کنار دیوار خانه های خشتی گِلی و کوچه های خاکی این شهر جوانان، مردان و زنان و سالمندان بی توجه به رنج غربت، می گویند و می خندند؛ کودکان نیز مشغول بازی و زمزمه سرود «سرزمین من» هستند.
برای رفتن به اردوگاه یا مهمانشهر شهید ناصری ساوه باید از جاده احمدآباد به سمت روستاهای «باغ شیخ» و «طراز ناهید» مسیر را ادامه دهید تا بعد از حدود نیمساعت رانندگی وارد یک افغانستان کوچک شوید.
اینجا مردمانی زندگی می کنند که لباس، زبان، آداب و رسوم و سنت های سرزمین مادری شان را همچنان حفظ کرده اند و ایران را هم خانه خود می دانند.
مهمانشهر شهید ناصری در فضایی دشت گونه تاسیس شده است تا نمادی از آغوش گرم و فراخ ایرانیان نوعدوست برای اقوام هزاره، پشتون و بلوچی باشد که در ولایت شان چرخ گردون بر مراد آنها نچرخید و در میان زوزه گلوله و غرش توپ و تانک گروههای درگیر، جان خود را برداشته و به خانه برادر پناه آورند.
با گذشت نزدیک به ۵۰ روز از شیوع ویروس کرونا در کشور و شهرستان ساوه که شوربختانه شماری از شهروندان را مبتلا و جان تعدادی را هم گرفت، نگرانی هایی از اشاعه این ویروس در میان ساکنان مهمانشهر شهید ناصری وجود داشت که قطعا سطح زندگی و کیفیت بهداشت فردی و اجتماعی شان نسبت به ساکنان شهری پایین تر بود اما با تدابیری که اتخاذ شد خبر می رسد که ابتلا که هیچ، حتی یک مورد مشکوک به این بیماری در میان افغانستانی های مقیم این شهرک مشاهده نشده است.
اینجا مهمانانی داریم که چون میزبان خوبی برای ویروس کرونا نیستند، بیشتر یار شاطرند تا اینکه باری مضاعف بر سیستم بهداشت و درمان و زیرساخت های بیمارستانی غیرمتناسب با جمعیت شهرستان ساوه باشند.
ارائه خدمات مطابق دستورالعمل های سازمان ملل متحد
سرپرست مهمانشهر شهید ناصری ساوه به ایرنا، گفت: در این اردوگاه نه تنها ابتلا بلکه حتی یک مورد مشکوک به کرونا هم مشاهده نشده است.
«علی نظری» افزود: در مهمانشهر شهید ناصری یک بهداشت سرا وجود دارد که در آن پزشک عمومی، ماما، کارشناس بهداشت محیط، یک روانشناس، چهار بهورز و یک نیروی خدماتی فعالیت می کنند.
وی گفت: همه خدمات بهداشتی و درمانی برای اتباع افغانستانی مقیم این اردوگاه رایگان است.
به گفته او، پس از شیوع کرونا، از سوی کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان اقلامی مانند دستمال کاغذی معمولی و حوله ای، مایع دستشویی و کیسه زباله برای اردوگاه ارسال شد که بر اساس دستورالعمل ها میان ساکنان توزیع کردیم.
سرپرست مهمانشهر شهید ناصری ساوه اظهار کرد: کار ضدعفونی و گندزدایی خیابان ها و معابر، مساجد و سایر محیط های عمومی به صورت منظم و مداوم انجام می شود.
وی افزود: از آغاز شیوع کرونا و طبق مصوبه قرارگاه پدافند زیستی، ورود و خروج از این مهمانشهر (غیر از محدوده شهرستان ساوه) ممنوع شد و پاسگاه انتظامی نیز بر این مسأله کنترل کامل دارد.
نظری گفت: نشست هایی با اعضای ۲۳ نفری شوراهای اتباع ساکن اردوگاه برای توجیه مسایل بهداشتی برگزار کردیم و نکات لازم در مورد استفاده از ماسک، دستکش و ژل بهداشتی را اطلاع رسانی کردیم.
وی باورهای دینی میان ساکنان این اردگاه را بسیار قوی توصیف کرد و افزود: مردم ساکن مهمانشهر شهید ناصری ساوه پس از شیوع کرونا برای ایمن ماندن از گزند این بیماری با همکاری همدیگر مبالغی پول جمع آوری کردند که با این مبالغ ۲ راس گاو را خریداری و برای دفع بلا، قربانی کردند.
وی افزود: آنها همچنین برای دفع خطر کرونا و طبق باورهای اعتقادی شان همه ساکنان را از زیر قرآن کریم عبور دادند.
سرپرست مهمانشهر شهید ناصری ساوه در مورد وضعیت آموزش و تحصیل در اردوگاه نیز، گفت: مواد درسی که به دانش آموزان اتباع افغانستانی ارائه می شود هماهنگ با سیستم آموزشی کشور است.
نظری افزود: ۹۵۰ دانش آموز در این اردوگاه در دوره های ابتدایی و متوسطه اول تحصیل می کنند که برای آنها سه باب مدرسه (۲ مدرسه ابتدایی و یک راهنمایی) احداث شده است.
به گفته او، در فرایند تحصیلی دانش آموزان مقیم اردوگاه شهید ناصری ۴۰ نفر از معلمان استخدامی آموزش و پرورش ساوه فعالیت می کنند و در ایام تعطیل به دلیل کرونا نیز با استفاده از فضای مجازی همچنان با آنها در ارتباط هستند.
نظری گفت: پنج هزار و ۱۸۰ نفر در قالب یک هزار و ۶۱ خانوار افغانستانی در مهمانشهر شهید ناصری زندگی می کنند.
وی گفت: اکثریت ساکنان این اردوگاه دارای مذهب اهل سنت و به ترتیب بیشترین جمعیت نیز از طوایف پشتون، بلوچ و هزاره هستند.
از مهمانان کشور در برابر کرونا محافظت می کنیم
فرماندار ساوه نیز گفت: در این شهرستان با احتساب ساکنان مهمانشهر و افرادی که در درون شهر زندگی می کنند، افزون بر هفت هزار نفر از مردم افغانستان زندگی می کنند که هدف اصلی ما ارائه خدمات مطلوب و مطابق با روش های انسانی و اسلامی به این اقشار است.
«علی میرزایی» اظهار داشت: از ابتدای شیوع کرونا در شهرستان ساوه و با تشکیل قرارگاه پدافند زیستی، یکی از مصوبه های اولیه در مورد صیانت از ساکنان مهمانشهر محل اقامت اتباع افغانستان بود که بر اساس آن هرگونه ورود و خروج به این مکان را ممنوع اعلام کردیم تا مبادا فردی حامل ویروس وارد منطقه و سبب آلودگی ساکنان شود.
وی گفت: به موازات خدمات بهداشتی و درمانی در سطح شهرستان ساوه، از خدمات رسانی به ساکنان مهمانشهر شهید ناصری هم غافل نبودیم و عملیات گندزدایی و ضدعفونی معابر این شهرک به صورت مداوم انجام شد.
میرزایی گفت: دستورالعمل های کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان به خصوص در زمینه مبارزه با کرونا و توزیع اقلامی چون ماسک و دستکش نیز در میان خانوارها به خوبی انجام شد که در کنار خدمات بهداشتی به ساکنان، منجر به این وضعیت مطلوب شد که اکنون هیچ فردی مبتلا به کرونا در این اردوگاه وجود ندارد.
میرزایی گفت: با وجود اینکه کادر پزشکی و بهداشت و درمان شهرستان همه توان خود را برای پیشگیری و درمان مبتلایان به کرونا بسیج کرده است اما بهداشت سرای اردگاه شهید ناصری را نیز در این ایام از نظر نیروی انسانی و تجهیزات تقویت کردیم و اقدامات پیشگیرانه و آموزشی برای اتباع در دستور کار قرار دادیم.
وی گفت: مطابق سیاست های نظام جمهوری اسلامی و با تاکیدات مقام معظم رهبری و دولت خدمتگزار همه مسئولان استان مرکزی و ساوه خود را متعهد به محافظت از اتباع کشور دوست و برادر که مهمان ما در این شهرستان هستند، می دانیم و از هیچ تلاشی برای پاسداشت سلامت آنها در برابر ویروس کرونا دریغ نخواهیم کرد.
تیم سلامت مهمانشهر در میانه میدان
همانگونه که پیشتر هم عنوان شد، در مهمانشهر شهید ناصری ساوه یک باب بهداشت سرا تاسیس و در حال فعالیت است که در ایام شیوع کرونا بر دامنه تلاش های کارکنان این مرکز افزوده شد تا راهها بر ورود ویروس کرونا بسته شود و اردوگاه به خانه ای امن برای آنها تبدیل شود.
معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه در خصوص اقدامات آموزشی، پیشگیرانه و درمانی بهداشت سرای اردوگاه شهید ناصری به ایرنا، گفت: چند جلسه آموزشی برای توجیه رابطین بهداشت در خصوص خطر ویروس کرونا و شیوه های پیشگیری از آن با مدیریت کارشناسان بهداشتی دانشکده علوم پزشکی برگزار شد ضمن اینکه اقلامی چون پمفلت و تراکت نیز توزیع شد.
دکتر «نعمت الله عزیزی» اظهار داشت: نشست های آموزشی و پیشگیرانه برون بخشی نیز با شورای خودگردان این اردوگاه با تصدی گری کارشناس بهداشتی برگزار و نسبت به ضرورت همکاری شورا برای اطلاع رسانی در مساجد و آموزش به ساکنین مهمانشهر تاکید شد که نتایج قابل قبولی به همراه داشت.
وی همچنین استفاده از ظرفیت ۶۵ رابط بهداشتی برای آموزش به خانواده های تحت پوشش در مهمانشهر شهید ناصری و توزیع پمفلت میان آنها، نصب بنر و پوستر با محتوای پیشگیری از کرونا در ورودی و خروجی ها، اتوبوس و مینی بوس ها را از دیگر اقدامات انجام شده برشمرد.
عزیزی گفت: مطابق مصوبه قرارگاه پدافند زیستی نسبت به تردد نکردن اتباع افغان مقیم این اردوگاه به شهر مقدس قم نیز اطلاع رسانی و با هماهنگی کارشناس بهداشت در زمینه ارائه آموزش و نصب پوستر پیشگیری از ویروس کرونا در تمام خواروبار فروشی های این مهمانشهر اقداماتی انجام شد.
گندزدایی و ضدعفونی مساجد، اتوبوس و مینی بوس های شرکت واحد در اسفند پارسال، تعطیلی مراکزی چون مساجد، حمام عمومی، کتابخانه، کلوپ های بازی، دامداری و آرایشگاه های مردانه و زنانه با هماهنگی کارشناس بهداشت و سرپرست اردوگاه از دیگر اقدامات انجام شده برای پیشگیری از شیوع کرونا در مهمانشهر شهید ناصری بود که معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی ساوه به آنها اشاره کرد.
به گفته او، فعالیت مستمر شورای خودگردان اردوگاه و کارشناس بهداشت بصورت روزانه و همچنین اطلاع رسانی از طریق بلندگو در خصوص لزوم رعایت بهداشت فردی و عمومی، آموزش حضوری مبنی بر لزوم رعایت فاصله گذاری اجتماعی و همچنین شناساندن ماهیت ویروس کرونا و علائم آن نیز در ۵۰ روز اخیر انجام شده است.
دکتر عزیزی گفت: گندزدایی و ضدعفونی معابر و خیابان های اصلی و فرعی، درمانگاه، پاسگاه انتظامی، خواروبار فروشیها و محل های توزیع آب آشامیدنی (توضیح اینکه آب شیرین توسط دستگاه های مستقر در معابر اصلی و با ارائه کارت های شارژی تامین می شود) نیز هر چهار روز یکبار انجام می شود و به متصدیان توزیع آب نیز در خصوص استفاده از دستکش، ماسک و محلول ضدعفونی کننده نکات لازم یادآوری شده است.
معاون بهداشتی دانشکده علوم پزشکی شهرستان ساوه گفت: ۱۰۰ درصد جمعیت این مهمانشهر به صورت منزل به منزل یا تماس تلفنی برای پیشگیری یا شناسایی موارد احتمالی ابتلا به کرونا غربالگری شدند و اقلام بهداشتی که از سوی سازمان ملل متحد برای آنها ارسال شده بود نیز میان خانواده ها توزیع شد.
وی گفت: جلسات آموزشی به صورت روزانه با از سوی مراقبین سلامت برای مراجعه گنندگان بهداشت سرا برگزار می شود و در کنار آن نیز فعالیت هایی چون مدیریت مراجعه بیماران به این مرکز بهداشتی با هدف کاستن از میزان حضور برای پایین آوردن احتمال ابتلا به کرونا و نیز ویزیت بیماران طبق آخرین پروتکل ارسالی از وزارت بهداشت برای کشف یا درمان موارد مشکوک و دادن آموزش های غذایی و بهداشتی لازم به آنها در حال انجام است.
به گفته سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا تا پایان روز بیست و دوم فروردین ۶۸ هزار و ۱۹۲ نفر در کشور به این بیماری مبتلا شده اند ضمن اینکه ۳۵ هزار و ۴۶۵ مبتلا نیز از آغاز شیوع این ویروس تاکنون، بهبود و از مراکز بیمارستانی ترخیص شده اند.
کیانوش جهانپور همچنین از انجام ۲۴۲ هزار و ۵۶۸ آزمایش تشخیص کرونا در کشور خبر داد.
گزارش از یحیی معماری
