کشور ایران سرزمینی است که هر منطقه‌ی آن اقوام، فرهنگ، آب و هوا و طبیعت منحصر به فرد خود را دارد و این ویژگی‌ها جذابیت‌های ایران را بیشتر کرده‌اند. هر کدام از این شهرها، خصوصیات و پیشینه خود را دارند که با آشنا شدن با آن‌ها نه تنها آگاهی‌مان درباره کشور محل زندگیمان بالا می‌رود، بلکه با شناخت پتانسیل‌های هر شهر می‌توانیم به توسعه آن کمک کنیم. خوب است بدانید که در تقویم ملی کشورمان، برخی از استان‌ها و بسیاری از شهرهای ایران دارای روزی مخصوص به خود هستند. تعیین این روزها باعث می‌شود که گاهی درباره شهرهای ایران و محل سکونتمان بیشتر تامل کنیم و با ویژگی‌های آن‌ها بیشتر آشنا شویم. از این رو در این مطلب از وبلاگ علاءالدین تراول قصد داریم درباره روز هر شهر از ایران، اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهیم. پیشنهاد می‌کنیم در ادامه مطلب همراه ما باشید.

1. روز شیراز
شهر شیراز با آثار تاریخی فراوان و باغ‌هایی تماشایی پر است از زیبایی و رمز و راز، از این رو در تقویم، 15 اردیبهشت به نام روز شیراز ثبت شده است تا یادآور زیبایی‌های این شهر باشد. همان‌طور که می‌دانید شیراز در اردیبهشت ماه بسیار دیدنی و سرسبز می‌شود و همه جای شهر را عطر بهار نارنج پر کرده و فضایی رویایی را به وجود می‌آورد. طبق نظر بیشتر افراد، اردیبهشت ماهِ شیراز و گشت و گذار در این شهر فوق‌العاده است و شهر به اوج زیبایی خود می‌رسد. در ایران باستان هم 15 اردیبهشت را به نام روز بهاربد می‌شناختند. به همین جهت این تاریخ را به عنوان روز شیراز انتخاب کردند و همه ساله در این روز جشنواره‌هایی جهت معرفی دیدنی های شیراز و نمایش دادن آداب و رسوم مردم برگزار می‌گردند. برگزاری تئاتر، شب شعر، جشنواره غذا، مسابقات خوشنویسی، رایگان شدن اتوبوس‌ها، جشن بادکنک‌ها و پیاده‌روی خانوادگی از دیگر برنامه‌هایی هستند که در هفته و روز شیراز صورت می‌گیرند. بهترین زمان سفر به شیراز، اردیبهشت ماه است، برای همین توصیه ما به شما سفر با تور شیراز علاءالدین تراول در این روزهاست. 

2. روز اردبیل
چهار مرداد برابر با روزی است که در سالیان گذشته سلسله صفویان در آن روز در ایران مستقر شدند و باعث تغییرات زیادی در ایران گشتند. دولت صفویه در تثبیت اوضاع سیاسی کشور بسیار با اهمیت بودند و به لحاظ تاریخی و هنری دستاوردهای زیادی داشتند. از همین رو برای بزرگداشت شیخ صفی اردبیلی و برپایی روز اردبیل، پس از تلاش های بسیار، 4 مرداد را برای این روز مهم برگزیدند. برپایی روز اردبیل فرصتی است که مردم ایران و جهان با جایگاه صفویه وهمچین دیدنی های اردبیل بیشتر آشنا شوند. در این روز جشن‌ها و برنامه‌های شادی جهت نشان دادن فرهنگ و آداب و رسوم مردم صورت می‌گیرند که می‌توان به جشنواره‌های شعر، بزرگداشت‌های مردم شناسانه، سفرنامه خوانی، نمایش‌های عروسکی اشاره کرد. همچنین بنا شده که همه ساله در روز فرهنگ اردبیل در کنار دریاچه شورابیل، به اجرای موسیقی ودود موذن‌زاده (هنرمند سرشناس اردبیلی) بپردازند. 

3. روز یزد
شهر یزد، عنوان اولین شهر خشتی جهان و دومین شهر تاریخی جهان را به خود اختصاص داده است که در کنار استان‌هایی مانند فارس و اصفهان، از مقاصد اصلی گردشگری در ایران به حساب می‌آید. سالانه گردشگران خارجی زیادی جهت بازدید از این شهر چند روزی را در بهترین هتل های یزد می‌گذرانند و بیشتر با این شهر کهن آشنا می‌شوند.  این شهر با بناهای تاریخی، فرهنگی، چشم اندازهای طبیعی فراوانش در سال 2017 در فهرست آثار جهانی یونسکو به عنوان اولین شهر خشتی جهان به ثبت رسید. شهر دوچرخه‌ها، شهر حسنیه های ‌ایران، شهر قنات ها، شهر بادگیرها و شهر دارالعباده از القاب شهر یزد هستند. از این رو جهت پاسداشت و معرفی این جایگاه ارزشمند 10 اردیبهشت ماه به نام روز یزد تصویب شده است. کتاب خوانی، شاهنامه خوانی، تئاتر عروسکی، ورزش‌های پهلوانی و موسیقی خیابانی از جمله برنامه‌های تدارک دیده شده در این روز هستند. پیشنهاد می‌کنیم برای بازدید از دیدنی های یزد، همسفر تور یزد علاءالدین تراول و راهنمایان مجرب ما باشید. 

4. روز رشت
در سال ۱۳۹۲ در طی جلساتی پیاپی، ۱۲ دی ماه را به عنوان روز رشت برگزیدند. تعیین این روز هم بر می‌گردد به زمان سلسله صفویان که در  ۱۲ دی ماه رشت به عنوان مرکز استان انتخاب شد. تنوع و گوناگونی فرهنگی شهر رشت بسیار بالا است و اقوام مختلف با ویژگی‌های قومی و گویشی متفاوتی در این شهر زندگی می‌کنند که در عین رابطه مسالمت آمیز هر گروه ویژگی‌های فرهنگی خود را حفظ کرده‌اند. همچنین تنوع غذایی این شهر به قدری زیاد است که در سال  ۲۰۱۵ به عنوان یکی از شهرهای خلاق در یونسکو به ثبت رسید. همه ساله به مناسبت روز نکوداشت شهر رشت، همایش‌هایی جهت پاسداری از زبان گیلکی، معرفی بزرگان شهر و اجرای رقص محلی صورت می‌گیرد. دیدنی های رشت را می‌تواید در بخش جاذبه های ایران وب‌سایت علاءالدین تراول ببینید. 

5. روز همدان
همدان به عنوان پایتخت تاریخ و تمدن ایران محسوب می‌شود و از لحاظ فرهنگی و تاریخی جایگاه بالایی دارد. این استان دانشمندان و مشاهیر زیادی همچون بابا طاهر، ابن سینا و عین القضات را در خود جای داده است که همگی برای همدان افتخارآفرین بوده‌اند. این شهر نه تنها در زمینه تاریخی و فرهنگی، بلکه در چشم اندازهای طبیعی هم بسیار زبانزد بوده و در آن مناطق کوهستانی و طبیعت بکر چهار فصل را مشاهده می‌کنیم. از همین رو شایسته است که با تعیین روزی ویژه برای این استان، همواره به یاد مفاخر و جایگاه همدان باشیم و از آن پاسداری کنیم. از آن‌جایی که نام ابوعلی سینا و همدان در هم تنیده‌اند، یکم شهریور یعنی زادروز ابوعلي ‌سينا به عنوان روز همدان تصویب شده است. در این روز برنامه‌هایی از جمله نکوداشت ابو علی سینا، تخفیف فیلم های سینمایی، برگزاری مسابقات ورزشی، تئاتر، بازدید رایگان از موزه‌ها و راه اندازی اتوبوس‌های گردشگری انجام می‌شوند. برای بازدید از جاذبه های گردشگری همدان، توصیه ما به شما همسفر شدن با تور همدان است. 

6. روز دزفول
مردم شهید پرور دزفول در طول هشت سال دفاع مقدس با وجود سختی‌های فراوان تسلیم نشدند و از خاک خود دفاع کردند. در آن دوران دزفول مورد هجوم موشک‌های زیادی قرار گرفت تا جایی که لقب شهر موشک‌ها را به آن داده‌اند. حال به پاس مقاومت دلیرانه مردم دزفول شایسته است که همواره به یاد فداکاری‌های مردم و شهیدان باشیم و یاد آنان را زنده نگه داریم. از این رو 4 خرداد، یعنی روزی که اهالی این شهر در برابر موشک باران عراقیان تسلیم نشدند و خانه‌هایشان را رها نکردند، به عنوان روز دزفول؛ روز ملی مقاومت و پایداری تصویب شده است. در این روز برنامه‌های مختلف فرهنگی، هنری و ورزشی همچون عطر افشانی مزار شهدا، برپایی نمایشگاه کتاب، نمایشگاه عکس، شب شعر و مسابقات ورزشی برگزار می‌گردند. 

7. روز سنندج
در دوران پس از اسلام و در سده ۶ هجری قمری در طی زلزله‌ای شدید در سنندج، شهر تخریب شد و تقریبا خالی از سکنه گشت. به دستور شاه صفی، یعنی ششمین پادشاه صفوی، در ۴ نقطه ‌این شهر قلعه ساختند و این قلعه‌ها از طریق یک راه ارتباطی به همدیگر متصل گردیدند و این چنین شد که شهر سنندج بعد از آن زلزله مخرب دوباره جان تازه‌ای گرفت. 6 اردیبهشت ماه سال روز دستور وی بود و به همین ترتیب این روز در تقویم به عنوان روز سنندج ثبت شد. اولین مراسم روز سنندج در ۶ اردیبهشت ۱۳۹۷ صورت گرفت و برنامه‌های شاد و پیاده روی خانوادگی ترتیب داده شدند. 

8. روز قزوین
قزوین یکی از قدیمی ترین شهرهای ایران است که به لحاظ فرهنگی و تمدنی جایگاه ویژه‌ای نیز دارد. همانطور که می‌دانید قزوین لقب پایتخت خوشنویسی جهان اسلام را به خود اختصاص داده و هنرمندانی مانند میرعماد حسنی سیفی قزوینی، عبید زاکانی، علی اکبر دهخدا و عارف قزوینی را در خود پرورش داده است. در این شهر کهن وقایع تاریخی بسیاری اتفاق افتاده‌اند ولی شاید مهم‌ترین آن را بتوان تعیین پایتختی قزوین دانست که در دوران صفویان و به دستور شاه طهماسب، در ۹ شهریور صورت گرفت. به همین دلیل 9 شهریور را روز قزوین نامیده‌اند و با فراهم آوردن این روز مردم با هویت تاریخی قزوین و مفاخر این شهر بیشتر آشنا می‌شوند و سعی بر نگهداری از این آثار دارند. رایگان بودن موزه‌ها، رایگان بودن اتوبوس‌های درون شهری، برگزاری مسابقاتی همچون چوگان، نمایشگاه صنایع دستی و خوشنویسی و تجلیل از نخبگان برنامه‌هایی هستند که در سال‌های اخیر در روز قزوین برگزار شده‌اند. 

9. روز بوشهر
برای تعیین روز بوشهر دو منبع وجود دارد، اولین مورد این‌که در سال 1387 طبق  فراخوانی از صاحب نظران و محققان خواستند که بر اساس پژوهش‌های خود روزی را به عنوان روز بوشهر پیشنهاد بدهند که پس از بررسی‌ها و جلسات، پژوهشگران بهترین تاریخ را روز ۱۸ اسفند یافتند و به عنوان روز ملی بوشهر ثبت کردند. جهت تعیین تاریخ از حروف ابجد کمک گرفتند و تمامی اتفاقات مهم را با حروف ابجد مطابقت دادند که در نهایت ۱۸ اسفند را با این حروف نامگذاری کردند. در منبع دوم که خیلی معتبر تر و قابل استنادتر است، گفته می‌شود 18  اسفند برابر با تاسیس مدرسه تاریخی سعادت بوده که در اعتلای بوشهر تاثیر زیادی داشته است. افراد برجسته زیادی نیز از این مدرسه فارغ التحصیل شده‌اند و در سال‌های گذشته منشاء خدمات آموزشی مهمی در حوزه خلیج فارس به حساب می‌آمده است، از رو این مدرسه تاریخی به عنوان مادر مدارس جنوب ایران شناخته می‌شود. بزرگداشت مدرسه سعادت، همایش موسیقی محلی، جشنواره‌های ورزشی و تفریحی، تئاترهای خیابانی، تقدیر از پیشکسوتان بوشهر، اسکی و قایق سواری، مسابقه کشتی، نشست تخصصی درباره دریانوردی، مسابقه آشپزی و تقدیر از چهره‌های ماندگار از مهمترین برنامه‌های سال‌های اخیر در روز بوشهر هستند. 

10. روز تهران
در سال‌های بسیار دور یعنی در سال ۱۲۸۵ در اولین دوره مجلس ملی که بعد از مشروطیت برگزار شد و طبق آن قانون اساسی ایران تصویب گردید، از آن زمان به بعد تهران به طور رسمی به عنوان پایتخت ایران برگزیده شد. این واقعه مهم در 14 مهر و در کاخ گلستان اجرا شد. در زمان اخذ این تصمیم هیچ کس اطلاع نداشت که سال‌های بعد تهران چه مقدار پیشرفت کرده و  به عنوان شهری مدرن، جمعیتی چند میلیونی را در خود جای بدهد. از آن‌جایی که ۱۴ مهر در تاریخ معاصر ایران و تهران اهمیت زیادی دارد، در سال 1395 این روز به عنوان روز تهران به تصویب رسید. در 14 مهر هر سال تورهای تهرانگردی با شعار "تهران با تو" برگزار می‌شوند و علاقه مندان می‌توانند از موزه‌ها و خانه‌های تاریخی زیر نظر میراث فرهنگی به طور رایگان بازید کنند و به صورت نیم بها در سینماها فیلم ببینند. این روز فرصت مناسبی است که در آن مردم بیشتر با آثار تاریخی و پیشینه تهران آشنا بشوند و در میان هیاهوی شهری به جایی که در آن ساکن هستند، بیشتر فکر کنند. 

11. روز قم
بعد از آن‌که یک سال از هجرت امام رضا (ع) به ‌ایران گذشت، حضرت معصومه فاطمه (س) نیز به قم هجرت کردند. پس از این اتفاق مهم شهر قم جنبه‌ای مذهبی به خود گرفت، به یکی از مراکز علمی تبدیل گشت و بزرگان زیادی برای زندگی به ‌این شهر آمدند. از آن‌جایی که با ورود حضرت معصومه به قم اتفاقات تاریخی مهمی به وقوع پیوستند، ۲۳ ربیع الاول که سالروز ورود وی به قم است را روز قم نهادند تا یادآور جایگاه آن حضرت و شهر قم بشود. 

12. روز اصفهان
در سال‌های گذشته وقتی صحبت از تعیین روز اصفهان به میان آمد، بین شهرداری و چهره‌های برجسته فرهنگی و هنری اختلافی بر سر انتخاب روز پیش آمد. زیرا شهرداری اصفهان تولد شیخ بهایی، یعنی سوم اردیبهشت را به نام اصفهان نامگذاری کرده بود اما اصفهان شناسان جور دیگری فکر می‌کردند. بر اساس نظر آن‌ها و طبق کتیبه مقبره شیخ بهایی، سالروز تولد وی را مصادف با ۸ اسفند ماه می‌دانستند. از طرفی طبق نظر این گروه و بر اساس مدارک تاریخی، طالع بنیانگذاری این شهر در ماه قوس (آذر) بود. در نهایت پس از تحقیقات بسیار و طبق نظر داوران در سال ۱۳۸۴، یکم آذر ماه با بیشترین رای به عنوان روز نکوداشت اصفهان یا همان روز اصفهان تصویب گردید. از برنامه‌های این روز می‌توان به برپایی نمایشگاه‌های هنری، اجرای موسیقی سنتی و تئاتر اشاره کرد. دیدنی های اصفهان را در سفر با علاءالدین تراول، متفاوت ببینید. 

13. روز ملایر
آیت الله سید محمد میر شاهولد یکی از چهره‌های مردمی و مبارزان پیش از انقلاب و زمان انقلاب بوده و در دوران حیات خود مورد احترام مردم ملایر قرار داشته است. به همین جهت در زمان انتخاب تاریخی برای روز ملایر، ۲۱ بهمن ماه را که سالروز رحلت وی بود را به عنوان روز ملایر تصویب کردند.

14. روز گرگان
شهر گرگان دارای بافت تاریخی منحصر به فردی بوده و طبق اسناد تاریخی از هویت و پیشینه‌ای کهن برخوردار است. از همین رو برای ارج نهادن به تاریخ و فرهنگ غنی این شهر تصمیم گرفتند تا روزی را به عنوان روز گرگان اعلام نمایند. از بین چندین تاریخ پیشنهادی، ۲۰ شهریور ماه برای این روز ثبت شد. این روز برگرفته از 20 شهریور سال ۱۳۱۶ است که به دستور رضاخان 70 شهر ایران تغییر نام پیدا کردند و استرآباد هم به گرگان تغییر یافت. 

15. روز اراک
اراک یکی دیگر از شهرهای ایران است که فرهنگی غنی و پتانسیل‌های فراوان برای پیشرفت دارد. ولی هنوز جوانان و مردم درباره موقعیت‌های کاربردی و فرهنگ غنی اراک اطلاعات زیادی ندارند. به همین جهت با نامگذاری روزی به نام روز اراک، جرقه‌ای در ذهن جوانان و مردم ایجاد می‌شود و می‌توان با ترتیب دادن برنامه‌هایی مفید نظر آن‌ها را بیشتر به شهر اراک جذب کرد و باعث توسعه‌ی این شهر شد. با بررسی‌های کارشناسان بهترین زمان برای روز اراک، سالروز صدارت میرزا تقی خان امیرکبیر یعنی ۲۸ مرداد مهرماه بود که به عنوان روز اراک تصویب گردید. این تصمیم در سال ۱۳۹۷ گرفته شده و باید منتظر جشن‌ها و برنامه‌های مناسب این روز باشیم. 

16. روز چابهار
روز چابهار در 7 اسفند ماه برگزار می‌شود و در تقویم به ثبت رسیده است. اولین مراسم این روز در سال 1397 انجام شد که طی آن مقامات بلند پایه هند و چند کشور دیگر به بندر چابهار آمدند و درباره موقیت این بندر و توسعه آن با مقامات ایرانی به گفتگو پرداختند و حتما در سال‌های آینده برنامه‌های جذابی به مناسبت این روز تدارک دیده می‌شوند. دیدنی های چابهار در کنار غذاهای محلی، فرهنگ و آداب و رسوم و سواحل زیبایش، سبب شده تا بسیاری افراد از سراسر ایران و جهان با تور چابهار به این بندر همیشه بهاری سفر کنند. 

17. روز زنجان
استان زنجان، استانیست با ظرفیت‌های علمی، صنعتی، معدنی، فرهنگی و گردشگری فراوان که برای پیشرفت هرچه بیشتر این حوزه‌ها باید مردم و جوانان بیشتر به استان توجه کنند و این پتانسیل‌ها را بشناسند. به بهانه شناخت بیشتر این ظرفیت‌ها، 8 مرداد یعنی سالروز ولادت شیخ اشراق را به عنوان روز ملی زنجان برگزیده‌اند. شیخ شهاب الدین سهروردی ملقب به شیخ اشراق، فیلسوف ایرانی و اهل سهروردِ زنجان است. او در فلسفه شهرت زیادی دارد و از وی به عنوان رهبر افلاطونیان جهان اسلام یاد می‌شود. 

18. روز مازندران
برای آشنایی بیشتر با آداب و رسوم، زبان، لباس و رونق صنعت گردشگری این استان، 14 آبان را به عنوان روز مازندران نامیده‌اند. روز 25ام ماه رمضان، در سال ۲۵۰ هجری قمری اولین حکومت مستقل علویان در جهان اسلام در مازندران انتخاب گردید که جنبه‌ای جهانی هم داشت. از آن‌جایی که‌این واقعه مهم برابر با ۱۴ آبان ماه بود، تاریخ آن را برای روز مازندران برگزیدند. طبق نظر مسئولین این شهر، روز مازندران فرصتی مناسب برای کنار هم بودن و گفتگو درباره فرهنگ، سنت تاریخی و تمدن این استان به شمار می‌رود. به همین جهت در این روز برنامه‌ها و جشنواره‌هایی در سطح شهر و مدارس اجرا می‌شوند که رنگ و بویی محلی دارند. 

19. روز شهرکرد
با سفر به هر منطقه از ایران شاهد چشم اندازی متفاوت هستید که هرکدام به شکلی خاص جلوه‌گری می‌کنند. یکی از این شهرها که مکانی مناسب برای طبیعت‌گردان هم محسوب می‌شود، شهرکرد است. برای هرچه بیشتر شناخته شدن این شهر زیبا، شهردار شهرکرد سالروز هجرت امامزاده حکیمه خاتون، امامزاده حلیمه و روز جهانی فرهنگ ها را مد نظر قرار داد و ۳۱ اردیبهشت را به عنوان گرامیداشت روز شهرکرد اعلام کرد. برپایی کنسرت، نشست‌های تخصصی و تقدیر از چهره‌های فرهنگی از برنامه‌های این روز هستند.

در ادامه نام چند شهر و استان دیگر را مشاهده می‌کنید که برای آن‌ها هنوز روزی تصویب نشده است. اما پیشنهاد تعیین روز برای این مناطق مطرح شده و منتظر بررسی و تایید آن‌ها هستند. البته برای برخی تاریخی مشخص هم پیشنهاد کرده‌اند، که مبنی بر قطعی بودن آن نیست و فقط در حد یک پیشنهاد هستند. 
•    روز تبریز: 14 مرداد، سالروز پیروزی نهضت مشروطه درسال 1285 شمسی
•    روز مشهد: 8  اردیبهشت، نشانی از امام رضا (ع) و با توجه به تاریخ پایان شاهنامه در روز ارد (اردیبهشت)
•    روز  کرمان: 1 دی، سالروز تولد خواجوی کرمانی ( شاعر مشهور اهل کرمان)
•    روز کاشان: 12  آبان، تشییع پیکر 95  شهید در یک روز در 12 آبان سال 1373

تهیه کننده : محمد شرافت