392 - محمد ساوی وزیر

خواجه سعد الدین محمد مستوفی ساوجی در دوره سلطنت سلطان محمود غازان برادر ( اولجایتو )  نیز از رجال مشهور دربار او بود و ( صاحب دیوان ) لقب داشت...

دکتر لطیف الله هنر فر در کتاب گنیجنه آثار تاریخی اصفهان ( 72 )در بحث از شمال ایوان غربی مسجد جمعه اصفهان در مورد خواجه  سعد الدین ساوجی نوشته  است در کتیبه تاریخی وسط آن نام پادشاه وقت ( اولجا یتو) ووزیر  دانشمند ائ محمد ساوی وتاریخ ساختمان سال 710 هجری  است...

https://www.aparat.com/v/ZfAn4/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8

http://www.savehershad.ir/

کتاب فرهیتخگان ساوه 

 مولف : دکتر اوالقاسم فخاریان 

ص 848 -851

شرح حال کامل  در کتاب به رشته تحریر در آورده 

جمع آوری / محمد شرافت ساوجی 21  اسفند 1398

----------------------------------

چهار کتیبه از چهار پادشاه در مسجد جامع اصفهان

هرچه در باره این مسجد بزرگ و عزیز گفته شود اندک است، اما آنچه در پی می آید تنها چند عکس از چند کتیبه آن است، حاصل یک گذر، آن اندازه که علاقه مندان به هنر را که موفق به بازدید این مسجد نشده اند تحریک کند تا از آنجا دیدن کنند.

در سفری که 20 آذر 93 به اصفهان داشتم و گزارش آن را تحت عنوان گشت نیم روزه در اصفهان با تصاویر دیدنی نوشتم، روز بعد، یعنی صبح جمعه یعنی 21 آذر همراه با فرزندم جعفر سری به مسجد جامع و زیارت مقبره علامه مجلسی زدم. مسجد جامع واقعا جای باشکوهی است. بسیار زیبا و دیدنی. از بهترین آثار موجود در ایران. گشت ما کوتاه بود. اما موفق شدم چهار عکس از چهار کتیبه مربوط به چهار پادشاه بگیرم. به هر حال قدمای از شاهان و امیران، برای ساختن بناها مایه گذاشته اند و تلاش کرده اند. در کنار آن لابد مسائل دیگری هم بوده که در تواریخ نوشته اند. برای هر کدام باید حسابی باز کرد و جمع و منهای آنها هم قدری با مورخان است و بعدش هم با خدای متعال. برای من جالب بود که در یک مسجد چهار کتیبه از چهار پادشاه باشد که همه هم شیعه هستند، با این که اصل این مسجد سلجوقی است و ایوان نظام الملک آن هم شناخته شده.

نخست اثر از سلطان محمد خدابنده نخستین پادشاه شیعه در دولت ایلخانی که محراب او در این مسجد از زیباترین محراب های گچبری ایران است. نام او با این القاب در میانه این محراب با تعبیر «غیات الدنیا و الدین ظل الله فی الارضیین» آمده و سپس نام وزیر او محمد ساوی. شرح کامل این کتیبه را مرحوم هنر فر آورده و نوشته که نام دوازده امام هم در آن آمده است: این هم عکس محراب:



کتیبه دوم از شاه طهماسب صفوی (م 984) است که بیش از پنجاه سال بر ایران فرمانروایی کرد و در مذهبی کردن ایران بیشترین نقش را داشت:



کتیبه دیگر از شاه سلیمان صفوی (م 1105) است که فرزند عباس دوم و پدرس شاه سلطان حسین صفوی از سلاطین بنام دوره صفوی است که علامه مجلسی در دوره وی شیخ الاسلام شد و در دوره پسر او هم شیخ الاسلام بود تا آن که در سال 1110 درگذشت:



کتیبه دیگر از چهارمین پادشاه یعنی شاه سلطان حسین صفوی (سلطنت تا 1135) و کشته شده در سال 1137 بدست مهاجمان افغان است و مدفون در حرم حضرت معصومه (س) همراه با 34 تن از شاهزادگان که در آن واقعه کشته شدند.



تفصیل اطلاعات مربوط به این مسجد در جاهای مختلف آمده که از آن جمله کتاب ارجمند گنجینه آثار تاریخی اصفهان اثر مرحوم استاد لطف الله هنرفر است که خدایش بیامرزد و اگر کسی تحریر جدید این اثر را که (خود در دستانشان دیدم) دست کم سه برابر شده بود در اختیار دارد برای چاپ آماده سازد.

جمع آوری / محمد شرافت ساوجی 21  اسفند 1398