یک متخصص ارتوپدی گفت: 70 درصد مبتلایان به کمردرد در شهرستان ساوه را جامعه کارگری این شهرستان تشکیل می‌دهند.
دکتر حامد مازوچی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه مرکزی، با اشاره به اینکه برخورداری از بزرگترین شهر صنعتی کشور و فعالیت بیش از 50 هزار نفر کارگر در واحدهای صنعتی و تولیدی کوچک و بزرگ ساوه باعث شده است که درصد قابل توجهی از مبتلایان به کمردرد را کارگران این شهرستان تشکیل دهند، افزود: اگر چه آمار دقیقی از میزان مراجعات جامعه کارگری مبتلا به کمردرد در شهرستان وجود ندارد، اما این مشکل در این شهر کارگری پررنگ بوده و دلیل آن فعالیت صنایع بزرگ و اشتغال عمده جمعیت فعال ساوه در این صنایع و کارخانجات است.
وی گفت: در حالی که در همه جا بیکاری یک معضل عمده است، وجود شهرک صنعتی فعال در ساوه یک برکت برای جمعیت فعال محسوب می‌شود. هر چند می‌تواند با خود یک سری مشکلات از جمله آلودگی هوا یا بیماری‌های شغلی به همراه داشته باشد که کمردرد یکی از عمده‌ترین آنهاست. از طرفی این مشکل کارگران برای کارفرما نیز از جهت از دست دادن نیروی کار و جایگزین کردن پر هزینه و دردسرساز است.
به گفته این متخصص ارتوپدی، متاسفانه عملکرد سیستم بهداشت و درمان و صاحبان صنایع و همچنین ارتباط بین سازمانی این دو در برابر این مسئله ضعیف بوده است. علیرغم اینکه کمردرد کاملا قابل پیشگیری است، در امر پیشگیری نیز فعالیت چندانی انجام نمی‌شود.
وی تصریح کرد: کارفرمایان در امر سلامت نیروی کار خود هر چقدر وقت و پول صرف کنند، سود خواهند کرد و تحقق این مهم همکاری حوزه بهداشت و درمان را نیز می‌طلبد. حوزه بهداشت می‌تواند ارائه آموزش‌های لازم را که نقش اساسی در بهبود وضعیت سلامت کارگران دارد، ایفا کنند.
دکتر مازوچی به پروژه موفقی که در مراکزی در سطح دنیا به اجرا گذاشته شده اشاره کرد و افزود: این پروژه راه‌اندازی Back school و دوره‌های آموزشی مراقبت از کمر مربوط به اصول پیشگیری است که اجرای چنین طرحی در شهرستان ساوه به علت تمرکز صنایع و وجود شهرک صنعتی این پروژه حتی می‌تواند با موفقیت بیشتر و چشمگیری همراه باشد.
وی گفت: در این دوره‌ها از انتخاب کفش، صندلی، نحوه نشستن، پرهیز از نشستن، ایستادن یا هر موقعیت ثابت طولانی مدت، نحوه ایستادن، خوابیدن، نحوه بلند کردن اجسام، پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش‌های تقویت عضلات کمری و ورزش های اصلاحی در همان محل کار و نیز خارج از محل کار و تمام مسائل مربوطه، اصول پیشگیری و حتی درمان غیردارویی کمردرد و موارد نیاز به مراجعه به پزشک آموزش داده می‌شود.
وی با تاکید بر اینکه اساس پیشگیری و حتی درمان کمردرد، ورزش و بخصوص تقویت عضلات کمر، شکم و ران است، افزود: استراحت تنها در فاز حاد آن هم حداکثر 48 تا 72 ساعت توصیه می‌شود.
مدیر گروه ارتوپدی بیمارستان شهید مدرس ساوه اظهار کرد: تاثیر دیگر ورزش که بخصوص در ورزش‌های گروهی و استخر خود را نشان می‌دهد نشاط آوری است. ثابت شده است فاکتورهای روانی و روحیه تاثیر بسزایی در کاهش کمردرد داشته‌اند و در میان ورزش‌ها تاکید بر آب‌درمانی و استخر است.
وی تاکید کرد: شاید اجباری کردن نرمش صبحگاهی یا در نظر گرفتن ساعات ورزشی و استخر که حتی جزو ساعات کاری محسوب شود، به نفع کارفرما باشد.
دکتر مازوچی به فاکتور دیگر ابتلا به کمردرد اشاره کرد و گفت: اضافه وزن و چاقی فاکتور مهم دیگری است که امروزه همه‌گیر شده است. در واقع اضافه وزن و عدم تحرک دو علت عمده مشکلات جوامع امروزی از جمله کمردرد است که متاسفانه این سه یعنی اضافه وزن، عدم تحرک و کمردرد چرخه معیوبی را تشکیل می‌دهند، به این صورت که هر کدام می‌توانند علت یا معلول دیگری باشند.
وی پیدایش و تقویت رشته تخصصی طب کار را گامی مثبت در جهت پیشگیری از بیماری‌های شغلی بیان کرد و گفت: در سطح شهر مطب‌های متعددی دیده می‌شود که کارفرمایان با مراجعه به این مطب‌ها خود را موظف به ایجاد پرونده سلامت و معاینات دوره‌ای کارگران و کارمندان خود می‌کنند.
وی با تاکید بر اینکه البته این متخصصین زمانی می‌توانند موثر باشند که روند مراجعه معکوس شود، اظهار کرد: اگر متخصص طب کار به صورت مرتب و دوره‌ای به تک‌تک کارگران و کارمندان سر بزند، به صورت فعال در جریان شرایط محیط کار، شرایط جسمی و فعالیت‌های ناصحیح قرار خواهد گرفت و قطعا اقداماتش با استفاده از این آگاهی‌ها موثرتر خواهد بود.
وی با اشاره به اینکه کمردرد یک مشکل شایع است و تقریبا تمامی افراد در وضعیت‌های مختلف آن را تجربه کرده‌اند، افزود: مهمترین علت مراجعه به متخصصین ارتوپدی، کمردرد است و عمده این مراجعین را افراد جوان و میانسال تشکیل می‌دهند. شایع‌ترین علت استعلاجی که توسط متخصصین ارتوپدی نوشته می‌شود مربوط به مبتلایان به کمردرد است.
این متخصص ارتوپدی در ادامه به پرسش ایسنا مبنی بر تشخیص کمردرد نیز پاسخ داد و آن را بعد از پیشگیری در مرحله بعدی نامید و گفت: یکی از مشکلاتی که ارتوپدها با آن مواجه هستند انجام بی‌رویهMRI و تصویربرداری‌های بی‌جهت و بیجاست که امروزه به صورت یک معضل درآمده است.
وی گفت: تشخیص کمردرد و علت آن براساس شرح حال و معاینه بالینی دقیق پزشک است و تنها درصد بسیار اندکی نیازمند تصویربرداری شامل رادیوگرافی و MRI هستند. گاه بیماران مراجعه‌کننده به ارتوپدها چندین MRI از کمر همراه خود دارند، در حالی که اصلا از ابتدا نیازی به انجام آن نبوده است.
دکتر مازوچی با اشاره به اینکه گاه با وجود تمامی توضیحات خود بیماران اصرار به انجام MRI دارند، افزود: جالب است زمانی که به آنها پیشنهاد استخر یا فیزیوتراپی داده می‌شود، مشکلات مالی را مطرح می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه نوبت‌های MRI در شهرستان ساوه در حال حاضر چندین ماهه است، گفت: علت آن استفاده غلط و نابجا از این تکنولوژی است که لازمه رفع این مشکل در درجه اول فرهنگ‌سازی است.
وی ادامه داد: از آن طرف بیمارانی که نیازمند انجام MRI هستند مجبورند به جهت سرعت بخشیدن در امور درمانی به قم، همدان یا تهران مراجعه کنند. براساس استانداردها هر دستگاه MRI می‌تواند حدود 1.5 میلیون جمعیت را پوشش دهد، اما به دلیل مراجعات بی‌جهت، حتی وجود دو دستگاه هم در شهری مانند ساوه که جمعیتی حدود 300 هزار نفر دارد کافی نیست و بعضا در نوبت‌های طولانی منتظر می‌مانند.
مدیر گروه ارتوپدی بیمارستان شهید مدرس ساوه با اشاره به اینکه در شهر لندن حدود 10 دستگاه MRIفعال وجود دارد، گفت: جالب است که بعضا مردم ساوه با وجود دو دستگاه MRI به مراکز دیگر مراجعه می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه موارد نیاز به MRI در کمردرد مشخص است و پزشکان باید برای گرفتن شرح حال، انجام معاینه و توضیح به بیماران زمان صرف کنند، گفت: تشخیص دیسک کمر با MRI نیست و اغلب MRIدر موارد خاص که نیاز به جراحی پیدا می‌شود، نیاز است.
به گفته این متخصص ارتوپدی در حوزه درمان کمردرد نیز مشکلات زیادی وجود دارد. اصل درمان کمردرد غیر جراحی است و جراحی تنها در موارد اندک نیاز می‌شود، به طوری که تنها 10 درصد مراجعه کنندگان نیاز به عمل جراحی دارند.
وی بیان کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر بنا به دلایلی تمایل بیماران و جراحان به جراحی بیشتر شده است. در بحث دارو نیز استفاده نابجا و عموما خودسر از ترکیبات سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و کورتیکواستروئیدها مثل آمپول دگزامتازون و قرص‌های پردنیزولون عوارض زیادی از جمله پوکی استخوان را به همراه آورده است.
دکتر مازوچی در پایان با تاکید بر اینکه بستن طولانی مدت حمایت‌کننده‌ها و کمربندهای طبی می‌تواند اثرات منفی به همراه داشته و حتی باعث ضعف عضلات کمری و شکمی شود، خاطرنشان کرد: اساس درمان کمردرد توصیه‌های بهداشتی و دوره‌های کوتاه دارویی است که باید توسط پزشک و در صورت صلاحدید تجویز شود
