زمان افق شرعی ساوه
اختلاف ساعت ساوه نسبت به تهران ۴ دقیقه و۱۶ ثانیه است. یعنی عقب از وقت شرعی قرار دارد .( 22)
منابع کتاب ؛تاریخ آب وآبرسانی ساوه صفحه ۲۲ تا۲۳
استاد حاج محمد تقی امین تقوی استاد دانشگاه آزار اسلامی ساوه
حدود شهرستان ساوه
ازشمال به کرج وقزوین ازشرق به ری وقم از جنوب به قم وتفرش واز غرب به همدان محدود است
.سعت آندر حدود 9500 کیلومتر مربع ( تقربیا برابرکشور لبنان ) وجمعیت آن 237198 نفر می باشد ارتفاع آن ارتفاع آن ازسطح دریا 9ه5 متر در میدان مخابرات ساوه است. حدود قدیمی شهر ساوه به این صورت بوده که از شمال به میدان ملی یا شاه عباس کبیر ( انقلاب ) ازجنوب اراضی مزروعی رودبان که مستوفی از آن یاد نموده است واز شرق تپه اسیر آباد { به روایت محلی تپه استاآباد یا حصیر آباد} از غرب به جاده خاکی معروف به یل آباد محصور می گشته است
مختصات جغرافيايي
این شهر در 30 و21 و50 ( درجه ودقیقه وثانیه )طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و1و35 ذ( درجه ودقیقه)
عرض شمال از خط استوا قرار گرفته است
ساوه ازنظر تقسيمات کشوری
در زمان مغولان سرزمین ایران رادر این دوره شامل 20 بخش دانسته وساوه جزء عراق عجم بوده ودرزمان عهد صفویه که ایران به قول شاردن { فرانسوی } به چهار بخش عهده تقسیم می شده ومرکز ایران همان عراق عجم بوده است .
این تقسمات تقربیا همینتور ادامه داشته که هیچگونه ملاک وضابطه ای وجود نداشت ودر سال 1316 شمسی تمامی مملکت به 27 قسمت نابرابر از لحاظ سیاسیی اقتصادی و وسعت بنام های ایالت ولایت بلوک تقسیم شده بود واز 27 قسمت آن زمان شماره 15 ساوه زرند بود ولی درهمان سال مذکور ( 1316) دولت وقت بنابر مصالح سیاسی ونظامی وبموجب قانونی که از مجلس گذشت بنام قانون تقسیمات کشوری . مملکت را به 10 استان و49د شهرستان تقسیم نموده ودر همین قانون 10 استان کشور به ترتیب اغز یک تا ده و49 شهرستان بنام مشخص گردید.
استان یکم مرکز آن رشت وشهرستانهای تابعه آن عبارت بود از زنجان ساوه قزوین اراک شهسوار رشت ولی در سال 1339 طبق قانونی که از مجلس گذشت استانها به جای شماره به اسامی اصلی وتاریخی خود نامیده شدند واستان مرکزی شامل 14 شهرستان و44 بخش که مرکز آن تهران بود وساوه یکی از شهرستانهای آن استان شد و
درسال 1356 استان مرکزی به مرکز اراک رسمیت یافت وساوه جزء این استان گردید.
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
باتوجه به طول جغرافیایی تهران در 30 درجه و26 دقیقه و51 ثانیه قرار دارد وزاید برهر 15ثانیه طول جغرافیایی یک ساعت اختلاف است یعنی هردرجه معادل 4 دقیقه ساعتی اختلاف درنصف النهار از هم می باشند.
بنابراین اختلاف طول جغرافیایی ساوه از تهران یک درجه و4 دقیقه زاویه ای قرار دارد.
پس اختلاف ساعت ساوه نسبت به تهران 4 دقیقه و16 ثانیه است .یعنی عقب از وقت شرعی تهران قرار دارد.
معرفي كتاب «تاريخ آب و آبرساني ساوه»
شناسنامه كتاب
نام كتاب: تاريخ آب و آبرساني ساوه
مولفين: مهندس محمد شرافت و مهندس داوود كاهه
ناشر: دارالهدي
نوبت چاپ: اول – پاييز 80
تيراژ: 1000 جلد
كتاب تاريخ آب و آبرساني ساوه كتابي 127 صفحه‌اي، جالب، كامل، جامع و خواندني است كه در آن به همه آثار تاريخي، باستاني، آداب و رسوم، موقعيت جغرافيايي و تاريخي ساوه اشاره شده است و مي‌توان گفت كه يكي از كتب جامع شهر ساوه مي‌باشد.
اين كتاب پس از مقدمه و پيشگفتار و تاريخچه آب به هفت فصل تقسيم بندي مي‌شود كه اين هفت فصل نيز خود شامل قسمت‌هاي ديگري مي‌شود كه در ادامه مطالب به توضيح اين فصل‌ها مي‌پردازيم:
فصل اول: آب از ديدگاه اسلام و ائمه
از قسمت‌هاي مهم اين فصل مي‌توان به موضوعاتي چون: آب؛ اولين مايه خلق شده، آب مايه رفاه و آسايش بشر، آب باران و ثمرات آن و ... اشاره كرد.
فصل دوم: كليات ساوه
اين فصل يكي از مهم‌ترين فصل‌هاي اين كتاب مي‌باشد چون در اين فصل به «حدود جغرافيايي ساوه، تقسيمات كشوري، هواشناسي و اقليم، رودخانه‌ها، كوه‌ها، بادها، تاريخ، تاريخچه بند شاه عباس، يخچال‌ها، حمام‌ها، آسياب‌هاي قديمي و آثار قديمي ساوه» اشاره شده است.
فصل سوم: تاريخچه آبرساني ساوه
اين فصل همانطور كه از نامش پيداست به «تاريخچه آب ساوه، قنات‌ها، آب نيم منه، و ساوه قبل و پس از ساخت شبكه آبرساني» اشاره دارد. در اين فصل عكس‌ها، توضيحات و مداركي از چگونگي آبرساني در زمان قديم و نام مشتركين، و نمودارهايي از تعداد چاه‌ها و مقدار آب استخراج شده در شهر ساوه وجود دارد.
فصل چهارم: تاريخ آب از زبان بزرگان و اساتيد شهر
در اين فصل تعدادي از افراد قديمي و متخصص به توضيح وضعيت آب در پنجاه سال پيش، تاريخچه آب ساوه، ماجراي روحي كه آب مي‌دزديد، تقسيم بندي املاك ساوه قديم پرداخته‌اند، كه «ماجراي روحي كه آب مي‌دزديد!» به نظر جالب مي‌رسد. قسمتي از اين ماجرا به طور خلاصه در زير آمده است:
در زمان قديم مي‌بايست آب مصرفي خانه از طريق مجاري اصلي به سوي خانه‌ها هدايت مي‌شده است، حمامي قديمي در محله قلعه نو وجود داشته كه مي‌بايست آب آن از روبروي ژاندارمري كه در زمان قديم قبرستان شهر بود پر مي‌شد. مسئول حمام كه كوره سوزان نام داشته شبانه به محل قبرستان مي‌رود و آب را هموار مي‌كند تا به طرف حمام سرازير شود و مي‌رود ولي پس از مدتي ميراب ( مسئول اصلي تقسيم كردن آب) سر مي‌رسد و جلوي آب را مي‌بندد و وقتي كوره سوزان مي‌بيند كه آب قطع شده است دوباره مي‌آيد و آب را هموار مي‌كند و مي‌رود ولي دوباره ميراب مي‌آيد و جلوي آب را مي‌بندد.
اين بار وقتي كوره سوزان مي‌بيند آب بسته شده به محل مي‌رود و آب را باز مي‌كند و در تابوتي كه در آن نزديكي قرار داشت رفته و مي‌خوابد هنگامي كه ميراب مي‌آيد از تابوت بيرون آمده و ميراب را ترسانده كه ميراب از وحشت غش مي‌كند و كوره سوزان با خيال راحت آب را به سوي حمام هدايت مي‌كند!!
فصل پنجم: خشكيدن درياچه ساوه رويا يا حقيقت
اين بخش كه به وسيله دكتر ذكايي ساوجي تهيه شده است منبع كامل و جالبي از درياچه قديم ساوه مي‌باشد كه شايد كامل‌ترين منبع در مورد اين درياچه مي‌باشد. در ادامه اين بخش توضيحاتي نيز از قلعه «قيز قلعه» مي‌باشد كه گويي در آن زمان در لبه درياچه ساوه قرار داشته است.
فصل ششم: كوزه‌گري در ساوه
در زمان‌هاي گذشته كوزه‌گري يكي از كارهاي مهم مردم ساوه بوده است چون كوزه‌گري مرتبط با آب بوده و مي‌بايست اين شغل نيز در كنار ديگر شغل‌هاي قديمي وجود داشته باشد. اين بخش به توضيح سفالگري در ساوه، ماده اوليه و فنون كوزه گري، نقش كوزه، انواع آن و سفالينه‌هاي ديگر، فروش كوزه و كوزه‌گران و موقعيت اجتماعي آنان، كاربردهاي مختلف كوزه و نمايش انواع عكس‌هاي كوزه و كارگاه‌هاي كوزه‌گري پرداخته است.
اين فصل منبع خوبي براي تهيه تحقيق و مقاله براي دانش‌آموزان و دانشجويان در رابطه با كوزه و سفال مي‌باشد.
و فصل هفتم: آب انبارها از ديد فني
اين بخش به بررسي تعدادي از آب انبارهاي مهم و قديمي ساوه از قبيل: آب انبار مسجد جامع - آب انبار ميدان – آب انبار حاج ميرزا حسين عاملي – آب انبار چهار سوق پرداخته است كه كليه عكس‌ها و نقشه‌هاي مربوط به آنها وجود دارد.
در پايان نيز عكس‌ها و تصاويري از اماكن ديدني و تاريخي، آب انبارها، پل سرخده، قيز قلعه بند شاه عباس و... وجود دارد كه همانطور كه توضيح داده شد كتابي كامل و مرجع براي اهالي ساوه مي‌باشد.
در پايان لازم مي‌دانيم از نويسندگان اين كتاب كه زحمات فراواني را براي جمع آوري اين مطالب كرده‌اند تشكر به عمل آوريم.
دستگاه
برنامهاذانگو ( تقویم واردات شرعی گویا ) برای ساوه
تهیه کننده : محمد شرافت
