تغذیه سالم یکی از مهمترین راهکارها برای مقابله با انواع بیماری‌هاست و در روزهای کرونایی نیز استفاده از تغذیه مناسب در کاهش ابتلا به این ویروس موثر است.

رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی در کنار سبک زندگی سالم، خواب کافی و تحرکات ورزشی می‌تواند بدن را در مقابل این ویروس مقاوم تر کند و تقویت سیستم ایمنی بدن عامل مهمی برای در امان ماندن از بیماری کووید ۱۹ است، اما اینکه چه تغذیه‌ای باید داشته باشیم و در صورت ابتلا به کروناویروس باید چه مواد غذایی یا مایعاتی را بنوشیم که بتوانیم از شر این بیماری خلاص شویم، سوال بسیار مهمی است که کارشناس مسئول واحد تغذیه معاونت بهداشتی دانشکده علوم پزشکی ساوه به آن پاسخ می دهد.

مینا اسدی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، اظهار کرد: مایعات به رقیق شدن ترشحات و دفع سموم کمک می‌کنند و باعث تسکین گلودرد می‌شوند. در طول بیماری به علت تب و تعریق، آب زیادی از بدن دفع می‌شود و لازم است با نوشیدن مایعات گرم و سالم نظیر انواع دمنوش‌ها(آویشن و عسل، چای کمرنگ با دارچین یا هل یا زنجبیل) شربت عسل(آب ولرم، عسل و آبلیموی تازه) و آبمیوه‌های طبیعی بویژه آب هویج و آب سیب و انواع سوپ‌ها و آش‌ها  کمبود آب جبران شود.

وی در ادامه به بدترین منوی غذایی در زمان ابتلا به کرونا اشاره کرد و گفت: برخی از مواد غذایی موجب افزایش استرس و کاهش عملکرد سیستم ایمنی می‌شوند که می‌توان به انواع غذاهای حاوی شکر، نمک، کافئین زیاد و رنگ‌های غذایی اشاره کرد.

او ادامه داد: از خوردن شور و ترشی و هر ماده غذایی حاوی سرکه و نمک زیاد مانند انواع سس‌های سالاد و عصاره های گوشت، سوپ آماده خودداری شود. از مصرف انواع آب میوه‌های صنعتی و نوشابه‌های گازدار پرهیز و از مصرف هر نوع غذای سرخ شده در طول بیماری جدا خودداری شود. مصرف فست فودها نظیر انواع ساندویچ‌ها و پیتزا در دوران بیماری ممنوع است.

این کارشناس تغذیه بیان کرد: با توجه به تأثیر مستقیم مصرف دخانیات نظیر سیگار و قلیان بر کاهش ویتامین C و زینک در بدن فرد و کاهش عملکرد سیستم ایمنی، از مصرف آنها جدا خودداری شود. از خوردن انگور، انار و خربزه و آبمیوه‌های صنعتی نیز خودداری شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چه غذاهایی اگر در زمان ابتلا به بیماری خورده شود بهتر است، گفت: بهترین رژیم غذایی توصیه شده برای بیماران مبتلا به کرونا رژیم غذایی نرم و پر پروتئین با کالری بالاست. هضم ترکیبات مایع نیاز به انرژی کمتری دارد، در نتیجه بدن انرژی کافی برای مقابله با بیماری را خواهد داشت، بنابراین مصرف انواع غذاهای مایع و پرکالری بسیار کمک کننده است. مصرف انواع سوپ حاوی شلغم و پیاز و کدوحلوایی و آش گندم توصیه می‌شود.

او گفت: به دلیل تاثیر مثبت نخود در درمان بیماری‌های ریوی توصیه می‌شود آش نخود حاوی برنج، نخود و گوشت گوسفند، پیاز و سیر و یا نخود آب حاوی نخود، پیاز و سیر حداقل یکبار در روز مصرف شود. مصرف به‌دانه، مصرف روزانه هویج به صورت آب هویج و مخلوط آب هویج و سیب و افزودن هویج در انواع سوپ‌ها و مصرف روزانه یک قاشق چای خوری سیاه دانه خرد شده با کمی عسل(سیاه دانه هنگام مصرف کوبیده شود) بسیار تاثیرگذار است.

اسدی در پاسخ به این پرسش که افراد کرونا مثبت با چه علائم تغذیه‌ای بهتر است به بیمارستان مراجعه کنند و برای رفع بی اشتهایی در زمان بیماری چه باید کرد، گفت: بی اشتهایی یکی از علائم شایع در بیماری کووید ۱۹ است. در واقع، بی اشتهایی یا کاهش مصرف غذا در طول بیماری‌های عفونی، التهاب و بیماری‌های بدخیم مشاهده می‌شود.

وی گفت: در صورت تداوم بی‌اشتهایی امکان بروز سوء تغذیه در فرد بیمار وجود دارد، لذا برای کاهش این عارضه لازم است تا حد امکان راهکارهای تغذیه‌ای و رفتاری در پیش گرفته شود. در مواجهه با بی اشتهایی، مصرف برخی مواد غذایی توصیه می‌شود. تعداد وعده‌های غذایی را افزایش داده و از حجم آن کم شود. نیم ساعت قبل و پس از وعده غذایی از مصرف نوشیدنی پرهیز شود زیرا مایعات بیش از حد باعث ایجاد سیری و کاهش اشتها می‌شوند. مصرف میوه‌جات و سبزی‌ها با تاکید بر سیب، پرتقال، انجیر، لیموترش، هویج، کدو حلوایی توصیه می‌شود. به جای استفاده از یک نوع آب میوه(طبیعی) از مخلوط آب میوه‌ها که حاوی کالری بیشتری است، مصرف شود.

او در ادامه افزود: نوشیدن چای لیمو با زنجبیل و عسل، افزودن ادویه ها و گلپر به غذا، مصرف سمنو، جوانه گندم و جوانه نخود (داخل سالاد یا سوپ و آش)، شیر برنج با سیاه دانه و کمی دارچین، شله زرد با خلال بادام و پسته، مغزها و خشکبار شامل فندق، گردو، پسته، بادام، توت خشک، نخود و کشمش، مویز و برگه های شیرین به عنوان میان وعده یا تنقلات روزانه، اضافه کردن آرد برنج به انواع سوپ یا آش و سایر غذاها، اضافه کردن پودر مغزهای گیاهی نظیر گردو، بادام، کنجد، پسته به ماست یا سوپ یا سایر غذاها و استفاده از ارده، حلوا ارده یا کره بادام زمینی به همراه نان تست به صورت برشته در میان وعده توصیه می‌شود.

این کارشناس تغذیه به بیان پیشنهاداتی برای افراد سالم برای پیشگیری از ابتلا به بیماری پرداخت و گفت: داشتن سیستم ایمنی با عملکرد مناسب برای دفاع میزبان در برابر ارگانیسم‌های بیماری زا ضروری است. کمبود برخی مواد مغذی منجر به نقص در عملکرد سیستم ایمنی می‌شود و در نتیجه افزایش احتمال بروز عفونت‌ها یا تشدید آنها وجود دارد. ریزمغذی‌های موثر در سیستم ایمنی از قبیل ویتامین  C، ویتامین B۶، E، D، روی، منیزیم، سلنیوم و امگا ۳ در پیشگیری از ابتلا به بیماری موثرند.

او با تاکید بر اینکه ارتباط بین کمبود ویتامین A ، بیماری و مرگ‌ومیر ناشی از بیماری‌های عفونی سال هاست که به اثبات رسیده است، گفت: کمبود ویتامین A منجر به کاهش ایمنی و در نتیجه افزایش بیماری و مرگ و میر می‌شود. استفاده از منابع غذایی ویتامین A مانند منابع گیاهی شامل انواع سبزی‌ها و میوه‌های زرد رنگ و نارنجی مانند هویج، کدو حلوایی، موز و انواع مرکبات و منابع حیوانی مانند زرده تخم مرغ، شیر و لبنیات ضروری است.

وی بیان کرد: ویتامین D می تواند خطر اپیدمی‌ها و پاندمی‌های ویروسی را از چند طریق کاهش دهد. این ویتامین ممکن است در درمان و پیشگیری از عفونت کووید ۱۹ موثر باشد. منبع اصلی برای تامین ویتامین D، نور خورشید است. بهترین منابع غذایی ویتامین D نیز ماهی‌های چرب، لبنیات و زرده تخم مرغ هستند.

اسدی افزود: با توجه به تغییر سبک زندگی و دریافت ناکافی این ویتامین، نیاز به دریافت آن از طریق مکمل امری ضروری به نظر می‌رسد. مصرف ماهانه یک عدد قرص مگادوز ۵۰ هزار واحدی ویتامین D برای کلیه گروه‌های سنی(نوجوان، جوان، میانسال و سالمند) و برای کودکان ۲ تا ۱۲ سال هر دو ماه یک عدد مکمل مگادوز ویتامین D توصیه می‌شود.

او گفت: در سرماخوردگی معمولی و دیگر عفونت ها میزان ویتامین C در خون و ادرار کاهش می‌یابد. همچنین در بسیاری از شرایط که استرس اکسیداتیو در بدن افزایش می‌یابد اثر آنتی اکسیدانی ویتامین C می تواند بسیار اهمیت داشته باشد. نگهداری طولانی مدت میوه و سبزی در یخچال، پختن، گرمای هوا، نور و استعمال دخانیات باعث کاهش این ویتامین می‌شود.

به گفته این کارشناس تغذیه مصرف منابع غذایی حاوی ویتامین C شامل انواع میوه‌ها و سبزی‌ها از جمله سبزی‌های برگ سبز مانند سبزی خوردن و انواع کلم و گوجه فرنگی، جوانه‌های گندم، ماش و شبدر، انواع مرکبات مانند لیموترش، لیموشیرین، پرتقال، نارنگی و نارنج و کیوی لازم است.

او بیان کرد: استفاده از منابع ویتامین E به عنوان آنتی اکسیدان و کمک به عملکرد سیستم ایمنی نیز باید مورد توجه قرار گیرد. مهمترین منابع غذایی ویتامین E شامل مواد غذایی نظیر روغن‌های مایع مانند کانولا، آفتابگردان و ذرت در طبخ غذا، سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم پیچ، سویا و سیب زمینی در وعده‌های اصلی غذایی و انواع آجیل مانند فندق، بادام، گردو در فاصله بین وعده‌ها توصیه می شود.