یک دانشجوی دکترای جامعهشناسی نسبت به نواخته شدن زنگ خطر نشر اکاذیب توسط شبکههای موبایلی که در اصطلاح عامه شبکههای اجتماعی خوانده میشود، هشدار داد.
"الهه شعبانی" در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) - منطقه مرکزی - گفت: شبکههای موبایلی مانند تلگرام، واتسآپ، تانگو، لاین، وایبر، بی تاک، اینستاگرام و ... نزد عوام به اشتباه شبکههای اجتماعی خوانده میشود زیرا شبکههای اجتماعی گستره جهانی دارند و تنها به تلفن همراه محدود نمیشوند.
وی افزود: انتشار اکاذیب، اخبار جعلی و بعضا مغرضانه و سودجویانه، خرافهپروری، لطمه وارد کردن به مقدسات و احادیث و روایات، انتشار تصاویر و کلیپهای مستهجن و غیر اخلاقی که مغایر با عفت عمومی است، انتشار فیلم و تصاویر خصوصی افراد سرشناس و غیر سرشناس و... تنها بخشی از آسیبهای اینگونه شبکههاست.
به گفته وی، هدایت اکثر مردم جامعه توسط اینگونه شبکهها میتواند بزرگترین آسیب یا در عین حال بزرگترین فرصت باشد که در حال حاضر متاسفانه به جدیترین آسیب اجتماعی تبدیل شده است.
شعبانی با اشاره به پایین بودن سرانه مطالعه کتاب در کشور، تصریح کرد: متاسفانه این آمار در شبکههای موبایلی نیز نمود پیدا کرده چرا که غالبا متون طولانی مذهبی، ادبی، علمی، اجتماعی و... بدون مطالعه و مقایسه با رفرنس و مرجعهای ذیصلاح به اشتراک گذاشته میشود که خواسته و ناخواسته جامعه را به سمت و سوهایی که شاید رهبری شده باشد، سوق میدهد.
وی خاطرنشان کرد: بسیاری از کودکان و قشر کم سواد جامعه نیز به این شبکهها پیوستهاند و بعضا اعتیاد خاصی به فعالیت در این شبکهها دارند، اما متاسفانه به علت نداشتن دانش و آگاهی کافی نسبت به مطالب منتشر شده، مبدل به مهرهای موثر برای سودجویان شدهاند.
به گفته وی آموزش و تربیت کودکان توسط این شبکهها به جای محور قرار دادن آموزش و پرورش، اولیاء و خانواده اصلیترین آسیب شبکههای موبایلی است.
این کارشناس ارشد جامعه شناسی توضیح داد: القا و آموزش یک مطلب به کودکان به مراتب آسانتر و مقدورتر از اصلاح مطلبی است که به نادرست در ذهن آنها شکل گرفته است و متاسفانه قبل از تحت تعلیم صحیح قرار گرفتن این کودکان توسط مربیان ذیصلاح، شبکههای اجتماعی وارد عمل شده و اصلیترین ضربه را به پایههای پیکره جامعه وارد می کنند.
وی افزود: جایگزین شدن شبکههای موبایلی به جای بازیهای سالم کودکانه، رفت و آمدهای خانوادگی و اجتماعی، کانون گرم خانوادهها، فعالیت، ورزش و کار، کلاسهای آموزشی، گردش و تفریح، مطالعه و... از دیگر آسیبهای این شبکههاست، البته افراط و تفریط در همه چیز از جمله استفاده از شبکههای موبایلی مضر است.
وی با بیان اینکه رطب خورده نمیتواند منع رطب کند، بیان کرد: متاسفانه اغلب والدین، قشر تاثیرگذار و در کل جامعه به نوعی(کم یا زیاد) به این شبکهها اعتیاد پیدا کرده و در آن فعالیت دارند که علاوه بر دور ماندن از تربیت فرزندان، نمیتوانند آنها را نیز از این شبکهها باز دارند.
شعبانی خاطر نشان کرد: شفافسازی و پردهبرداری از معضلات و آسیبهای این شبکه ها شاید اندکی در نحوه استفاده از آنها کارساز باشد اما قبل از آن قشر نوجوان و جوان را باید دریابیم تا جامعه مصون بماند.
وی در ادامه گفت: یکی دیگر از راههای کاربردی جهت کاهش یا تبدیل آسیب این شبکهها به فرصت، نشان دادن روی دیگر مسئله و در واقع استفاده از مزایای آن است، به عنوان مثال ارتباط اقوام در شکلگیری گروههای خانوادگی، ارتباط معلمین و مربیان و اساتید با دانش آموزان و دانشجویان در قالب گروههای آموزشی و انتشار اخبار با مرجعیت و رفرنسهای خبری و غیره از جمله استفادههای مفید از این ابزار است.
وی خاطرنشان کرد: تجربه ثابت کرده با حذف یا جلوگیری نمیتوان هیچ معضلی را حل کرد و فرهنگ سازی بهترین اهرم کنترل است، لذا اولین قدم آموزش استفادههای بهینه و هشدارهای لازم در خصوص آسیبهای موجود در این شبکههاست.
شعبانی در پایان تاکید کرد: به فرزندان خود بیاموزید هیچ مطلب و خبری را بدون مطابقت با مرجع و رفرنس معتبر نپذیرفته و انتشار ندهند.