حاج عبدالله خان قمی { گذر خان وچهار مردان قم )


گذرخان مربوط به سده‌های متاخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در قم، ضلع شرقی خیابان ارم، مقابل میدان آستانه مقدسه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۶۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱] گذرخان بازاری است با قدمت ۳۰۰ ساله که به واسطه مهاجرت عرب‌های عراق و اقامت در این محل کاسبی در آن رونق گرفت. گذرخان کوچه‌ای با عرض کمتر از ۴ متر است که در دو طرفش حدود ۱۰۰ مغازه وجود دارد. صاحبان بیشتر این مغازه‌ها عرب هستند و وقتی صدام با حمله به ایران، عرصه را بر شیعیان عراقی تنگ کرده بود، آنها به قم مهاجرت کرده و در اطراف خیابان چهارمردان و به خصوص در محله گذر خان ساکن و در این محل به کسب و کار مشغول می‌شوند.[۲] مدرسه علمیه خان قم - محبوبترین‌ها مدرسه علمیه خان قم گذرخان قم : گزارش تصویری: آغاز عمليات بهسازي بازارچه تاريخي گذرخان گذر خان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد گذر "خان" در قم - خبرگزاری فارس

گذرخان مربوط به سده‌های متاخر دوران‌های تاریخی پس از اسلام است و در قم، ضلع شرقی خیابان ارم، مقابل میدان آستانه مقدسه واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۳۶۴۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[۱]

گذرخان بازاری است با قدمت ۳۰۰ ساله که به واسطه مهاجرت عرب‌های عراق و اقامت در این محل کاسبی در آن رونق گرفت. گذرخان کوچه‌ای با عرض کمتر از ۴ متر است که در دو طرفش حدود ۱۰۰ مغازه وجود دارد. صاحبان بیشتر این مغازه‌ها عرب هستند و وقتی صدام با حمله به ایران، عرصه را بر شیعیان عراقی تنگ کرده بود، آنها به قم مهاجرت کرده و در اطراف خیابان چهارمردان و به خصوص در محله گذر خان ساکن و در این محل به کسب و کار مشغول می‌شوند.[۲]

مدرسه علمیه خان قم - محبوبترین‌ها

مدرسه علمیه خان قم

گذرخان قم

: گزارش تصویری: آغاز عمليات بهسازي بازارچه تاريخي گذرخان

گذر خان - ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

گذر "خان" در قم - خبرگزاری فارس

محله های قدیمی قم، را بهتر بشناسیم - ایسنا

گذری در گذرخان/ گذری که عرب‌ها بهتر از قمی‌ها می‌شناسند

سازمان اوقاف برنامه‌ای جامع برای افزایش موقوفات اجرا کند

خانواده حاج میرزا احمد ساوجی و خانواده علامه عسگری ساوجی

حاج سیّاح محلاتی در سفرنامه خود گزارش دیدار خوداز ساوه حاج میرزا احمد ساوجی

حاج سیّاح محلاتی در سفرنامه خود گزارش دیدار خوداز ساوه حاج میرزا احمد ساوجی

«...چون در ساوه واطراف بلکه در شهرهای دیگر زهد وصحت عمل علم وفضل جناب حاجی میزا احمد سید جلیل القدر که عالم ساوه است، مشهور ودیدن چنین شخصی غنیمت است . منزل اورا پرسیدم . در کنار شهر خانه متوسط گلی را نشان دادند . بدر خانه رسیده سیدی را دیده پرسیدم: ایا بحضور آقا می توان رسید ؟ گفت : الان عرض میکنم. رفته برگشته مرا وارد عمارتی کرد که هنوز نا تمام بود وبرد به اطاقی . دیدم فرش نمدی گسترانیده وتشک کرباسی روی آن هست. شخص پیر بلند قدی با ریش تنک. شبکلاهی در سر . پیراهنی و لباس کرباسی در بر داشت . بعد از سلام نشستم واز هر طرف صحبت پیوستم . دیدم بسیار ضعف دارد .

پس پرسید: درجهان دینی مانند دین اسلام دیده ای که توپ توحیدش دلها را بشکافد ؟

گفتم : واقعا تقریر با رعبی فرمودید . مقصود چه بود ؟

فرمود : بلی! کلمه لا اله الا الله.

گفتم : هرگز دینی این مقام توحید را ندارد لکن افسوس مسلمانان قدر اسلام را ندانسته اخوّت اسلامی را مبدل به نفاق واغراض کرده اند . عمل اسلام را ملل دیگر برده اند.

گویا خونش بدوران آمده گفت : آه از دست زمامداران اسلام! آیا شمـاحاجی محمد ابراهیم را دیده بودید؟ فرمود : کلباسی؟

گفتم سنم مقتضی ملاقات اونبود : ازهمین اسم آن مرحوم سادگی می بارید . الفاظ آخوند وشیخ وملا وآقا به خود نچسبانیده . تجارت میکرد .أبداً در اسلام ملاییی وشیخی عنوان ندارد . عالم بودن امتیاز لقبی یا بدنی یا لباسی یا جلالی در اسلام ندارد . همه مسلمانان در اسلام برادر وبرابر مقرر گردیده‌اند .همه باید عالم باشند بهر درجه که بتوانند . همه باید با دسترنج خود نان خورند . وقتی بآن مرحوم گفتند : آخوندی دزدی کرده فرمود : خیر ! بگویید دزدی آخوند شده. مگر آخوند یا عابد یا زاهد یا مقر به خدا به لباس است ؟ اگر لباس مخصوص نباشد، قدرش در نزد خدا کمتر میشود؟ یا خدا او را اشتباه می کند؟ واضح است این امتیاز لباس برای مردم و هزاران مقاصد است که یکی دراسلام برای لباس مقر نشده. لباس پیغمبر؟ص؟ امیرالمومنین؟ع؟ و ابوبکر وعمر وحسین ویزید ومعاویه وسایر خلق یکی وهمه متعارف زمان بود. باری دیوانیان ما را ضایع کردند . هرکس به میلشان رفتار نمود رواج داده آقا و نایب خدا و رسول ساختند . حکم اورا حکم الله نامیدند . هر یک به میلشان اطاعت نکرد. منزوی کردند . اشرار دوطایفه دست بهم داده خوبان را ذلیل وبدان را عزیز کردند . دین مارا مایه دنیا گردانیدند . مردم بیچاره را فریب دادند . عوام هم قوه ممیزه ندارند . نیک و بد را تمیز نمی‌دهند بلکه مناط، احترام ورواج در نزد حکام را میدانند . نمیدانم اینان در حضور خدا ورسول؟ص؟ چه جواب خواهند داد ؟ از صحبت او معلوم میشد که خیلی تعصب دین را دارد . پس فرمود: خشنودم از اینکه عمرم به آخر رسیده از دیدار این مردم منافق خلاص می شوم...پس از این مقامات حرارتی در وجود این سید محترم پیدا شده فرمود: «كسی هم اهل درد نیست» پس فرمود به پسرش كه قدری میوه حاضر كردند، یك دانه انار با كمال امتنان برداشته اجازه مرخصی حاصل نمودم پسرش به مشایعت همراهی كرد تا به منزل آمدم»[15]