زورخانه ورزش باستانی ساوه ؛ به قلم رضا رایگان ساوجی

باسلام

ازعلی اموزاخلاص عمل
شیرحق رادان مزه ازدغل
یاعلی مدد

زورخانه های ساوه

به قلم رضارایگان ساوجی

یاددوران قدیم ساوه (17)

زورخانه ازچه زمانی شکل گرفته است؟ وهدف ازشکل گیری آن چه بوده است؟
این یک تحقیق وبرداشت شخصی است.
اگرمادوره صفویه که مذهب شیعه درایران رسمیت یافت رامبداابتکارات قزلباشهادرایران بدانیم زورخانه بطور رسمی بایداز آن زمان کلیدخورده باشد؛ صفویه برای تبلیغ تشیع ابتکارات زیادی درعزاداریهاومراسمات ملی وشادی مردم طراحی کرده اندکه امروزه باعث تحرک ملت به استقلال وتحول فرهنگ اسلامی شده است؛ شاه عباس اول وقتی اصفهان راپایتخت قرارداد تمام صنعتگران؛ علما؛ هنرمندان؛ تجارو وزرای لایق مثل شیخ بهایی رادعوت و بهرهابردند؛ درزمان شاه عباس یکی ازمراکزتبلیغی وتفریحی برای عموم زورخانه ها بوده که باتاسیس این بنای تاریخی عشق وامیدرادرتمام جامعه شیعه برای تبلیغ فرهنگ ورزشی اسلامی زنده کرد؛ فرهنگ زورخانه نشأت گرفته ازیک تفکرشیعی وازمقتدای مردم مسلمان یعنی ازحضرت علی علیه السلام بوده است؛یکی ازاهداف مقدس زورخانه منش ومرام ائمه بویژه امام علی ع بوده است؛
..در ورودی؛ میل؛ کباده؛ سنگ؛ شنا؛ پا؛ ضرب مرشد؛ اشعارودعادرزورخانه فلسفه ای خاص به دنبال دارد.
... زنگ آن رخصت ازمرشدحق که نام علی ع رازمزمه می کند
.... مرشدواشعارآن ستایش پروردگار وائمه اطهارع
..... محیط زورخانه مسجد دوم؛ طهارت مرشدوشاگرد
تمام این فرامین اززمان صفویه به زیبایی هرچه تمام تربرای شادی روح ومفرح ذات مردم طراحی شده است.
کشتی ورزم؛ کبادوسنگ؛ زنگ ورخصت؛ ریشه درفرهگ باستانی ماایرانیان به مددازعلی ع شکل گرفته است؛
طراحی حرکات ورزشی زورخانه به تمدن ایرانیان باستان هم ارتباط دارد؛ مجموعه حرکات درزورخانه ازیک بینش ملی مذهبی نشات می‌گیرد.
این مقدمه باشدتازورخانه درساوه قدیم رابشناسیم.

قسمت هفدهم ادامه دارد

باسلام
یاددوران قدیم ساوه (18)

زورخانه درساوه به دوبخش قبل ازانقلاب و بعدازانقلاب می‌توان تقسیم کرد؛ قبل ازانقلاب بصورت محلی ودرخانه های ورزشکاران آن زمان شکل گرفت؛ اولین زورخانه های محلی می توان ازورزش خانه کوچه روبروی مسجدلامع؛ سپس درورزش خانه صدرالاسلام دربازار؛ وبعدازورخانه کربلارجبعلی فرشاددربازاربه مرشدی مرحوم ابوالفضل صبوحی واقاسید عباس کمال حسینی سپس زورخانه کاکایی به همت مرحوم نوابی شکل گرفت.
زورخانه مجتمع نیروبه همت مرحوم نوابی تأسیس شد؛
بعدازانقلاب فعالیت های باستانی درمحله هاو خانه ها ادامه داشت ازجمله مرحوم سیدقنبرشاهرخی؛ محمدزارع؛ ابراهیم رحیمی؛ رضا اسحاقی؛ فعال بودند.
اولین زورخانه رسمی ساوه دروسط بازارقدیم ساوه به نام زورخانه کربلارجبعلی (کلرجبعلی) بوده است که ساوه ایهای قدیم ورزش زورخانه راازآنجابا مرشدی ابوالفضل صبوحی ادامه دادند؛ سپس مرحوم نوابی زورخانه نیروروبروی شهربانی چسبیده به حمام حمزه که ازبانی خیرمرحوم صدرایی بودبنامی کند؛ بعداز مدتی مرحوم حاج احمدشعبانی (چکمه ای)زورخانه شهیدتکاوراسماعیل شعبانی درکنارمسجدلامع ومرحوم سیدجعفر ابطحی واستادآقاابراهیم کمال حسینی چهارسوق رازورخانه می کنند؛ سپس مرحوم علی میر آبی زورخانه قمر بنی هاشم س؛
زورخانه شهرداری به همت آقاابراهیم کمال حسینی؛ وحاج ناصرثانی خانی زورخانه دوشهید(شهیداسماعیل اسدی وحسین اروجی) دربالای عبدالله آباد؛
زورخانه شرکایی روبروی اداره راه؛ آقای تاریخی هم زورخانه ای شهید تاریخی درجوارترمینال ساوه؛ زورخانه علمدار شعبانی وجلالی فراهم می کند.
این زورخانه ها درطی این سالها خدماتی به جامعه ورزشی ساوه داده است؛
اگربخواهم نام پهلوانان وبزرگان زورخانه ساوه رابیاورم ازحوصله خارج است به چندنمونه اشاره می‌شود؛وامیداست عزیزان باستانی کارحقرراعفوفرمایند؛
ابتدامرشدان ساوه ای که پنجه های طلایی آنهاشوروحرکت رادرورزشکاران زنده میکرد.

آقایان :
مشهدی ابوالفضل صبوحی؛سیدعباس کمال حسینی‌؛ حسن ظفری؛ مشهدتقی کشاورز؛ سیدمحمد مداحی؛ حسن عاشوری؛ سیدمهدی مداحی؛ امیرجد ی؛ رضا جدی؛ حسین جدی؛ جلیل چوبداران؛ رضا سربستانی؛ ابوالفضل شرکایی؛ ابوالفضل سعادت پور؛ تقی سعادت پور؛ محمدبستان؛ سیدپوریاتوانگر؛ سیدعلی توانگر؛ افشین یوسفی؛ سیدشهاب بشیری؛ علیرضاشعبانی؛ شیرخدا؛
دومرشدارزنده ساوه ای ازمرشدان کشوری وازمدرسان بین المللی مرشدی درسطح کشور(استادسیدپوریاتوانگر؛ واستادتقی سعادت پور) هستند.
ازنسل زورخانه بازارقدیم یکی پهلوان علی (جوکار) که صفت مردانگی آن به ضعفازبانزداست‌؛
مرحوم سیف الله جوکارازچرخنده هاو میل بازان مطرح درسطح استان وکشوربود؛
زورخانه نیروی مرحوم نوابی مرشدی داشت بنام استادتقی که بااخلاص اشعاری دروصف هریک ازورزشکاران می‌خواند؛ زورخانه مرحوم نوابی بزرگانی چون مرحوم سیدقنبرشاهرخی؛ استادرضا صبوحی؛ مرحوم حسین اخلاقی؛ مرحوم قنبری؛ مرحوم جوکار؛ مرحوم حسین ریاحی؛ سیدمحمد مداحی وووو
پرورش داد‌.مرحوم نوابی ازمدیران خوب که خودازکشتی گیران بنام بود؛
زورخانه حاج احمدشعبانی بامرشدی سیدمحمد مداحی اوج گرفت وورزشکاران خوبی ظهورکردند؛استادسیدمحمدمداحی که امروزه ازپیشکسوتان این ورزش محسوب می‌شود روزگاری درضرب زورخانه وخودازمیانداران باستانی قدیم ساوه بودکه شهرت کشورپیداکرد؛
سیدجعفر ابطحی واستادآقاابراهیم کمال حسینی به حق برای زورخانه چهارسوق ساوه وجوانان همت گماشتند؛ ازجمله فعالیت های آنها دردهه شصت یکی ازبهترین مرشدهای ایران مرشدحسین قزوینی رابرای تشویق جوانان دعوت می کردند؛ چون یکی از اقوام حقیرازورزشکاران خوب ومطرح درزمینه کشتی وچرخ زورخانه بودتقریبادرآن سالهابه تمام زورخانه ها سرمیزدم وازنزدیک فعالیت این عزیزان رامشاهده می کردم. درده های اخیرکه ورزش زورخانه ای ازسنتی به کشوری وجهانی کشیده شدفعایت زورخانه های ساوه به سوی قهرمان پروری سوق داده شدتاپهلوانی؛ جوانان درهریک ازشاخه های تعریف شده زورخانه شرکت وکسب مدال می کردند.

قسمت هیجده ادامه دارد

باسلام
یاددوران قدیم ساوه (18)

زورخانه درساوه به دوبخش قبل ازانقلاب و بعدازانقلاب می‌توان تقسیم کرد؛ قبل ازانقلاب بصورت محلی ودرخانه های ورزشکاران آن زمان شکل گرفت؛ اولین زورخانه های محلی می توان ازورزش خانه کوچه روبروی مسجدلامع؛ سپس درورزش خانه صدرالاسلام دربازار؛ وبعدازورخانه کربلارجبعلی فرشاددربازاربه مرشدی مرحوم ابوالفضل صبوحی واقاسید عباس کمال حسینی سپس زورخانه کاکایی به همت مرحوم نوابی شکل گرفت.
زورخانه مجتمع نیروبه همت مرحوم نوابی تأسیس شد؛
بعدازانقلاب فعالیت های باستانی درمحله هاو خانه ها ادامه داشت ازجمله مرحوم سیدقنبرشاهرخی؛ محمدزارع؛ ابراهیم رحیمی؛ رضا اسحاقی؛ فعال بودند.
اولین زورخانه رسمی ساوه دروسط بازارقدیم ساوه به نام زورخانه کربلارجبعلی (کلرجبعلی) بوده است که ساوه ایهای قدیم ورزش زورخانه راازآنجابا مرشدی ابوالفضل صبوحی ادامه دادند؛ سپس مرحوم نوابی زورخانه نیروروبروی شهربانی چسبیده به حمام حمزه که ازبانی خیرمرحوم صدرایی بودبنامی کند؛ بعداز مدتی مرحوم حاج احمدشعبانی (چکمه ای)زورخانه شهیدتکاوراسماعیل شعبانی درکنارمسجدلامع ومرحوم سیدجعفر ابطحی واستادآقاابراهیم کمال حسینی چهارسوق رازورخانه می کنند؛ سپس مرحوم علی میر آبی زورخانه قمر بنی هاشم س؛
زورخانه شهرداری به همت آقاابراهیم کمال حسینی؛ وحاج ناصرثانی خانی زورخانه دوشهید(شهیداسماعیل اسدی وحسین اروجی) دربالای عبدالله آباد؛
زورخانه شرکایی روبروی اداره راه؛ آقای تاریخی هم زورخانه ای شهید تاریخی درجوارترمینال ساوه؛ زورخانه علمدار شعبانی وجلالی فراهم می کند.
این زورخانه ها درطی این سالها خدماتی به جامعه ورزشی ساوه داده است؛
اگربخواهم نام پهلوانان وبزرگان زورخانه ساوه رابیاورم ازحوصله خارج است به چندنمونه اشاره می‌شود؛وامیداست عزیزان باستانی کارحقرراعفوفرمایند؛
ابتدامرشدان ساوه ای که پنجه های طلایی آنهاشوروحرکت رادرورزشکاران زنده میکرد.

آقایان :
مشهدی ابوالفضل صبوحی؛سیدعباس کمال حسینی‌؛ حسن ظفری؛ مشهدتقی کشاورز؛ سیدمحمد مداحی؛ حسن عاشوری؛ سیدمهدی مداحی؛ امیرجد ی؛ رضا جدی؛ حسین جدی؛ جلیل چوبداران؛ رضا سربستانی؛ ابوالفضل شرکایی؛ ابوالفضل سعادت پور؛ تقی سعادت پور؛ محمدبستان؛ سیدپوریاتوانگر؛ سیدعلی توانگر؛ افشین یوسفی؛ سیدشهاب بشیری؛ علیرضاشعبانی؛ شیرخدا؛
دومرشدارزنده ساوه ای ازمرشدان کشوری وازمدرسان بین المللی مرشدی درسطح کشور(استادسیدپوریاتوانگر؛ واستادتقی سعادت پور) هستند.
ازنسل زورخانه بازارقدیم یکی پهلوان علی (جوکار) که صفت مردانگی آن به ضعفازبانزداست‌؛
زورخانه نیروی مرحوم نوابی مرشدی داشت بنام استادتقی که بااخلاص اشعاری دروصف هریک ازورزشکاران می‌خواند؛ زورخانه مرحوم نوابی بزرگانی چون مرحوم سیدقنبرشاهرخی؛ استادرضا صبوحی؛ مرحوم حسین اخلاقی؛ مرحوم قنبری؛ مرحوم جوکار؛ مرحوم حسین ریاحی؛ سیدمحمد مداحی وووو
پرورش داد‌.مرحوم نوابی ازمدیران خوب که خودازکشتی گیران بنام بود؛
زورخانه حاج احمدشعبانی بامرشدی سیدمحمد مداحی اوج گرفت وورزشکاران خوبی ظهورکردند؛استادسیدمحمدمداحی که امروزه ازپیشکسوتان این ورزش محسوب می‌شود روزگاری درضرب زورخانه وخودازمیانداران باستانی قدیم ساوه بودکه شهرت کشورپیداکرد؛
سیدجعفر ابطحی واستادآقاابراهیم کمال حسینی به حق برای زورخانه چهارسوق ساوه وجوانان همت گماشتند؛ ازجمله فعالیت های آنها دردهه شصت یکی ازبهترین مرشدهای ایران مرشدحسین قزوینی رابرای تشویق جوانان دعوت می کردند؛ چون یکی از اقوام حقیرازورزشکاران خوب ومطرح درزمینه کشتی وچرخ زورخانه بودتقریبادرآن سالهابه تمام زورخانه ها سرمیزدم وازنزدیک فعالیت این عزیزان رامشاهده می کردم. درده های اخیرکه ورزش زورخانه ای ازسنتی به کشوری وجهانی کشیده شدفعایت زورخانه های ساوه به سوی قهرمان پروری سوق داده شدتاپهلوانی؛ جوانان درهریک ازشاخه های تعریف شده زورخانه شرکت وکسب مدال می کردند.

قسمت هیجده ادامه دارد

باسلام
یاددوران قدیم ساوه (19)

دردهه های اخیریکی از زورخانه های فعال که درمجتمع ورزشی شهرداری ساوه باسالن بدن سازی خوب وپرکاربه همت وبانی استادآقاابراهیم کمال حسینی کشتی گیر؛ باستانی کار؛ شاعر؛ فعال فرهنگی؛ این ورزشگاه دائرو درزمینه های گوناگون به جامعه ورزشی ساوه وکشورخدمات داده است؛ورزشکاران مطرح دررشته های پیشکسوتان درزمینه های گوناگون به مقامات کشوری وجهانی رسیده اند؛ زورخانه شهرداری درطی این سالها به آموزش جوانان درشاخه های گوناگون همت گماشته است ؛ استادکمال حسینی این جوان محبوب ودوست داشتنی به حق دراین باشگاه ورزشی سنگ تمام گذاشته وبه همت والای ایشان کلکسیون عکس ورزشکاران نسل قدیم وجدیددائرکرده است؛یکی ازکارهای پسنده این باشگاه جذب فرهنگیان بخصوص بازنشستگان که دربدن سازی فعالیت می کنند؛
امروزه ورزش بدنسازی وباستانی شهرت جهانی پیداکرده است؛ شهرساوه باتراکم جمعیت شهری مطلبدتادرمکانهای گوناگون شهرباشگاههای ورزشی زیاددائرشود؛
یکی دیگراز پهلوانان وخیرین ورزشکارحاج ناصرثانی خانی موسس زورخانه دوشهید(شهیداسماعیل اسدی وشهیدحسین اروجی)
است که دراین دهه های اخیرموفق به جذب ورزشکاران خوب شده است؛
ورزش زورخانه الهام گرفته ازشجاعت هاومردانگیهای انسانهای بزرگ درتاریخ به مددمولاعلی ع بوده است؛
پوریای ولی یکی ازمردان ره دراین شاخه است واشعاری منصوب به این پهلوان است؛

افتادگی آموزاگرطالب فیضی
هرگزنخوردآب زمینی که بلنداست
گربه نفس خودامیری تو مردی
گربردگری خورده نگیری تو مردی
مردی نبودفتاده راپای زدن
گردست فتاده ای بگیری مردی

التماس دعا. یاعلی مدد