بیمه محصولات کشاورزی یکی از ضروریات حفاظت از سرمایه های تولیدی در این حوزه است، اصلی که در بسیاری از کشورهای دنیا و در البته در ایران مورد توجه قرار گرفته، اما این اصل مهم در کشور ما چندان روی اجرا به خود نمی بیند، البته از سوی کشاورزان و صد البته نه به این خاطر که نمی خواهند به این خاطر که آنها تجربه خوبی از بیمه محصولات شان ندارند و آنرا درمانی بر دردهایی که از ضایع شدن محصول بر جانشان ریخته نمی دانند، آنها معتقدند که بیمه محصولات کشاورزی در کشور ما بیشتر نمکی بر زخم است، تا مرهمی بر درد!
معاون فنی و اجرایی جهادکشاورزی شهرستان ساوه نیز از دلسردی کشاورزان نسبت به انجام تعهدات مربوط به بیمه محصولات کشاورزی از سوی سازمان های بیمه گر می گوید و معتقد است که عمل به موقع به تعهدات بیمه‌ای مانع از دلسردی و عدم رغبت کشاورزان به استفاده از این ظرفیت خواهد شد.
محمودرضا خلیلی در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، از آغاز انجام بیمه محصولات کشاورزی در این شهرستان خبر داد و افزود: بیمه محصولات کشاورزی معمولا از روزهای پایانی آبان ماه آغاز می شود و بیمه نامه‌ها عملا از اول آذرماه صادر می‌شود و تا پایان ۳۰ مهرماه هر سال اعتبار دارند، به عبارتی کشاورزان به دلیل شرایط مساعد آب و هوایی آبان ماه یک ماه کمتر و در مجموع معادل ۱۱ ماه بیمه محصولات کشاورزی را انجام می‌دهند.
وی با اشاره به اینکه تاکنون بخش محدودی از اراضی و باغات کشاورزی ساوه تحت پوشش خدمات بیمه محصولات قرار گرفته است، افزود: در سال گذشته از مجموع ۲۰ هزار هکتار اراضی و باغات این شهرستان قریب به پنج هزار هکتار و معادل ۲۵ درصد وسعت اراضی تحت پوشش بیمه محصولات کشاورزی قرار گرفت که عمده‌ترین محصولات بیمه شده را محصول انار تشکیل می‌دهد.
این مقام مسئول در جهادکشاورزی ساوه به استقبال نکردن کشاورزان از بیمه محصولات اشاره کرد و افزود: اینطور نیست که کشاورزان ساوجی رغبتی برای بیمه محصولات ندارند و این موضوع به ساوه یا استان مرکزی محدود نمی‌شود، بلکه به دلیل برخی نارضایتی‌های کشاورزان، گستره آن سراسر کشور را در بر گرفته است.
وی بیان کرد: با وجود مشکلاتی که در نتیجه ارائه خدمات از سوی صندوق بیمه محصولات کشاورزی وجود دارد، اما شهرستان ساوه بیشترین سطح بیمه محصولات کشاورزی استان مرکزی را به خود اختصاص داده است.
خلیلی تصریح کرد: بیمه تنها چتر حمایتی برای کشاورز است، اما برخی ناملایمات، تمایل عمومی را برای انجام آن کاهش داده است و کارکرد نه چندان مطلوب خدمات صندوق بیمه محصولات کشاورزی نظیر واقعی سازی نشدن میزان برآورد خسارت از سوی دولت با میزان غرامت، اختلافات بر سر کارشناسی خسارت با غرامت و پرداخت با تاخیر غرامت‌ها سبب شده کشاورزان علاقه‌ای به بیمه محصولات خود نداشته باشند.
وی بر طرف کردن موانع پیش روی بیمه محصولات کشاورزی را زمینه ساز بازسازی اعتماد و جذب کشاورزان به این صندوق دانست که هدف آن گستراندن چتر حمایتی برای مقابله با زیان ناشی از حوادث و بلایای طبیعی است و می‌تواند تاثیر فراوانی در این خصوص بگذارد.
وی عدم عمل دقیق به تعهدات بیمه محصولات کشاورزی را منجر به بی اعتمادی کشاورزان نسبت به بیان کرد و افزود: کاهش انگیزه و تمایل کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی نتیجه بی اعتمادی به اجرای تعهدات است. کشاورزان معتقد هستند که هزینه پرداختی صندوق بیمه کشاورزی به خسارت دیدگان حوادث و بلایای طبیعی در حد بسیار پایین است و بعضا حتی نیاز عملیات داشت و خرید بذر را پاسخ نمی‌دهد.
خلیلی، ضعف آگاهی بخشی و اطلاع رسانی، فقدان اشراف لازم بر نحوه ساز و کار اجرایی و میزان تعهدات را از دیگر دلایل عدم تمایل کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی برشمرد و گفت: واقعی‌سازی میزان پرداختی و پرداخت به موقع خسارت‌ها می‌تواند انگیزه کشاورزان را برای بیمه محصولات و توسعه کشت افزایش دهد.
وی از سازمان‌های بیمه‌گر خواست تا در راستای مطالبات کشاورزان برای واقعی سازی پرداخت خسارت‌های ناشی از بلایای طبیعی از جمله سیل، سرمازدگی و خشکسالی، نسبت به افزایش حق بیمه‌ها اقدام کنند.
وی همچنین بر ضرورت فرهنگ‌سازی در زمینه تشویق کشاورزان به بیمه محصولات کشاورزی تاکید کرد و گفت: برگزاری کلاس‌های ترویجی در این حوزه، کشاورزان را به استفاده از خدمات بیمه تشویق و راغب می کند و جهاد کشاورزی ساوه این موضوع را یکی از دغدغه‌های خود می داند.
معاون جهادکشاورزی ساوه با اشاره به بارش‌های مطلوب دو سال اخیر که بالاتر از حد نرمال بوده است، گفت: هرچقدر میزان بارندگی‌ها افزایش یابد برای باغات ضرری ندارد، اما سرمازدگی شدید آسیب زاست و باید کشاورزان ملزم به بیمه محصولات برای در امان ماندن از خسارت های متاثر از وقوع بلایای طبیعی نظیر سرمازدگی باشند.
وی در ادامه گفت: کشاورزانی که تمایل به بیمه محصولات دارند و در گذشته نیز دچار خسارت شده‌اند، می‌توانند سال زراعی جاری از محل غرامت به صورت تهاتر یا پایاپای نسبت به بیمه محصولات خود اقدام کنند.
وی با اشاره به اجباری بودن بیمه دام و طیور گفت: مبلغ بیمه محصولات، عدد بالایی نیست و کشاورزان بدانند که اگر سرمای کمتر از ۱۵ درجه اتفاق بیفتد هیچ راهکاری برای جبران خسارت جز پرداخت غرامت از سوی صندوق بیمه وجود ندارد.
خلیلی افزود: تنها راهکار کوتاه مدت برای پیشگیری از سرمازدگی، آتش روشن کردن در باغ و ایجاد دود است و بعضا از روش استفاده از پلار باغی که نوعی مشعل گازوئیلی است استفاده می‌شود. این مشعل گازوئیلی با تولید گرما و انتشار آن در چهار جهت باغ می‌تواند دمای هوا را تا چند درجه افزایش دهد و موجب پیشگیری از سرمازدگی خواهد شد.
وی در خصوص راهکار بلندمدت پیشگیری از سرمازدگی باغات در فصل سرما گفت: سرمازدگی بلندمدت در سال ۱۳۸۶ و ۱۳۹۵ ناشی از ورود یک جبهه هوای فراگیر بود که کل شهرستان و حتی استان مرکزی را در برگرفت و در شرایط اینچنینی هیچ راهکاری جز بیمه محصولات کشاورزی برای جبران خسارت نیست و سرمازدگی حاصله نیز به هیچ وجه با روش های سنتی قابل مدیریت نخواهد بود.
