به گزارش ایرنا، جمهوری اسلامی ایران در سال های اخیر در حوزه های علمی و پزشکی با وجود کارشکنی های برخی از کشورهای غربی، پله های ترقی و موفقیت را پیموده و همواره به عنوان یکی از قطب های مهم این حوزه به شمار می رود.
در سالی که به نام حمایت از کالای ایرانی نامگذاری شده، بهترین راه برای عبور از خوان تحریم های ظالمانه، اتکا به توان داخلی و نیروهای توانمند کشور است که در حوزه دارو هم این مساله کاملا مصداق دارد.
در 2 شهرستان ساوه و زرندیه که در مجموع جمعیتی حدود 360 هزار نفر دارند، 13 کارخانه تولید دارو فعالیت می کنند که نقش بارزی در تامین بخشی از نیازهای دارویی هموطنان دارند و حتی برخی از تولیدات این شرکت ها به کشورهای اروپایی، کانادا و استرالیا هم صادر می شود.
*** ظرفیت و توانمندی های دارویی
معاون غذا و داروی دانشکده علوم پزشکی ساوه گفت: در مجموع 120 شرکت داروسازی و موادغذایی در شهرستان های ساوه و زرندیه فعالیت می کنند که 100 مورد از آنها در حوزه تولیدات مواد غذایی کار می کنند.
دکتر ساسان گازرانی افزود: 9 کارخانه داروسازی در شهرستان ساوه و چهار کارخانه داروسازی نیز در شهرستان زرندیه فعالیت دارند ضمن اینکه 2 کارخانه دیگر در ساوه، یک کارخانه در زرندیه و یک واحد تولید الکل طبی نیز در آستانه تاسیس و بهره برداری هستند.
وی افزود: 2 شرکت نیز در زمینه توزیع داروهای تولیدی این شهرستان ها فعالیت می کنند.
به گفته این مسئول، ساوه و زرندیه همانند تهران و قزوین از قطب های تولید دارو در کشور محسوب می شوند و اکنون در کارخانه های داروسازی این شهرستان ها 50 نوع انواع قرص روکش دار، 17 نوع کپسول، 20 نوع پماد، 20 نوع شربت، 10 نوع شیاف، 13 نوع آمپول و سه نوع محلول ویژه بیماران دیالیزی (داروی خاص) تولید می شود.
وی در خصوص حمایت های دولت برای تامین ارز مورد نیاز داروسازان ساوه و زرندیه، گفت: با توجه به افزایش قیمت ارز و پیگیری های انجام شده، دولت برای تامین مواد اولیه مورد نیاز داروسازان از خارج، دلار و ارز 42 هزار ریالی با یارانه چهار هزار ریال در اختیار این شرکت ها قرار می دهد که این مساله علاوه بر تامین مواد اولیه، سبب جلوگیری از افزایش قیمت دارو نیز می شود.
دکتر گازرانی تاکید کرد: انتظار می رود با توجه به تعداد بالای کارخانه های تولید مواد غذایی و دارویی در این شهرستان ها، دولت نگاه ویژه ای به تامین منابع ارزی مورد نیاز داروسازان ساوه و زرندیه داشته باشد چرا که غیر از این مساعدت ها، منابع دیگری برای تامین نیازهای ارزی در اختیار داروسازان قرار ندارد.
وی گفت: مواد دارویی مشمول تحریم ها نمی شود اما با توجه به مشکلاتی که در زمینه انتقال پول و ارز ایجاد می کند، ممکن است آسیب هایی به داروسازان وارد کند.
البته داروسازان منطقه ساوه و زرندیه تنها در زمینه تولید داروی نهایی فعالیت نمی کنند بلکه مواد اولیه بسیاری از داروها را هم تولید و به سایر کارخانه های تولیدی مرتبط عرضه می کنند.
معاون غذا و دارو دانشکده علوم پزشکی ساوه در این خصوص گفت: از جمله مواد اولیه تولیدی در واحدهای تولیدی ساوه و زرندیه، مواد ' پوویدون' و ' پوویدون آیولاین' که برای تهیه داروهای ضدعفونی به کار می رود و نیز روکش های قرص، ماده موثره کدئین فسفات، بوپل نورفین، اکسیل نودون و مواد اولیه داروهای مسکن نیز تولید می شود.
*** تعامل بانک ها؛ شکوفایی در شرایط تحریم
برخی از شرکت های دارویی فعال در ساوه و زرندیه برای توسعه فعالیت های خود طرح هایی در دستور کار دارند اما با مشکلی به نام کمبود سرمایه در گردش مواجه هستند که به نظر می رسد از سوی ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان مرکزی به خوبی به این مساله پرداخته شده است.
مدیرعامل شرکت زاگرس دارو که در زرندیه فعالیت می کند به ایرنا، گفت: این شرکت با حجم تولید سالانه 10 میلیون عدد جامدات قرص و کپسول و نیز داروهای انسانی، فعال است هرچند ظرفیت اسمی کارخانه در سال 30 میلیون عدد انواع داروهای یاد شده است.
دکتر حسین صیادی اظهار کرد: علاوه بر اقلام یاد شده، این کارخانه در تولید انواع مسکن های ضد درد و داروهای سرماخوردگی فعالیت می کند که در مجموع تولیدات آن به یک میلیارد عدد انواع قرص و کپسول در سال می رسد.
وی ادامه داد: تلاش می شود که پروانه تولید داروهای ویژه امراض گوارشی و اعصاب نیز در این واحد تولیدی اخذ شود.
وی گفت: این واحد دارویی صادراتی به حجم سه میلیون دلار به کشورهای افغانستان، تاجیکستان و عراق داشته است که حمایت های بیشتر می تواند اقتصاد صنعت دارویی کشور را با موفقیت هایی همراه سازد.
صیادی گفت: 2 طرح توسعه در زمینه های افزایش استاندارد کارخانه در بخش جامدات با 95 درصد پیشرفت و راه اندازی بخش مایعات کارخانه هدفگذاری شده و با بهره برداری از این واحد، انوع قطره و شربت هم به تولیدات این کارخانه افزوده می شود.
صیادی از حمایت های وزارت صنعت، معدن و تجارت، ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان مرکزی، اداره کل صنعت، معدن و تجارت استان و نیز بانک ملی قدردانی کرد و گفت: در سال گذشته اعتباراتی حدود 300 میلیارد ریال از محل صندوق توسعه ملی به این کارخانه پرداخت شد که نقش مهمی در اجرای طرح های توسعه ای و تداوم فعالیت های این کارخانه داروسازی ایفا کرد.
وی گفت: بانک باید رویه حمایتی و تسهیلگری داشته باشد و مشکلی پیش روی واحدهای تولیدی دارو این است که ساز و کاری که بتواند بانک ها را به اجرای دستورات ستاد تسهیل مجاب کند، وجود ندارد.
این تولیدکننده دارو اظهار کرد: رفتار بانک ها در قبال تولیدکنندگان سختگیرانه است و در قبال وام پرداختی، وثایق سنگین دریافت می کنند که در یک مورد برای 30 میلیارد ریال وام از شرکت ما وثیقه ای به ارزش 100 میلیارد ریال از سوی یکی از بانک ها اخذ شد و حتی یکی از داروخانه های ما در بهترین نقطه شهر تهران به رهن بانک رفته است.
صیادی پیشنهاد کرد که برای رفع این مشکلات بهتر است نماینده از سوی ستاد تسهیل و رفع موانع تولید در بانک ها مستقر شود تا چنین چالش هایی به وجود نیاید.
وی در مورد تامین مواد اولیه این کارخانه، گفت: با توجه به مشکل تحریم ها و سخت شدن تبادل بین بانکی و انتقال ارز، تلاش می شود تا آنجا که میسر است، 90 درصد از نیازمندی های شرکت از تولیدکنندگان داخلی تامین شود.
وی در مورد توانمندی های ساوه و زرندیه در تامین نیازهای دارویی کشور، گفت: این مناطق بعد از جاده مخصوص تهران - کرج از قطب های تولید داروی کشور محسوب می شوند زیرا هم از نظر شمار دانش آموختگان و هم توزیع و فراوانی شرکت های دارو ساز که از پرند تا پرندک و حتی تا همدان گستردگی دارند، از ظرفیت های بسیار بالایی بهره مند هستند.
صیادی بر این باور است که تحریم ها، شرایط و فرصتی برای شکوفایی استعدادها است و کارخانه های تولید داروی داخلی در این شرایط می توانند با بیشترین توان و ظرفیت فعالیت کنند و به خودباوری برسند.
وی گفت: این کارخانه در دهه فجر سال 95 فعالیت خود را با 68 نفر اشتغال مستقیم آغاز کرد.
*** حمایت از داروسازان و طرح های توسعه ای
معاون استاندار مرکزی و فرماندار ساوه نیز گفت: سالانه افزون بر 600 تن مواد اولیه تولید توسط صنایع داروسازی ساوه تولید و بخشی از آن به کشورهای اروپایی صادر می شود.
محمد بهاروند اظهار داشت: مواد اولیه مورد نیاز صنایع دارویی از قبیل پی.وی.پی، آر.تی فیلم، پی.وی.پی.آی و آر.تی کول در شرکت های داروساز فعال در شهر صنعتی کاوه تولید و علاوه بر تامین نیازهای داخلی، با صادرات بخشی از این محصولات برای کشور ارزآوری می کند.
به گفته فرماندار ساوه مقصد صادراتی محصولات تولیدی، کشورهایی از قبیل آلمان، جمهوری چک و ترکیه هستند.
بهاروند این گونه فعالیت ها را نماد بارز حمایت از کالا و تولیدات ایرانی برشمرد و گفت: در برخی دیگر از واحدهای تولید دارو شهرستان ساوه، مواد اولیه پلیمری با بهره گیری از آخرین استانداردهای بین المللی و اروپایی تولید می شود که توان رقابت با نمونه مشابه خارجی را دارد.
معاون استاندار مرکزی بیان کرد: برای حمایت از طرح های توسعه ای در شرکت های داروسازی ساوه، تلاش می شود با حمایت ستاد تسهیل و رفع موانع تولید استان مرکزی و با تامین نقدینگی و سرمایه در گردش مورد نیاز به آنها کمک شود.
بهاروند گفت: گمرک و سازمان غذا و دارو باید با هدف حمایت از تولیدات داخلی از جمله محصولات حوزه صنایع پلیمری و داروسازی از واردات مشابه خارجی به درون کشور جلوگیری کنند.
*** چالش های داروسازان
عضو هیات مدیره شرکت صنایع شیمیایی دارویی ارسطو ساوه معتقد است: مشکل داروسازان، کمبود نقدینگی نیست بلکه تلاش عده ای برای تضعیف مالی بیمه ها است و اکنون حجم بدهکاری شرکت های بیمه ای کشور به 60 هزار میلیارد ریال رسیده است.
دکتر خشایار کریمیان گفت: وی گفت: بدهی شرکت های بیمه ای به داروخانه ها زنجیره ای ایجاد کرده که بر اساس آن داروخانه ها به شرکت های پخش و شرکت های پخش نیز به کارخانه های داروسازی بدهکار هستند و قادر به تسویه بدهی های خود نیستند.
عضو هیات مدیره شرکت صنایع شیمیایی دارویی ارسطو افزود: مشکل اصلی صنعت داروسازی مطالبات متعدد وصول نشده است و در صورت پرداخت بدهی ها، نیازی به سرمایه در گردش و نقدینگی از محل تسهیلات بانکی ندارند.
وی تحریم ها را مشکل دیگر شرکت های داروسازی دانست و گفت: آمریکائیها به دروغ می گویند دارو مشمول تحریم نیست اما از آنجا که هرگونه تبادل ارزی نیازمند بهره گیری از سیستم بانکی است و تحریم بانکی ایران، تاثیر مستقیم روی واردات دارو و مواد اولیه گذاشته است.
وی راهکار دور زدن تحریم های بانکی برای رفع مشکل دارو را از طریق بانک کشاورزی که مورد تایید فائو (سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد) است، دانست و گفت: اگر اسناد تبادل بین بانکی را از طریق بانک کشاورزی که بر اساس موازین سازمان ملل، اساسنامه قابل قبولی دارد، انجام شود، بسیاری از مشکلات رفع می شود.
عضو هیات مدیره شرکت داروسازی ارسطو ساوه همچنین واردات داروهایی که مشابه آن در داخل کشور تولید می شود را از دیگر چالش های داروسازان داخلی برشمرد و به عنوان نمونه از نوعی داروی ویژه بیماری تالاسمی یاد کرد که ماده موثره آن در سال 88 در ایران به تولید انبوه رسید و قرص آن هم در سال 89 تولید شد.
وی ادامه داد: قیمت نوع ایرانی این دارو حدود 35 هزار ریال و نوع خارجی (سوئیسی) آن هم 225 هزار ریال است اما برخلاف قوانین کشور به خصوص بند ج ماده چهارم قانون برنامه ششم توسعه اقدام به واردات این دارو شده که خلاف روح حمایت از کالای ایرانی است.
کریمیان گفت: در حالی که در قانون تصریح شده که هرگاه در کشور، دارویی ژنریک تولید شود هیچ یک از شرکت های بیمه ای حق پرداخت وجه برای مشابه خارجی آن را ندارند اما شاهد هستیم که این مساله رعایت نمی شود و حتی برخی پزشکان هم نسخه داروهای خارجی می نویسند.
وی گفت: سرانه دارو در ایران در سال های اخیر از حدود 13 دلار به 65 دلار افزایش یافته است.
عضو هیات مدیره شرکت داروسازی ارسطو در مورد نقش کارخانه های داروسازی فعال در شهرستان های ساوه و زرندیه در تامین نیازهای دارویی کشور، اظهار کرد: شرکت های این منطقه نقش بسیار مهمی دارند و اولین کارخانه تولید کننده مواد موثره در ایران نیز 25 سال پیش در ساوه احداث شد.
وی ادامه داد: به دلیل اینکه زمینه تربیت افراد متخصص در این واحد تولیدی مهیا شده، رغبتی در سایر شرکت ها برای حضور در این منطقه ایجاد شد و مواد موثره تولیدی این شرکت به کشور کانادا صادر می شود.
به هر حال در سال حمایت از کالای ایرانی و با توجه به تحریم های ظالمانه علیه کشورمان، اکنون فرصت مناسبی برای مسئولان کشور است که با حمایت از شرکت های داروسازی به خصوص فعالان این حوزه در شهرستان های ساوه و زرندیه، نیازهای داخل را با اتکا به توان و دانش متخصصین و جوانان این مرز و بوم تامین کنند.
گزارش از یحیی معماری