"آسیب‌های اجتماعی، درمان مایکروفری ندارد"

سیدحسن موسوی‌چلک رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران

تقریبا بیش از دو دهه است که به‌طور مستقیم در حوزه آسیب‌های اجتماعی و امور اجتماعی در سطوح مختلف کارشناسی تا مدیریتی در سطوح ملی در سازمان‌های مختف کار می‌کنم. در تمام طول این سال‌ها، وقتی به سیاستگذاری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها، اقدامات انجام شده، تغییراتی که در دولت‌های مختلف با گرایش‌های سیاسی مختلف صورت می‌گیرد، نگاه می‌کنیم، درمی‌یابیم که اتفاق مهم و اساسی برای این حوزه، گرفته نشد. به‌رغم همه کارهای انجام شده که سپاسگزاری می‌کنم اما این کارها متناسب با وضعیتی که در کشور در این حوزه داریم، نیست و نبوده و آنچه هم که الان داریم، باز هم متناسب با شرایط کشور ما نیست. این موضوعی نیست که بشود آن را کتمان کرد. هر ازچندگاهی مسئولان وعده و وعید‌هایی می‌دهند که به صفر می‌رسانیم، ساماندهی می‌کنیم، سند می‌نویسیم و خیلی از کارهای دیگری که به کرّات شنیدیم و گوش ما با این عبارات و مضامین و اخباری که ارائه می‌شود، آشناست. اما به یک چیز کمتر توجه کردیم و آن اینکه آسیب‌های اجتماعی یک شبه بوجود نیامد که یک شبه از بین برود. این را مدنظر قرار ندادیم که آسیب‌های اجتماعی محصول فقط بخش اجتماعی جامعه نیست. آسیب‌های اجتماعی در نتیجه تصمیم‌گیری‌ها و سیاستگذاری‌ها در سایر حوزه‌ها از جمله اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، بهداشتی و غیره هم هست که امروز ما شاهد چنین وضعیتی هستیم. انتظارم به عنوان یک مددکار اجتماعی این است که اگر کاری نمی‌توانیم انجام دهیم، وعده وعیدهای مایکروفری که سریع بتوانیم آسیب‌های اجتماعی را جمع کنیم و ساماندهی کنیم را هم ندهیم واز این دست عبارات به کار نبریم. جامعه علمی کشور از این عبارات در مدیریت امور اجتماعی خسته شدند. همه کسانی که حداقل دانشی در حوزه اجتماعی و آسیب‌های اجتماعی دارند، می‌دانند که پیچیدگی، درهم تنیدگی، دشواری موضوعات اجتماعی و سیال بودن موضوعات اجتماعی به‌گونه‌ای است که چنین وعده و وعیدهایی قابلیت تحقق ندارد. این نوع پیشنهادات هم وهن به جامعه علوم اجتماعی است و هم به نظر می‌رسد بی‌توجهی به آن چیزی است که در جامعه دارد می‌گذرد. آسیب‌های اجتماعی را ما نمی‌توانیم به شکل ضربتی و آنی و فوری مدیریت کنیم. امروز لایه‌های زیرزمینی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی ایجاد شد، براحتی قابل مدیریت نیست. عفونت‌هایی که در حوزه آسیب‌های اجتماعی ایجاد شد، براحتی قابل مدیریت نیست که فکر کنیم سریع در مایکروفر بگذاریم، سریع دربیاوریم و داغ شود و بدین ترتیب نیازمان برآورده شود. واقعا این نوع نگاه به آسیب‌های اجتماعی در حوزه علوم اجتماعی اصلا مورد پذیرش نیست. اگر قصد مدیریت صحیح در این حوزه را داریم، راه دیگری را باید انتخاب کنیم و طرح دیگری را باید دراندازیم تا همه کشور، همه بخش‌ها و اجزاء، همه قوا و همه ظرفیت‌ها در این حوزه به کار گرفته شود با این هدف که گام اول، روند رشدش را کنترل کنیم نه‌اینکه از بین ببریم که امکان‌پذیر نیست. چنین وعده‌هایی را ندهید، ضمن اینکه چنین وعده‌هایی دیگر خریدارهم ندارد. مردم هر روز بیشتر از روزهای قبل دارند در حوزه‌های آسیب‌های اجتماعی مشاهده می‌کنند و بسیاری از مصادیق مربوط به آسیب‌های اجتماعی مشهودتر شده. لذا تا زمانی که همه اجزا برای مدیریت این حوزه همراه و همراستا و همگام نشوند، همه ظرفیت‌ها به کار گرفته نشوند، استراتژی‌های درست در این حوزه به کار گرفته نشود، به نظر می‌رسد که با رویکرد مایکروفری آسیب‌های اجتماعی حل نخواهد شد.منبع: روزنامه آرمان ملی. شماره  ۱۱۷۴ سه شنبه ۱۶ آذر ۱۴۰۰