یک شهرک سرمایه گذاری خارجی در منطقه احمدآباد واقع در ۱۰ کلیومتری شرق این شهر نیز در دستور کار است.