با وقوع پیک پنجم شیوع کروناویروس و افزایش قابل توجه آمار مبتلایان، کمبود دارو به دلیل افزایش شدید تقاضا دور از انتظار نبود.
این روزها اگر سری به داروخانهها بزنید خواهید دید که با شدت گرفتن بیماری کووید ۱۹ نسخههای بیماران کرونایی هم افزایش یافته اما این نسخه ها براحتی پیچیده نمیشوند و بسیاری از مردم سرگردان این داروخانه و آن داروخانه برای تهیه داروی مورد نیاز درمان عزیزان خود هستند.
این افراد در مواردی دست خالی به خانه برگشته و ناگزیر دست به خوددرمانی میزنند که بسیار خطرناک بوده و حتی ممکن است سلامت بیمار را به مخاطره بیندازد.
گزارشهای میدانی و مشاهدات خبرنگار ایسنا از برخی داروخانههای سطح شهر از گلایه مردم درخصوص نبود یا کمبود دارو در ساوه خبر میدهد و با وجود تاکید داروسازان مبنی بر تولید انواع داروهای درمان کرونا در سطح کشور، اما این کمبود همچنان وجود دارد و مردم معتقدند که دلایل این کمبود از دو حالت خارج نیست، یا بر نحوه توزیع عادلانه ایراد جدی وارد است یا اینکه میزان تقاضا از میزان عرضه دارو پیشی گرفته است.
به اعتقاد مردم میتوان به بازار سیاهی که توسط عدهای افراد سودجو و فرصتطلب راه افتاده و از ابتدای شیوع کرونا با جان مردم بازی کردند نیز به عنوان یکی از دلایل کمبود دارو اشاره کرد.
برخی از شهروندان ساوجی در جریان حضور خبرنگار ایسنا در تعدادی از داروخانههای سطح شهر اعلام کردند که در حال حاضر شرایط به گونهای رقم خورده است که حتی در حوزه سرم هم با کمبود مواجه هستیم و نبود سرم و داروهای کرونایی ما را سردرگم کرده است.
در همین رابطه مدیر یک داروخانه شبانه روزی در گفتوگو با ایسنا، گفت: داروخانههای شبانه روزی به دلیل کثرت مراجعات مردمی با کسری و کمبود بیشتر دارو مواجه هستند و دلیل آن ارائه خدمات شبانه روزی حتی در روزهای تعطیل است.
فاطمه سیفی با اشاره به تشدید شرایط کرونایی اظهار کرد: مصرف سرم به عنوان دارویی که برای تزریق آمپول بیماران کرونایی از آن استفاده میشود ضروری است و متاسفانه با کمبود انواع سرم حتی سرم شستشو در داروخانه مواجه هستیم و بعضا به ناچار به دلیل کمبودی که وجود دارد به هر نسخه تنها یک سرم داده می شود.
وی بیان کرد: داروهایی نظیر قرص جوشان ACC، ناپروکسین ۵۰۰، آمپول کتورولاک، آمپول استامینوفن، آمپول ویتامین C، شربت برم هگزین، قرص لوراتادین، قرص فکسوفنادین و ... از جمله داروهای درمان بیماران کرونایی هستند که با کمبود در خصوص آنها مواجه هستیم، همچنین در آمپول پنتوپرازول، آمپول پرومتازین، آمپول دیفرلین، قرص دوفاستون و هیدروکسی پروژسترون کسری وجود دارد و شرکتهای پخش دارویی نیز داروها را سهمیهبندی کردهاند.
او با اشاره به اینکه بسیاری از داروهایی که با کمبود آنها در بازار مواجهیم، تولید داخلی بوده و نبود آن در داروخانهها تعجب آور است، اظهار کرد: آسیبهای اجتماعی متاثر از کسری دارو در داروخانهها به دلیل تامین نکردن نیاز مردم متوجه داروخانه داران و پرسنل شاغل در داروخانههاست و مراجعین به این مراکز که باید به آنها هم حق دهیم وقتی متوجه میشوند که دارو وجود ندارد از سر ناراحتی و عصبانیت بعضا با کارکنان داروخانه درگیری لفظی پیدا میکنند.
سیفی با تاکید بر اینکه مردم کمبود دارو را از چشم داروخانهداران و نسخهپیچ ها میبییند، گفت: امیدواریم سازوکاری فراهم شود که مشکل کمبود دارو برطرف شود و مردم بتوانند به راحتی داروی مورد نیاز خود را برای درمان بیماران کرونایی تهیه کنند که البته تلاشهای معاونت غذاو دارو دانشکده علوم پزشکی ساوه برای تامین داروی داروخانه ها قابل تقدیر است اما باید گفت که با این وجود همچنان با مشکل مواجه هستیم و مردم ناراضی و سرگردانند.
وی بیان کرد: برخی شرایط اقتصادی و مشکلات معیشتی اجازه نمیدهد که مردم بخواهند داروی با قیمت بازار آزاد تهیه کنند اما ناچارند برای نجات جان عزیزان خود به هر طریقی که شده مبالغ سنگین و سرسامآوری را برای تهیه یک دارو از بازار آزاد پرداخت کنند.
سیفی خواستار توزیع عادلانه دارو در سطح کشور توسط شرکتهای دارویی شد و افزود: در حال حاضر اولویت توزیع دارو با بیمارستانها و مراکز درمانی است و داروخانهها در اولویت دوم قرار دارند. بنا به گفته شرکت های پخش دارویی سرم به مقدار لازم در انبار ذخیره سازی شده و اولویت اول تامین نیاز بیمارستانی است.
وی ادامه داد: بیماران نیز برای دریافت دارو به داروخانههای بیمارستانها مراجعه میکنند اما داروخانه بیمارستان نسخه بیمار را بر میگرداند و از او میخواهد که از داروخانههای سطح شهر داروی مورد نیاز خود نظیر سرم و ... را تهیه کند و وقتی به داروخانههای سطح شهر مراجعه میکند با پاسخ منفی و نبود دارو مواجه میشود.
به گفته این مدیر داروخانه باید داروی کافی در داروخانهها موجود باشد تا بیمار بتواند خود را درمان کند و کارش به بستری در بیمارستان نرسد. اگر مدیریت در توزیع صورت گیرد بسیاری از بیماران با مصرف دارو در منزل کارشان به بستری نمی کشد یا دست به خوددرمانی نزده و عواقب بدتری در انتظار آنان نخواهد بود، بویژه اینکه داروهایی که کمبود آنها وجود دارد به مقدار کافی در بیمارستانها هست و برای درمان بیماران بستری مصرف میشود.
او بیان کرد: شرکتهای پخش دارویی اعلام میکنند که دارو به اندازه کافی در انبارهای دارویی ذخیره سازی شده و بنا به اعلام نیاز بیمارستانها در اختیار مراکز درمانی قرار میگیرد. سوال اینجاست که فلسفه فعالیت داروخانه در وهله اول توزیع داروست و لوازم آرایشی و بهداشتی در کنار دارو به مردم عرضه میشود و اگر دارو وجود نداشته باشد قطعا داروخانه کارکرد دیگری جز توزیع دارو به خود گرفته و باید شامپو، کرم و سایر اقلام بهداشتی را عرضه کند.
وی از مردم خواست تا با توجه به تشدید شیوع بیماری کرونا و کسری دارو در داروخانه حتما خود را ملزم به رعایت پروتکلهای بهداشتی کنند و اجازه ندهند که این ویروس همچنان جولان دهد و آمار مبتلایان روند صعودی به خود گیرد.
سیفی در ادامه با تاکید بر اینکه حدود ۹۰ درصد نسخههای داروخانهها، کرونایی است، گفت: جای بسی تعجب و تاسف است که برخی از افراد نسخه کرونایی یکی از بستگان و آشنایان خود را برای دریافت دارو بدون استفاده از ماسک به داروخانه میآورند.
وی تصریح کرد: اقتصاد و حیات داروخانهها منوط به تامین داروی کافی است و اگر حتی یک قلم داروی نسخهای موجود نباشد، بیمار از دریافت بقیه داروها امتناع میکند که ادامه این روند به همراه تاخیر چهارماهه در پرداخت حق بیمه نسخ داروخانهها از سوی سازمان تامین اجتماعی منجر به ورشکستگی داروخانهها خواهد شد و امکان تامین مخارج داروخانهها وجود نخواهد داشت.
او بیان کرد: سازمان تامین اجتماعی چنانچه بیمه شده در پرداخت حق بیمه خود (حتی یک روز) تاخیر کند جریمه نقدی در برای او در نظر نظر میگیرد و سوال اینجاست که چه کسی پاسخگوی خسارت وارده به داروخانهها به دلیل تاخیر چندماهه در پرداخت حق بیمهها توسط تامین اجحتماعی است، البته با الکترونیکی شدن نسخهها مشکلات معوقات برطرف شده است اما بدهیهای گذشته مربوط به نسخ قبلی همچنان پرداخت نشده است و امیدواریم در دولت جدید این مشکل برطرف شود.
مدیر غذا و داروی دانشکده علوم پزشکی ساوه نیز گفت: مصرف بیش از حد برخی از داروهایی که در درمان بیماری کرونا تاثیرگذارند موجب شده است که این داروها در سراسر کشور براساس شاخصهایی به صورت سهمیهای و طبق پروتکلی که سازمان غذا و دارو مشخص کرده است در اختیار برخی داروخانههای منتخب شبانه روزی قرار گیرد.
دکتر حجت تمیزی افزود: علت کمبود برخی داروها متوجه شرکتهای پخش دارویی است و برخی دیگر نیز که در سراسر کشور کمبود وجود دارد براساس سهمیه بندی سازمان غذا و دارو در بین داروخانههای منتخب توزیع میشود.
وی در خصوص کمبود سرم نیز گفت: به دلیل مصرف بالای سرم در نتیجه حجم بالای مراجعین به بیمارستان و مراکز درمانی، براساس اعلام سازمان غذا و دارو مقرر شده است که سرم تنها در داروخانههای بیمارستانها، توزیع شود.
دکتر تمیزی افزود: خوشبختانه با افزایش تولید سرم در روزهای اخیر علاوه بر تامین نیاز بیمارستانی بخشی از سرم سهمیه شهرستان در اختیار داروخانههای شبانه روزی و عادی قرار گرفته است.
وی بیان کرد: در مقطعی که نیاز بیمارستانها به سرم برای درمان بیماران کرونایی بالاست، اولویت توزیع سرم با بیمارستانهاست. اما با این حال به گونهای برنامه ریزی میشود که بتوان بخشی از سهمیه سرم و داروهایی که در درمان کرونا مورد استفاده قرار میگیرد را به داروخانهها تخصیص دهیم.
دکتر تمیزی از مردم خواست تا با رعایت پروتکلهای بهداشتی اجازه ندهند زنجیره سرایت ویروس افزایش یابد که در آن صورت کمبودهایی در حوزه دارو بوجود خواهد آمد و با قطع زنجیره سرایت به برخورداری کافی آحاد مختلف جامعه از دارو کمک کنند.
در جریان بازدید میدانی خبرنگار ایسنا از برخی داروخانه های سطح شهر، داروخانه داران از تجویز غیرضروری سرم و برخی داروها در تعدادی از نسخه های پزشکان سخن گفتند که به زعم آنان نوعی نیاز کاذب را در بازار ایجاد کرده است در حالی که پزشکان نیز باید در شرایطی که با کمبود دارو به دلیل افزایش آمار مبتلایان مواجه هستیم اولویت ها را در تجویز دارو در نظر بگیرند.
امید است با افزایش میزان تولید و تشدید رعایت پروتکل های بهداشتی و کاهش آمار مبتلایان، داروی مورد نیاز براحتی و سرعت در اختیار همگی آنها قرار بگیرد و خدای ناکرده بیماری به دلیل کمبود دارو جان خود را از دست ندهد یا دست به خوددرمانی نزد که تبعات و عوارض منفی بر جای خواهد گذاشت.