گویش مردم شهر ساوه/
احمد نعمتی
* شعری با لهجه ساوه ای از استاد نعمتی **
*
يادت بخير زندگي سُوِه‌ي قِديم
اون دِورُنا كي فِرشِ خُنا بود دو تا گيليم
قالي كوجا و مبل كوجا، صِندِلي كوجا
اينا كوجا و اون خُناي كاگِلي كوجا
اِز راديو و تِلويزيون هيش خَبر نِبود
تو زندگي اِزين چيزا اصلاً اثِر نِبود
يك كُرسي بود و ده تا بِچه، هام بُبا و نَنِه
كِي داشت هر بِچه‌اي باسْ خودِش خُنِه؟
آخِه بِرار فصل زَمِستُن نِبود خيار
تُرشاله بود و سِنجِه و اِنجيل و هام اِنار
اُوگوشت و آش شُلِّه و هام آش تَرْخِنِه
گاهي اُماج بود غِذا، گاهي اِشْگِنِه
ماكارُني نِبود، نِه سُسيس و كالباس
دَم پُخت بود و دَم لَمِه و اسفناج ماس
سالي يِه دَفعِه عيد، غِذا بود پـــِلِو رِفيق
هام يك خورشت قِيمه‌ِ اُوْتيلِ بس رِقيق
هَر خُنِه وار باسِ خودِش بود خودكِفا
اِز رَخت و اِزْ خوراك و هَمه چيز تا دِوا
اِز تُرخ مُرغ و رِوْغِن و از ماست و اِز كِرِه
اِز گوسفِند و بُنشِن و سَبزي يا نيِ تَرِه
هر كي تو خَنِه داشت تَمومِ غِذاي خود
جز خود نِداشت تِكيه مِگِه بر خُداي خود
هَر كَس كي داشت لَنگِه گَندم و يك چَپُش
دِر دِلْ نداشت هيچ غمي بود شاد و خوش
يادِش بِخير عيد چه خوش بود وقتِمون
نِو بود شِوِ عيد هَمه رَخْت و پَختِمون
خَرْ بود اتومبيل سوواري آره بــِرار
پيكان، پژه، بنز، كوجا بود تو اين ديار
اِز مُرغِي اُوْ تو سِوْدِه مي‌برديم تو خُنِمون
سِوِ دو كاره بود هِميشه رو شُنِمون
مِهرِ عِروس بود هَمِش چار تا صد تومِن
نِه يك هِزار سِكّه و يك خُنِه مِهر زن
تو خُو دِ نيم‌بيديم كي بشه اين جوري سُوِه
راستي كي اين بيداريه يا اين كه تو خُوِه
يك سُوِه داشتيم همه خويش و آشنا
بودِند مَردُمُن هَمِه يك رنگ و بي ريا
دَرداكي رِفتْ نعمتي اين لَهجه زين دِيار
در ساوه نامه مُندِه اِزين لَهجه يادگار
-----------------------------------------------
معني لغات
دِورُنا: دوران‌ها
كي: كه
خُنا: خانه‌ها
گيليم: گليم
كوجا: كجا
كاگلي: كاه‌گلي
هيش: هيچ
بُبا: بابا
هام: با
تُرشاله: برگه زرد آلوي خشك
اُوتيل: آبكي
خُنه وار: خانوار
چَپُش: گوسفند نر
نيم‌بيديم: نمي‌ديديم
اُماج: آش ساده
مُرغِي: آب انبار
سِوْ: كوزه
هَمِش: فقط
شُنِه: شانه، كتف
تو خُو دِ: در خواب هم
بِشِه: بشو
ياني: يعني
يا: اينجا يعني "تا"
سِوِ دو كاره: كوزه‌اي كه دو برابر كوزه معمولي ظرفيت آب دارد.
ساوه‌نام: كتابي است كه به وسيله چهار نفر از محققان ساوجي درباره نوشته شده است
گردآوری و تهیه مطالب و عکس از کانال رسمی شهر ساوه
🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻🔻
🔹♦️کانال رسمی ساوه ای های مقیم تلگرام !!!
بزرگترین اجتماع ساوه ای ها در دنیای مجازی
https://telegram.me/SaVehCiitY 📣 لینک کانال
نوشته شده در دوشنبه ششم شهریور ۱۳۹۶ساعت 20:32 توسط محمد شرافت
------------------------------------
منابع :
کتاب ساوه شهر باستانی
- احمد نعمتی - دانلود pdf - سایت آسمان ...
ساوه شهر باستانی
(جلد دوم صفحه 86- 192)
نویسنده : احمد نعمتی
دانستنی‌های جالب دربارهٔ زبان فارسى :
زبان فارسى در ٢٩ كشور جهان صحبت میشه که در ردیف ششم بعد از زبان اسپانيايى و قبل از زبان آلمانى (از نظر تعداد كشورهایی که توی اونها فارسى صحبت می‌کنند) رده‌بندى شده!
زبان فارسى دومین زبان كلاسيک جهان بعد از زبان يونانى شناخته شده و همهٔ ويژگی‌هاى يک زبان كلاسيک رو داره. زبان هاى لاتين و سانسكريت در رديف‌هاى سوم و چهارم قرار دارند!!!
زبان فارسى از نظر تنوع مَثَل (ضرب‌المثل) بین سه کشور اول دنیاست!
زبان فارسی از نظر دامنه و تنوع واژه‌ها يكى از پرمايه ترين و بزرگترين زبان های دنیاست. در كمتر زبانى فرهنگ لغاتى مثل لغت نامه ی ١٨ جلدی دهخدا و يا فرهنگ معين در ۶ جلد ديده میشه!!!
زبان فارسى توانايى ساختن ۲۲۵ ميليون واژه را داره كه در ميان زبان‌هاى گيتى بى همتاست!!!!!!
زبان فارسی یازدهمین زبان پرکاربرد در محتوای وب و اینترنته!!!
زبان فارسى از لحاظ قدمت، يک سده از لاتين و دوازده سده از انگليسى جلوتره!!!
از ده شاعر برتر جهان پنج نفر از آنها فارسی زبانند.
آخرین نکته هم اینکه زبان فارسی تنها زبانی هست که میشه 19 تا فعل رو کنار هم گفت و جمله ی معنی دار داشته باشیم مثلا : داشتم میرفتم دیدم گرفته نشسته گفتم بذار بپرسم ببینم میاد نمیاد دیدم میگه نمیخوام بیام میخوام برم بگیرم بخوابم!!!!! کسی اینو بخواد ترجمه کنه رباط صلیبی مغزش پاره میشه!!
قدر زبان فارسی را با درست فارسی صحبت كردن و یاد دادن درست به بچه هامون و املای صحیح لغات بدونيم و آن را گرامی بداريم و برای آگاهی از جایگاه والا و اهمیت اون اطلاع رسانی کنیم.👌🏻
@HISTOGRAPHY
تهیه کننده : محمد شرافت ساوجی دوم اسفند سال 1399
