دوباره ماه محرم شد، ماه عشق و دلدادگی به آستان مقدس سیدالشهدا(ع)، ماه مرور حماسه های وصف ناشدنی، حماسههایی که مرور هر صحنه شان، هر سرزمینی را کربلا و هر روزی را عاشورا میکند.
جانها پس از قرنها همچنان شیفته پیام کربلا و واقعه عاشوراست، آنچنان که پیامبر اکرم(ص) فرمود "از شهادت حسین(ع) در دلهای مؤمنان حرارتی برمیخیزد که هرگز خاموش نخواهد شد".
شیفتگان و عاشقان معرفت، با حرارتی دو چندان در ماه عزای بهترین بندگان خدا با شور و شعور عاشورایی، ارادت خود را به نمایش میگذارند و این روزها حرف دلشان این است: حسین (ع)، عاشورا را آفرید و عاشورا حسینیان را و اینک نوایی آشنا به گوش میرسد؛
باز این چه شورش است که در خلق عالم است ... .
در میان شکوه و اوج ارادت به قافله سالار شهیدان که این روزها پرچم عشق و ایثار را در سرزمین نینوا به اهتزاز درآورده است، هستند کسانی که پرچم ارادت قلبی عزاداران حسینی را در هیئات و تکایا به اهتزار در می آورند. پیرغلامان، محاسن سفیدان و خادمان حسینی جلوههای ویژه آئین عزاداری ماه محرم و صفر هستند و صحنه های دلدادگی خویش را با همان حرارت دوران جوانی و نوجوانی و حتی بیشتر به نمایش می گذارند.
به رسم سنت همه ساله، در محرم ۹۹ نیز فرصتی شد تا در گفتوگویی با یکی از پیرغلامان امام حسین(ع) ضمن بیان حکایت نوکری او در آستان مقدس سید الشهداء(ع) جلوههایی از شور و شعور حسینی را در دفتر خبرگزاری ایسنا در ساوه از دل عاشوراییاش بازگو کنیم.
"محمدتقی موذنفرد ساوجی" از ۶۹ سالی که از خدا عمر گرفته افزون بر ۴۶ سال است که هیئتداری میکند و با تاسیس هیئت انجمن اسلامی محسنیه ساوه از سال ۱۳۵۳ افتخار نوکری در آستان مقدس اهل بیت(ع) را دارد و در ایام شادی و عزا نغمهسرایی و مرثیهسرایی میکند.
او در خصوص علت نامگذاری انجمن اسلامی محسنیه ساوه میگوید: به خاطر ارادت قلبی خویش به مادر سادات نام هیات به نام حضرت محسن(ع) طفل سقط شده حضرت زهرا(س) مزین شد و تحت عنوان انجمن اسلامی محسنیه ساوه متشکل از نوجوانان و جوانان فعالیت خود را آغاز کرد، البته در سالهای قبل از انقلاب و در دوران ستمشاهی به دلیل بکار بردن واژه انجمن اسلامی چندین بار از سوی ماموران شهربانی مورد بازخواست قرار گرفتیم و حتی در صدور مجوز بسیار تعلل کردند و بعد از آغاز فعالیت در سالهای ۱۳۵۴ تا ۱۳۵۷ ماموران شهربانی برای اطلاع از روند فعالیت هیات، در جلسات هفتگی مان حضور داشتند.
وی آموزش قرائت قرآن، بیان احکام دینی و معارف اهل بیت(ع) و عزاداری را از جمله برنامههای هفتگی هیات در طول این سال ها بیان کرد و افزود: جلسات هفتگی در ابتدا به صورت سیار(در قدیم سیاره گفته میشد) و خانگی تشکیل میشد و به دلیل حجم بالای دعوت مردم و اشتیاق پرشور جوانان، هر هفته میزبان جلسه بعدی از طریق قرعه کشی مشخص میشد.
او که بعدها یک طبقه از منزل شخصی اش را در خیابان شهید اسدی(هلالی سابق) به حسینیه هیئت اختصاص داده افزود: هم اکنون جلسات هفتگی هیات در مکان حسینیه تشکیل میشود. البته چند وقتی است در راستای رعایت پروتکل های بهداشتی و با هدف حفظ سلامت مردم برنامههای هفتگی هیات تعطیل شده است و امیدواریم با ریشهکنی این ویروس منحوس بار دیگر نوای یا حسین از هیئات مذهبی شنیده شود.
دوباره به گذشته بر میگردیم و از این پیرغلام، مداح و شاعر اهل بیت(ع) می پرسیم چگونه شد که به وادی هیئت داری وارد شده و توفیق نوکری آستان مقدس سیدالشهداء(ع) را در طول این سال ها به دست آورده است.
در پاسخ به این پرسش میگوید: علت انتخاب نام خانوادگی "موذن فرد" برای خانواده ما اذان گویی پدر و اجدادمان در گذشته بوده است. پدرم مرحوم موذن و جدم مرحوم شیخ جعفر موذن از اذان گویان مشهور ساوجی هستند. هنوز هستند کسانی که وقتی بنده را میبینند میگویند که ما با اذان پدر و پدربزرگ شما روزه می گرفتیم و افطار میکردیم. پدربزرگ من شیخ نبود، شغل او کفش دوزی بود، اما به دلیل اینکه فردی متدین، دیندار و محب اهل بیت(ع) بود به او شیخ جعفر میگفتند. پدرم نیز در ایام محرم و صفر و نیز ایام فاطمیه در منزلمان مجلس روضه اهل بیت(ع) برپا میکرد. مرحوم آقای شمس، پدر حسین شمس سرمربی سابق تیم ملی فوتسال ایران از روضه خوانهای مشهور و قدیمی ساوه در منزل ما منبر میرفت و به دعوت پدرم روضهخوانی می کرد.
او ادامه میدهد: از بچگی در خانوادهای بزرگ شدم که بوی روضه سیدالشهدا(ع) و حضرت زهرا(س) میداد و همیشه به عطر حضور عزاداران معطر میشد. در آن زمان هیات شاهزاده علی اکبر(ع) که مرحوم ناجی مسئول این هیات بود به منزل ما میآمدند و خیلی پرشور عزاداری میکردند. من در آن زمان پنج سالم بود و بواسطه اینکه ارادت به اهل بیت(ع) در طینت و ذات خانوادگی ما بود، با روضه سیدالشهداء(ع) قدکشیدم و بزرگ شدم و در سنین جوانی و به تاسی از گذشتگان خویش اقدام به تاسیس هیات کردم.
این شاعر و ذاکر اهل بیت(ع) در ادامه به وضعیت فعلی مجالس عزای اهل بیت(ع) اشاره کرد و گفت: متاسفانه گرفتاریهای متعدد اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی مردم موجب شده است که برخی آسیبها متوجه مجالس اهل بیت(ع) شود. قدیمیها میگفتند که گریه کردن هم دل خوش میخواهد ولی وقتی انسان با مشکلات متعدد درگیر است و دل خوشی ندارد و خیالش از زندگی و معیشت خانواده راحت نباشد، خیلی دل نمیدهد.
وی به مقایسه عزاداری در سال های اخیر با گذشته اشاره می کند و معتقد است که عزاداری ها در گذشته خیلی مخلصانه بود، اما متاسفانه این روزها بخشی از عزاداریها بوی ریا و تجملات میدهد. این روزها استفاده از اشعار بیمحتوا و خرافاتی توسط مداحان و جایگزینی شور حسینی به جای شعور حسینی که با سیره و گفتار امام حسین(ع) منافات دارد، آسیبهای جدی را به عزاداری اهل بیت (ع) وارد کرده است. در قدیم وقتی یک مداح شروع به خواندن یک بیت شعر میکرد کل مجلس با همان یک بیت شعر اشک میریخت و سوز خاصی در مجالس روضه بود، اما امروز میبینیم گاهی برخی از مداحان ساعتها روضه خوانی میکنند، اما تاثیری در حال مخاطب ایجاد نمیشود.
این مداح پیشکسوت معتقد است که اخلاص، استفاده از شعر غنی و با محتوا همراه با رفتار خوب، شروط اول روضه خوانی برای سیدالشهداء و اهل بیت(ع) است. نوکری امام حسین (ع) آدابی دارد که باید رعایت شود.
وی در ادامه، بر احترام به پیرغلامان، پیشکسوتان و محاسن سفیدان در هیئات و تکایا تاکید کرد و گفت: خدای تعالی فرموده است، پیران عائله من هستند و احترام آنها واجب است، اما متاسفانه احترام به پیشکسوتان و پیرغلامان کمرنگ شده و دلیل آن تخریب افکار سالم جوانان از طریق برنامههای مخرب فضای مجازی است که آسیبهای اجتماعی فراوانی را در جامعه بوجود آورده است.
موذنفرد ساوجی ادامه میدهد: در گذشته جلسات روضه خانگی رونق بیشتری داشت و مایه برکت زندگی و کسب و کار مردم بود. ولی امروز کمرنگ شده و جز تعداد معدودی روضه خانگی که آن هم میراث گذشتگان است، هیچ خبری از این جلسات نیست. این روزها در برخی جلسات مذهبی چشم و هم چشمی و رقابت کاذب وجود دارد. عدهای به جای تقویت شعور حسینی، دنبال شور حسینی هستند. خرید سیستمهای صوتی آنچنانی، طبل و سنج بزرگ، موسیقی و ... از آسیبهایی است که هیئات مذهبی را درگیر کرده است.
وی افزود: در گذشته زنجیرزنی نبود و هیاتها به صورت سینه زنی عزاداری می کردند و در شبهای عاشورا و تاسوعا با راهاندازی دستههای عزا در تکایای قدیمی ساوه دور میزدند و حسین حسین گویان وارد تکایا میشدند.
وی به معیارهای نوکری در آستان مقدس امام حسین(ع) اشاره کرد و افزود: اخلاص، شرط اصلی در نوکری امام حسین(ع) است. لقمه حلال منجر به تربیت فرزند صالح و امام حسینی خواهد شد و این موضوع متاسفانه مورد غفلت قرار گرفته است و مردم از تاثیرات منفی لقمه حرام در زندگی بیخبرند.
این شاعر اهل بیت(ع) که هزار بیت از اشعار خود را در کتابی با عنوان " دانه ای از هزار دانه سرخ" شامل سرودههای مناجاتی، پندگونه، مدح و منقبت اهل بیت (ع)، اشعار انقلابی، در فراق یار در سال ۱۳۸۴ منتشر کرده است، میگوید: افزون بر هزار بیت شعر منتشر نشده دیگر دارم که تاکنون توفیق انتشار آن را پیدا نکرده ام.
وی همچنین به برپایی مجلس عزای حسین(ع) در شرایط کرونایی اشاره کرد و افزود: همه ما باید تابع دستور رهبری معظم انقلاب باشیم که ایشان هم ملاک شیوه برگزاری را استناد به نظر تخصصی ستاد ملی مبارزه با کرونا دانستند. بر این اساس نباید خودسرانه و احساسی عمل کنیم، بلکه باید عقلایی و منطقی تصمیم گرفت و به فرموده قرآن کاری نکنیم که خودمان را به دست خودمان به هلاکت برسانیم. متاسفانه در این روزها هر کسی به خود اجازه میدهد که درخصوص مسائل دینی و اعتقادی مردم نظر بدهد و خود را کارشناس مذهبی میداند.
وی بیان کرد: اهل بیت (ع) برای جان مردم اهمیت زیادی قائل هستند و حتی امام حسین(ع) در شب عاشورا رو به اصحاب کردند و فرمودند که بیعت خود را از شما برداشتم، هرکس که میخواهد برود، این رفتار سیدالشهدا(ع) بیانگر توجه معصومین به حفظ جان مردم است.
موذن فرد در ادامه از ارادتمندان به سیدالشهدا خواست تا معرفت، بینش، شعور، درک و بصیرت خود را نسبت به فلسفه قیام امام حسین(ع) افزایش دهند و بدانند که هدف اصلی از این قیام برپا داشتن نماز و امر به معروف و نهی از منکر بوده است. عزاداری امام حسین(ع) باید برای قربت الی الله باشد. منیتها را باید کنار گذاشت و با تواضع و خشوع و رفتاری منطبق بر سیره اهل بیت (ع) عزاداری کرد.
از او میپرسیم کدام روضه عاشورا جانسوزتر است و او با حالتی بغض آلود میگوید: به روضه حضرت علی اصغر(ع) و حضرت محسن(ع) طفل سقط شده مادر سادات بسیار حساس هستم. گرچه همه مصیبتهای اهل بیت(ع) جانسوز است ولی برای شهادت طفل شیرخواره دل همه انسان ها بدرد میآید.
این ذاکر امام حسین(ع) برای عرض ارادت خویش به حضرت علی اصغر(ع) به ذکرهای دو دمهای که در ایام محرم در هیئت محسنیه ساوه می خوانند اشاره میکند و با همان سوز خاصی که در هنگام نوحه خوانی دارد مرثیه سرایی میکند و این طور میخواند:
میرسد از خیمهها یارب صدای آب آب/ وای بر حال رباب
آب آوردن به خیمه بهر اصغر شد ثواب/ وای بر حال رباب
کودکی در خیمه افتاده به دامان رباب/ مادرش گوید بخواب
حرمله داده به جای آب بر اصغر جواب/ مادرش گوید بخواب
پایان بخش گفتگوی ما با این ذاکر و شاعر اهل بیت(ع) خوانش ابیاتی از یکی از سرودههایش در وصف امام زمان (عج) است.
حال ما را هجر او هر لحظه بدتر میکند
گرمی مهرش تمام جان پر آذر میکند
ما که عمری عاشق روی نکویش بودهایم
کی نگه از لطف بر ما آن فسونگر میکند
چون که می بیند مرا مفتون ناز و غمزهاش
زین سبب آن نازنین نازش فزونتر میکند
جان به لب بنموده ما را از فراق روی خود
گاه رنگم زرد و گاهی نیز احمر میکند
دلخوشم روزی بیاید آن نگار دلستان
دفع رنج و غم ز دل های مکدر میکند
گر چه گوید مدعی ناگردد از یک گل بهار
من گلی دارم که عالم را معطر میکند
بر "موذن" باشد امید عنایت از درش
چون که عمری نوکری بر پورحیدر میکند