با گذشت 9 سال از سرمازدگی باغات انار در ساوه که منجر به تلخی کام تولیدکنندگان این محصول در قطب انار جهان در سال 1386 شد، باغداران در اثر وقوع این پدیده اقدام به کف‌بر کردن درختان کردند.

با کف‌بر شدن درختان، پروسه‌ای به مدت حدود چهار سال طول کشید تا دوباره شکوفه‌های درختان انار به روی مردم لبخند بزند. گرچه انار تولیدی در سال‌های اولیه پس از این پدیده به کیفیت مطلوبی که قابلیت صادرات داشته باشد نرسیده بود، اما ساوجی‌ها خوشحال و شکر‌گزار خدای تعالی شدند که دوباره از این نعمت الهی برخوردارند.

به گزارش ایسنا، منطقه مرکزی، با گذشت دو سال بعد از باردهی درختان، انار تولیدی ساوه با همان کیفیت مطلوب که زبانزد خاص و عام است، به بازار آمد و بنا بر اعلام کارشناسان وقت بیش از 20 درصد تولید انار در سال 91 از قابلیت صادرات برخوردار بود، اما باغداران به یکباره با پدیده‌ای با همان تلخی مواجه شدند و این بار کامشان با طعم "تحریم‌ها" تلخ شد و نتوانستند بازارهای خارجی را مجددا تصاحب کنند.

اعمال تحریم‌ها در حوزه بانکی مانع از صادرات انار ساوه به سایر کشورها شد و حتی برخی باغداران و صادرکنندگان که تنها با سفارش برخی مسئولان وقت اقدام به صادرات انار کرده بودند نتوانستند وجه ارزش ریالی انار صادراتی خود را از طرف خارجی دریافت کنند، چرا که گشایشی در بانک‌ها صورت نگرفت و خریدار خارجی نیز از این فرصت سوء‌استفاده کرد و علیرغم پیگیری‌های قضائی از سوی صادرکنندگان انار در ساوه، دست‌ تولیدکنندگان به جایی بند نشد و میلیون‌ها تومان خسارت دیدند.

از این رو صادرکنندگان انار مجبور به عرضه انار خود در بازارهای داخلی بویژه پایتخت شدند و گزینه صادرات انار به خارج از کشور را به فراموشی سپردند.

خبرگزاری ایسنا، منطقه مرکزی، نیز در گزارشی با عنوان " چرخ صادرات انار ساوه در دست انداز" که در 20 آبان ماه سال گذشته بر روی خروجی این خبرگزاری قرار گرفت در گفت‌وگو با برخی صادرکنندگان و مقامات جهاد کشاورزی به صورت مشروح به این موضوع پرداخت و مصاحبه‌شوندگان، گشایش اعتبار را راهکار صادرات موفق انار دانستند و به ارائه راهکار در این زمینه پرداختند.

اجرای برجام نقطه امیدی در دل باغداران و صادرکنندگان ایجاد کرد تا جایی که به این باور رسیدند که در سال 1395 بار دیگر دنیا می‌تواند طعم انار ساوه را بچشد. گرچه در سال جاری بخش اندکی از انار ساوه به خارج از کشور صادر شد، اما همچنان موانعی بر سر راه وجود دارد که در این گزارش به تفصیل در گفت‌و‌گو با صادرکنندگان و فعالان اقتصادی و نیز مسئولان جهادکشاورزی به این موانع اشاره و راهکارهای لازم بررسی می‌شود.

هرچند ذکر این نکته ضروری است که امسال نیز تولیدکنندگان انار در ساوه با همان بحرانی روبرو شدند که 9 سال پیش رخ داد و باز هم مجبور به کف‌بری درختان انار و از دست رفتن سرمایه‌های بزرگی شدند که به سختی حاصل شده بود.

ویژگی‌های انار صادراتی

به گزارش ایسنا، یک صادرکننده انار در ساوه با تاکید بر اینکه در صادرات انار کیفیت و قیمت مهم است، گفت: در بازاریابی محصول صادراتی هدف صادرکننده ارائه کالای با کیفیت و قیمت مناسب است.

"حسین ایلخانی" افزود: انار صادراتی به اناری می‌گویند که از نظر رنگ، اندازه، طعم و وزن نسبت به سایر انارها بهتر باشد و در شهرستان ساوه حدود 40 درصد انارها قابلیت صادرات دارند.

وی با تاکید بر اینکه نیمی از انارهای شهرستان ساوه مزیت صادرات دارد، تصریح کرد: متاسفانه در سال‌های گذشته از طرفی به دلیل سرمازدگی سال 1386 که منجر به کف بر کردن درختان انار شد و تا چند سالی جهان از طعم انار ساوه محروم بود و از طرفی پس از آن علیرغم بارور شدن مجدد درختان شاهد جنگ اقتصادی و تحریم‌ها در کشورمان بودیم، در نتیجه در این مدت انار ساوه نتوانست در بازارهای جهانی خودنمایی کند و رقابت هم از بین رفت.

به گفته وی، در این مدت برخی کشورها نظیر کره جنوبی انار صادراتی ساوه را با نرخ ارزان و به صورت مدت‌دار خریداری می‌کردند در حالی که هم نرخ انار صادراتی بیشتر بود و هم به صورت نقدی خریداری می‌شد.

افزایش رقابت پذیری در گرو کاهش طمع باغداران

ایلخانی بازار هدف انار صادراتی ساوه را کشورهای اروپایی دانست و افزود: در سال‌های اخیر با توجه به قیمت انار صادراتی توان رقابت‌پذیری وجود دارد به شرط آنکه طمع باغداران فروکش کند.

وی در توضیح این مطلب گفت: یک باغدار انار قبول نمی‌کند که قیمت انار را متعادل نگهدارد بلکه به دنبال فروش محصول خود با قیمت بالاتر است. اینکه یک باغدار بخواهد مثلا 150 درصد در محصول تولیدی خود سود کند غیر معقول است و با این تفکر نمی‌توان رقابت کرد و در سایه این تفکر بازارهای اروپائی را از دست خواهیم داد.

این صادرکننده انار با اشاره به مطلوب بودن شرایط اقلیمی و آب و هوایی در فصل بهار و پائیز و تولید انار مرغوب در این شهرستان اظهار کرد: در دوران فراهم بودن شرایط اقلیمی واسطه‌ها و باغداران پرطمع بازار را در رکود نگه می‌دارند.

وی ادامه داد: امسال علیرغم سرمازدگی که کام باغداران را تلخ کرد، سال خوبی برای انار صادراتی ساوه بود گرچه خشکسالی موجب اذیت شدن بسیاری از باغات شد، اما این مهم تاثیری در میزان برداشت و عملکرد این محصول نداشت و باغاتی که مشکل آب نداشتند یا به آبیاری قطره‌ای مجهز شده‌اند به قدری انار تولید کردند که کمبودها را جبران کرده است و در مجموع سال خوبی در تولید انار و سایر محصولات باغی داشته‌ایم و باید از این فرصت به نحو مطلوب استفاده کرد.

این صادر کننده انار با اشاره به اینکه هنوز سایه تحریم‌ها بر سر صادرات انار وجود دارد، گفت: در حال حاضر به دلیل تحریم‌هایی که هنوز آثار آن باقی مانده است میوه‌ها به طور کلی LC نیستند و قیمت فیکس نخورده و به عبارتی قیمت‌ها پرت است.

وی افزود: قیمت صادرات در سال های بین 1383 تا 1386 به طور دقیق مشخص می‌شد، اما نظم قیمت در سال‌های اخیر به دلیل سرمازدگی سال 1386 و فعالیت واسطه‌ها از یک طرف و اعمال تحریم‌ها از طرف دیگر بهم خورده است.

تولیدکننده ریسک صادرات را نمی پذیرد

وی یکی از مسائل بر سر راه صادرات انار از ساوه به کشورهای خارجی را نزدیکی این شهرستان به پایتخت کشور و بازار داخلی دانست و گفت: نزدیک بودن شهرستان ساوه به بازارهای داخلی و پایتخت کشور موجب شده است تا باغداران انار تولیدی را به سردخانه هدایت کرده و با بازاریابی داخلی انار تولیدی خود را با قیمت نقدی و مناسب به فروش برسانند و ریسک‌ صادرات به خارج از کشور به صورت غیرنقدی را نمی‌پذیرند.

به گفته وی، با توجه به این مانعی که بر سر راه صادرات انار به کشورهای خارجی وجود دارد و نیز طمع باغداران برای دریافت پول نقد و قیمت بالا لذا صادرات انار به کشورهای خارجی سخت و دشوار شده است.

وی تاکید کرد: از این رو در حال حاضر به دلیل تامین نیاز انار پایتخت و بازار داخلی با انار تولیدی ساوه لذا انار تولیدی سایر شهرهای کشور به کشورهای خارجی صادر می‌شود و از آنجاکه جهان انار ایران را با برند ساوه می‌شناسد، لذا بعضا انار تولیدی سایر شهرهای کشور با برند ساوه به خارج از کشور صادر می‌شود.

ایلخانی تصریح کرد: با وجود مشکلات بی‌آبی و سایر مشکلات، اما امسال انار ساوه هم از کیفیت خوبی برخوردار بود و هم در طعم و دانه خوش خوراک بود ولی به دلیل وجود مشکلاتی که مطرح شد امکان رقابت آن در بازارهای جهانی کاهش یافته است.

معامله پایاپای انار

به گزارش ایسنا، یک صادرکننده انار و مدیرعامل سردخانه نارگل ساوه نیز مشکلات بانکی در حوزه گشایش اعتبار که از دستاوردهای تحریم‌ها بود را مانعی بر سر راه صادرات انار این شهرستان دانست و گفت: بعد از چهار سال ممنوعیت صادرات انار به کره جنوبی خوشبختانه امسال این ممنوعیت که از دستاوردهای برجام بوده برداشته شده و کره‌ای‌ها حدود 100 کانتینر انار سفارش دادند که از این میزان 40 کانتینر سهم سردخانه نارگل ساوه بود و از ابتدای آذرماه سال جاری بسته‌بندی و ارسال ‌شد.

"مهدی بیات‌سرمدی" افزود: با توجه به تجربه‌‌ای که در خصوص دریافت وجه محموله‌های ارسالی به کشورهای دیگر داشتیم، قرار بر این شد که مبلغ این محموله صادراتی بین ایران و کره تهاتر شود و معامله به صورت پایاپای صورت گیرد.

وی ادامه داد: دادوستد به صورت تهاتر به دلیل مشکلات بانکی ناشی از گشایش اعتبار که در مبادله تجاری و مالی اختلال ایجاد کرده بود انجام گرفت و تجربه‌ای که در عدم برگشت پول در ازای ارسال یک محموله صادراتی انار به کشور مسکو بدست آوردیم موجب شد تا معامله مذکور به صورت تهاتر انجام شود.

وی بیان کرد: یک شرکت جعلی بدون رگ و ریشه در کشور مسکو با خرید 10 کانتینر انار آن هم بدون گشایش اعتبار و صرفا با معرفی مسئولان استانی و شهرستانی بالغ بر 250 هزار دلار خسارت به ما وارد کرد و نتوانستیم پول خود را با وجود پیگیری‌های صورت گرفته دریافت کنیم.

هزینه بالای حمل و نقل

این صادر کننده انار در ساوه به هزینه بالای کانتینرهایی که محموله انار صادراتی این شهرستان را جابجا می‌کنند اشاره کرد و گفت: حمل انار به کره جنوبی از طریق کانتینر یخچالی و از مسیر دریایی امکان پذیر است. برای هر کانتینر در مسیر دریایی از بندرعباس تا بوسان کره جنوبی 3500 دلار پرداخت می‌کنیم در حالی که حمل داخل حدود هشت میلیون تومان است. از این رو معادل حمل دریایی، هزینه حمل زمینی از ساوه تا بندرعباس را پرداخت می‌کنیم!

وی گفت:  کانتینرهای حمل انار به دلیل برخورداری از کفی ژنراتوردار فقط مختص حمل انار هستند، لذا در مسیر برگشت بالاجبار باید خالی برگردند، از این رو هزینه حمل و نقل بسیار بالاست و عملا رغبت صادرات به خارج از کشور از ساوه که در مرکز کشور قرار دارد، به دلیل هزینه بالای حمل و نقل کاهش می‌یابد و صادرکنندگان تمایل به عرضه انار به بازارهای داخلی دارند.

بیات‌سرمدی در پاسخ به این پرسش که راهکار مدیریت هزینه حمل‌ونقل چیست، گفت: در صورتی می‌توان انگیزه صادرات انار ساوه به خارج از کشور را در بین صادرکنندگان افزایش داد که علاوه بر حل مشکلات بانکی و گشایش اعتبارات هزینه حمل‌ونقل به نصف کاهش یابد.

وی ادامه داد: هم اکنون تعرفه وزارت راه و شهرسازی برای هر کانتینر مسیر ساوه تا بندرعباس 3.5 میلیون تومان اعلام شده است اما چون این کانتینرها مجهز به کفی ژنراتور هستند و نمونه این کانتینرها بسیار کم است لذا کرایه خود را هشت میلیون تومان اعلام می‌کنند که لازم است با مدیریت مجموعه وزارت راه و شهرسازی این مشکل برطرف شود تا در سایه اعمال سیاست‌های حمایتی اشتیاق صادرکنندگان برای صادرات انار ساوه دو چندان شود.

وی با اشاره به تثبیت قیمت انار در سال‌های اخیر اظهار کرد: با وجود افزایش نرخ تورم و هزینه‌های صادراتی، اما همچنان قیمت انار صادراتی ساوه در چند سال اخیر ثابت مانده است و انار تولیدی با وزن بالای 250 گرم به قیمتی بین 2000 تا 2500 تومان خریداری می‌شود و با احتساب هزینه‌های صادراتی با قیمت توافقی صادر می‌شود.

95، سال پر انار ساوه

بیات ‌سرمدی از افزایش انار تولیدی ساوه در سال جاری با شاخصه‌های صادراتی خبر داد و گفت: با وجود خشکسالی و خشک‌ شدن حدود 500 هکتار از باغات انار این شهرستان براساس اعلام جهاد کشاورزی، اما حجم انار تولیدی در سایر باغات بارده به مقداری بوده است که جبران این میزان باغ خشک شده را بکند و به عبارتی امسال یکی از سال‌های پرانار ساوه طی سال‌های اخیر به شمار می‌رود.

به گزارش ایسنا، مدیر جهاد کشاورزی شهرستان ساوه نیز با مثبت ارزیابی کردن میزان صادرات در دو سال اخیر نسبت به پنج سال گذشته گفت: گرچه براساس پیش‌بینی‌ها انتظار می‌رفت که امسال مقدار بیشتری انار از ساوه به کشورهای خارجی صادر شود، اما تاکنون انتظارات باغداران در این خصوص برآورده نشده است.

قابلیت صدور یک سوم انار تولیدی ساوه

"حسن شریفی" با اشاره به اینکه یک سوم انار تولیدی در شهرستان ساوه به میزان 50 هزار تن در سال جاری قابلیت صادرات دارد، افزود: این در حالی است که تاکنون تنها نزدیک به دو هزار تن انار از باغات شهرستان ساوه به خارج از کشور صادر شده است که از این میزان حدود 300 تن انار گواهی قرنطینه(صدور گواهی خروجی صادراتی) از جهاد کشاورزی ساوه دریافت کرده ‌و از مرز آستارا به کشور روسیه صادر شده است.

وی بیان کرد: صادرات انار از ساوه به کشورهایی نظیر ژاپن و کره جنوبی در نیمه اول دهه 80 به بیش از 20 هزار تن می‌رسید و این میزان در سال جاری به یک دهم آن زمان کاهش پیدا کرده است.

شریفی تصریح کرد: انار صادراتی از ساوه به روسیه که از مرز بازرگان و جلفا صادر می شود، عمدتا انار درجه دو و سه بوده است که جهت آب‌گیری صادر شده است.

وی باز نشدن LC و مشکلات بانکی ناشی از تحریم‌ها را عاملی برای کاهش انگیزه باغداران برای صادرات انار این شهرستان به کشورهای خارجی دانست و افزود: از این رو تولید کنندگان ترجیح دادند که انار تولیدی خود را در بازارهای داخلی و مرکز کشور به فروش برسانند چرا که حداقل مطئمن هستند پول انار فروخته شده خود را دریافت می‌کنند.

مدیر جهادکشاورزی ساوه افزود: چند تن از صادرکنندگان انار در این شهرستان به دلیل مشکلات بانکی ناشی از تحریم‌ها هنوز نتوانستند وجه انار صادراتی خود به کشورهای خارجی را دریافت کنند و پیگیری‌های قضایی آنان نیز به نتیجه نرسیده است از این رو ترجیح می‌دانند انار خود را در بازارهای داخلی عرضه کنند.

وی با تاکید بر اینکه در سال جاری روند صادرات انار در ساوه رو به کندی است، اظهار کرد: پیش بینی می‌شود در بهترین حالت از مجموع 50 هزار تن انار صادراتی تولید شده از کل 150 هزار تن انار این شهرستان نزدیک به 10 هزار تن یعنی یک پنجم انار قابل صادرات به کشورهای خارجی ارسال شود که امیدواریم حداقل این میزان انار تا پایان سال صادر شود.

به گزارش ایسنا، لازمه تکمیل این گزارش گفت‌وگویی با یک فعال اقتصادی بود که به تشریح جزئیات این مسئله پرداخته و در آخر به ارائه راهکار بپردازد. از این رو در گفت‌وگویی با دکتر "علی یونسی" دکترای اقتصاد و مدرس دانشگاه به این موضوع پرداختیم.

ضرورت بهره‌گیری از ظرفیت سفارتخانه‌‌ها در توسعه صادرات

این اقتصاددان در ابتدای گفت‌وگو به مقدمه‌ای در خصوص صادرات کالا به خارج از کشور پرداخت و پروسه صادرات را دارای فرآیندهای خاصی دانست و گفت: در حوزه صادرات کالاهای تولید شده در کشور یک فرآیند وجود دارد که منجر به موفقیت آمیز بودن یا نبودن صادرات خواهد شد.

وی گفت: اگر بخواهیم این بحث را تقسیم‌بندی کنیم یک بحث وجود دارد و آن مربوط به کالاهایی است که در حوزه صادرات وارد نشده‌اند و تولیدکنندگان آن توانستند با موفقیت‌هایی که در بازار داخل پیدا کردند کیفیت کالا را با موفقیت حفظ کنند، آرام آرام نیم نگاهی هم به بازارهای خارجی دارند و از کشورهای اطراف شروع کرده و با فکر تجاری در قالب سفر به این کشورها، بازار خارجی خود را پیدا می‌کنند.

وی ادامه داد: از این رو با انجام تحقیقات و بررسی‌های تجاری به دنبال پیدا کردن مشابه خارجی کالای تولید شده خود بوده و با حضور در نمایشگاه‌ها گام به گام بازار خود را در کشورهای خارجی با استفاده از این گونه ابزارها پیدا می‌کنند.

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه البته این تعداد تولیدکننده در کشور ما بسیار کم است، گفت: درصد بسیار کمی از تولیدکنندگان ما هستند که توانسته‌اند به یک برند قوی برسند و ایده‌های صادراتی داشته باشند و درصد بسیار زیادی از تولیدکنندگان داخلی با وجود برخورداری از تولید با کیفیت و مرغوب اطلاعات و توان مالی لازم را برای صادرات ندارند که این جا نقش دولت برای پر کردن این خلاء احساس می‌شود.

وی با تاکید بر اینکه ورود دولت به این بخش را برای این می‌خواهیم که به بخش خصوصی و مردم کمک کند تا در سایه کمک دولت به تولید بیشتر بینجامد، تصریح کرد: دولت در اغلب کشورها سفارتخانه دارد و این سفارتخانه‌ها نماینده ایرانی‌ها در کشور دیگر هستند، از این رو باید از پتانسیل سفارت‌خانه‌ها برای صادرات کالا استفاده شود.

به گفته وی، به نظر می‌رسد باید بین سفارت‌خانه، کنسولگری‌ها و بین تولیدکنندگان در قالب اتحادیه‌ها و اداره صنعت، معدن و تجارت ارتباط موثری برقرار شود تا نیاز کشورهای خارجی به تولیدکنندگان داخلی ابلاغ شود و توانایی‌های تولیدکنندگان به کشورهای خارجی معرفی شود تا عرضه و تقاضا به شکل واقعی صورت گرفته و مبادلات تجاری انجام شود.

وی با اشاره به اینکه کشور ما در این مقوله شدیدا ضعف دارد، گفت: 90 درصد تولیدکنندگان ما کالای خود را تولید کرده‌اند، اما توان صادرات ندارند و سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌های ما در کشورهای خارجی در حوزه اقتصاد بسیار ضعیف و ناتوان عمل می‌کنند.

برگ برنده توسعه صادرات در دست سفرای خارجی/سفرای ایرانی جا مانده‌‌اند

وی در توضیح بیشتر این ضعف موجود در سفارت‌خانه‌ها و کنسولگری‌ها، گفت: این مجموعه‌ها در بهترین شرایط دست به معاملات شخصی می‌زنند. یعنی یک وقت شما می‌بینید که یک سفیر با ارتباطاتی که دارد و با دوستان و آشنایان خود به کار صادرات روی آورده، اما نتوانسته است یک کار پایدار را برای حوزه صادرات کشور رقم بزند و اگر این سفیر یک روز تغییر پیدا کرد، فرد جایگزین نمی‌تواند در ادامه این سیاست یک کار بلندمدت اقتصادی انجام دهد.

یونسی بیان کرد: جالب است که برای خوانندگان این گزارش عرض کنم که سفیر آلمان در ایران و سفیر بسیاری از کشورهای دیگر مترصد هستند که ببینند در دستگاه‌های دولتی و بخش خصوصی کشور ما چه چیزی مورد نیاز است و نیاز کشور ما را از طریق توانمندی و پتانسیل کشورشان برآورده کنند و بازار مصرفی برای کشور متبوع‌شان در ایران پیدا شود.

وی گفت: به عبارتی یک سفیر خارجی در کشور ما کار بازاریابی انجام می‌داده است و سوال این است که آیا این پشتکار و کوشش توسط سفرای ایرانی نیز وجود دارد، که قطعا جواب منفی است. نمایندگان تجاری کشور ما باید با کسب اطلاعات لازم در خصوص تولیدات داخلی معرف خوبی برای کالای ایرانی در کشورهای دیگر باشند تا منجر به تقویت صادرات شود.

این مدرس دانشگاه عدم برقراری ارتباط بین تولیدکننده ایرانی و مصرف‌کننده خارجی که با اطلاع از نحوه و میزان تولید کالای ایرانی و شناسایی بازار مصرف خارجی میسر می‌شود را یکی از نقاط ضعفی دانست که در حوزه سیاست خارجی با آن مواجه هستیم.

وی گفت: اگر قرار است سیاست خارجی به درد اقتصاد بخورد باید به تقویت صادرات کمک کند، نه اینکه سیاست خارجی ایران را بازار هدف سایر کشورها کند و محدود تولیدکننده‌های ایرانی نیز در فضای وارداتی کشورهای خارجی نابود شوند.

وی با تعمیم این مقدمه به مقوله صادرات انار به بیان ویژگی‌ها و ظرفیت‌های این محصول پرداخت و نخستین ویژگی انار را برخورداری از مزیت نسبی بیان کرد و گفت: استان مرکزی و شهرستان ساوه به عنوان قطب تولید انار جهان از مزیت نسبی در تولید این محصول برخوردارند.

غفلت دولت و صادرکنندگان پاشنه آشیل صادرات انار

این دکترای اقتصاد برخورداری از مزیت صادراتی در گذشته را دومین ویژگی این محصول دانست و گفت: ما نیازی به تعریف صادرات جدید برای انار نداریم چرا که از سالیان گذشته موضوع صادرات انار مطرح بوده است و سابقه‌ای طولانی در این حوزه وجود دارد یعنی نیازی به بازاریابی اولیه نیست و گام‌های نخست در حوزه صادرات انار به دلیل معرفی برند انار ساوه به جهان پیموده شده است و از این حیث نیز پیشتاز هستیم.

وی بیان کرد: مسئله‌ای که قابل توجه است این است که وقتی یک کالایی به خوبی توانست بازار مصرفی برای خود تعریف کند رقبا به این فکر می‌افتند که بخواهند وارد این بازار شوند. ولی باید پرسید که آیا دولت و صادرکنندگان ما توانسته‌اند برای انار صادراتی ایران جایگاهی ایجاد کنند که سایر تولیدکنندگان نتوانند رقیب جدی برای ایران شوند؟ قطعا پاسخ این سوال منفی است. نه تنها این کار انجام نشده است بلکه بر اثر غفلت صورت گرفته نتوانسته‌ایم در همان سطح قبلی نیز باقی بمانیم.

وی با تاکید بر اینکه در حوزه صادرات به تداوم تولید همراه با شناخت ذائقه و نیاز کشورهای صادراتی هدف نیاز داریم، تصریح کرد: ما در فضای تک بعدی کار نمی‌کنیم چرا که بسیاری از کشورهای تولید کننده انار نظیر آمریکا به خود اجازه می‌دهند در فضای رقابتی وارد شده و بازار صادراتی را تصاحب کنند و وقتی با مشکل عدم برخورداری از مزیت نسبی و عدم توان رقابت با انار تولید شده در ایران مواجه می‌شوند به مباحثی نظیر تحریم‌ها روی می‌آورند.

تلاش برخی سفارتخانه های خارجی برای افول صادرات ایران

وی بیان کرد: بسیاری از سفارت‌خانه‌های کشورهای دشمن ما در تلاش هستند تا زمینه عدم موفقیت بازرگانان ایرانی را در بازار صادراتی فراهم کنند و اگر یک صادر کننده ایرانی با یک کشور خارجی قرارداد بست با پیشنهاد مبلغی بالاتر به طرف مقابل مانع انعقاد قرارداد توسط بازرگانان ایرانی شوند و قرارداد ایرانی را باطل کنند. دولت نباید در این زمینه کوتاهی کرده و باید با حمایت از تولیدکننده به افزایش صادرات کمک کنند.

وی اعمال تحریم‌ها  برای کاهش صادرات را به دو گونه دانست و گفت: یک نوع تحریم‌ها تحریم بانک مرکزی است که این نوع تحریم، مبادله را سخت می‌کند ولی این جای نگرانی ندارد وقتی قیمت کالای ما ارزان است کشور مقابل که خریدار این کالاست راهکار پرداخت پول در ازای خرید کالا را پیدا خواهد کرد و اگر شده باشد با چمدان به صادرکننده ایرانی پول می‌دهد و به هر روشی که شده وجه کالا را می پردازد.

سیاست سد بزرگی در مقابل توسعه صادرات

یونسی افزود: اما مسئله این است که  بده بستان‌های سیاسی منافع را تغییر می‌دهند. مثلا رقیب ما در حوزه صادرات انار با کشوری که ایران بنای صادرات را با آن کشور نهاده است توافقنامه‌ای امضا می‌کند که یکی از شروط این توافقنامه عدم معامله با ایران بوده است.

وی گفت: اینجاست که با وجود برخورداری از مزیت نسبی ایران در صادرات انار به مشکل برمی‌خوریم و سدی در برابر صادرات انار ایجاد می‌شود که تنها راهکار برداشتن این مانع و سد بزرگ نقش آفرینی سیاست خارجی است، اینجاست که سیاست خارجی باید راهگشا و مشکل‌گشا باشد و باید کشور ما دست قوی‌تری را در حوزه مباحث سیاست خارجی و چانه زنی داشته باشد تا بتواند با بینش سیاسی این مشکل را برطرف کند.

وی بیان کرد: جالب است بدانید در بسیاری از جلساتی که سران کشورها برگزار می‌کنند 90 درصد مباحثی که در این جلسات مطرح می‌شود رفع مسایل اقتصادی در یک موضوع خاص است. به عنوان مثال این جلسات اغلب با این فرآیند تشکیل می‌شود که چه سیاستی اتخاذ کنیم که فلان کشور از ایران کالا نخرد.

به گفته وی، آنها می‌دانند اگر ایران در حوزه تولید داخلی به رشد قابل ملاحظه‌ای برسد این امر منجر به تقویت صادرات خواهد شد و رشد صادرات غیر نفتی وابستگی را به صادرات نفتی کاهش می‌دهد، از این رو دشمنان ایران  همه تلاش خود را بکار می‌بندند که کاری کنند که به دنبال تحریم‌ها و مشکلات نفتی، جایگزینی برای دلار از طریق صادرات غیر نفتی پیدا نشود.

به گزارش ایسنا، برای حفظ صادرات به هیچ وجه نباید اجازه دهیم مسائل حاشیه‌ای بر صادرات تاثیر بگذارد چرا که اگر بازار صادراتی را از دست دادیم و جایگزین برای آن ایجاد شد تغییر آن به مراتب سخت خواهد بود.

به نظر می‌رسد حفظ سطح صادراتی در کشورهای هدف به مراتب راحت‌تر از پیدا کردن بازارهای جدید و ذائقه‌سازی است که تحقق آن تلاش و اهتمام فعالان بخش خصوصی و دولتی را می‌طلبد به این طریق هم منافع خودشان حفظ می‌شود و هم منجر به اشتغال‌زایی و توسعه اقتصادی خواهد شد.

هرچند با آسیبی که اخیرا به دنبال سرمازدگی به باغات انار ساوه وارد شد، به گفته مسئولان این شهرستان تا 4 سال آتی از انار ساوه خبری نیست، اما این چهار سال فرصت خوبی برای برنامه ریزی های بهتر و رفع چالش ها برای کسب دستاوردهای بهتر و حفظ جایگاه ایران در بازار صادرات انار دنیاست.

گزارش از: علی فرقانی، خبرنگار ایسنا، منطقه مرکزی