سالهایی از عمر كه در مدرسه گذرانده ميشود، از نظر تغذیه بسیار مهم است، زیرا رشد كودك در این سنین ادامه دارد. اگرچه سرعت رشد او كمتر از سالهای اول زندگی است، ولی باید توجه داشت كه هر مرحله از رشد، وابسته به مرحله قبل بوده و مرحله بعد را تحت تاثیر قرار میدهد.
در همین رابطه یک مشاور تغذيه و رژيم درماني در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)- منطقه مرکزی گفت: اصولا دانشآموزان به سه وعده غذایی اصلی و دو میانوعده در طول روز نیاز دارند و باید از تمامی گروههای غذایی شامل شیر و لبنیات، گوشت و حبوبات، سبزیجات، میوه جات و گروه نان و غلات مصرف كنند چراکه تعادل و تنوع غذایی در این سنین مهم است.
"فاطمه مرتجی" با بیان اینکه وعده صبحانه، نقش بسیار موثری در سلامت جسمی و فكری دانشآموزان دارد، اظهار کرد: به دنبال نخوردن شام، اگر دانشآموز صبحانه نخورد، به دلیل پایین افتادن قند خون، توانایی و شرایط لازم را برای یادگیری مطالب در مدرسه نخواهد داشت.
وی بیان کرد: دانشآموزانی كه صبحانه نمیخورند، كم دقت، خسته و بیحوصله هستند و نمیتوانند كمبود انرژی، ویتامینها و املاح معدنی را با خوردن وعدههای غذایی دیگر جبران كنند. بنابراین مادران باید هر روز صبح، صبحانه كودك خود را قبل از این كه به مدرسه برود، آماده كنند.
به گفته وی تهیه میانوعدههای مناسب و مغذی نیز بسیار اهمیت دارد، زیرا در ساعات نزدیك ظهر، كودك ممكن است گرسنه شود و این گرسنگی، نشستن سر كلاس را برای او غیر قابل تحمل میكند. تمام این موارد، ضرورت توجه به تغذیه صحیح دانشآموزان در مدارس را بیش از پیش آشکار میسازد.
وی در ادامه به اهمیت بوفه مدارس نیز اشاره کرد و گفت: بهداشت بوفه مدارس، سلامت فروشندگان بوفه و مواد غذایی موجود در آن موضوعی است كه در سلامت دانشآموزان كه در واقع مشتریان بوفهها هستند، تاثیر زیادی دارد و توجه به آن، در واقع توجه به سلامت نسل جوان و آینده كشور است.
به گفته وی بوفه قسمتی از تشكیلات یك مدرسه است، پس نظارت مدیر مدرسه روی این بخش ضروری است، همچنین وزارت بهداشت با فرستادن ماموران بهداشت به مدارس میتواند از بسیاری از بیماریهایی كه ممكن است از طریق مواد غذایی ناسالم به دانشآموزان سرایت كند، جلوگیری به عمل آورد.
وی تصریح کرد: افراط در مصرف شكلات و شیرینی به دلیل این كه موجب بیاشتهایی و سیری كاذب در كودكان میشود و آنها را از مصرف غذاهای اصلی بازمی دارد، موجب اختلال رشد در آنها خواهد شد.
این مشاور تغذیه و رژِیم درمانی گفت: مصرف بیرویه تنقلات كمارزش یكی دیگر از مشكلات دانشآموزان است. متاسفانه برخی تنقلات تجارتی مانند انواع پفك و چیپس به طور بیرویه از سوی كودكان و دانشآموزان مصرف میشوند.
وی اظهار کرد: نتایج بررسی كشوری سال 1388 وزارت بهداشت نشان داده است که حدود 50 درصد كودكان 6 تا 12 ماهه و حدود 90 درصد كودكان 1 تا 2 ساله هر روز پفك مصرف میكنند.
وی گفت: مصرف پفك در زنگ تفريح به دلیل ایجاد سیری كاذب، دانشآموزان را از خوردن غذاهای اصلی كه باید مواد مغذی مورد نیاز رشد كودك را تامین كنند، باز میدارد. از سوی دیگر نمك، ذائقه كودك را به خوردن غذاهای شور عادت میدهد.
به گفته وی متخصصان تغذیه همواره به والدین توصیه میكنند که كودكان را به مصرف تنقلات سنتی مثل نخودچی و كشمش، گردو، بادام، پسته، گندم برشته، برنجك، عدس برشته شده، توت خشك، انجیر خشك و برگهها تشویق كنند و سر سفره به جای نوشابه برای افراد خانواده از دوغ استفاده كنند.
وی افزود: میزان انرژی مورد نیاز دانشآموزان مدرسهای به دلیل تفاوت در اندازه بدن، میزان تحرك و سرعت رشد، متفاوت است و اگر انرژی مورد نیاز دانشآموزان از طریق كربوهیدرات و چربی تامین نشود، پروتئینی كه باید صرف رشد و ترمیم بافتهای بدن شود، برای تامین انرژی به مصرف میرسد.
مرتجی با بیان اینکه شایعترین كمبودهای ویتامینی در دانشآموزان، كمبود ویتامین A و D و شایعترین كمبودهای املاح، كمبود ید، آهن و كلسیم است، افزود: هویج، منبع ارزانی از ویتامین A است و والدین میتوانند از آن در برنامه غذایی روزانه دانشآموزانشان استفاده كنند.
وی در ادامه به منابع آهن مورد نیاز بدن دانشآموزان اشاره کرد و افزود: بهترین نوع آهن قابل جذب در غذاهای حیوانی مثل گوشت، مرغ و جگر است.
به گفته وی دریافت مقادیر كافی كلسیم از طریق برنامه غذایی روزانه در سنین مدرسه و بلوغ برای حفظ تراكم طبیعی استخوانها و جلوگیری از پوكی استخوان در بزرگسالی حائز اهمیت است.
وی اضافه کرد: دوغ و شیر پاستوریزه منبع خوبی از كلسیم هستند و مصرف آنها در میان وعده دانشآموزان در تامین بخشی از كلسیم مورد نیاز موثر است.
مرتجی اظهار کرد: نان و پنیر، میانوعده مناسب دیگری برای تامین كلسیم است كه همراه سبزی، گوجه فرنگی، خیار یا گردو، یك میانوعده سالم و مغذی برای دانشآموزان به شمار میرود