باتوجه به برگزاري انتخابات دهمين دوره مجلس شوراي اسلامي در اسفندماه سالجاري و شرايط حساس کنوني کشور در عرصه هاي بين المللي، منطقه اي و داخلي و همچنين جايگاه و اهميت مجلس شوراي اسلامي در تبيين سياست ها و برنامه هاي کشور در عبور از تنگناها و ايجاد توسعه پايدار ايران اسلامي، بر آن شديم تا ويژگي هاي يک نماينده خوب براي مجلس آينده و نيز نکات مهم و تاثيرگزاري که به مردم در شناخت و انتخاب نماينده اصلح کمک مي کند را مورد بررسي قرار دهيم.
دکتر عليرضا هدايتي، پژوهشگر سياست داخلي و فرماندار سابق شهرستان زرنديه در پاسخ به اين سوالات به خبرنگار زرنا، گفت: انتخابات مجلس شوراي اسلامي که بر طبق قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران هر چهار سال يکبار انجام مي گيرد، در دهمين دوره که به زعم بسياري از تحليلگران سياسي، حساسترين انتخابات نسبت به دوران قبل محسوب مي شود، در اسفند ماه سال جاري برگزار خواهد شد.
برگزيدگان حوزه هاي انتخابيه کشور پس از رقابتي سالم و با شکوه وارد عرصه قانونگذاري کشور مي شوند و ساختار قوه مقننه را براي آنچه که شاخص هاي اساسي يک انتخاب بلند نظرانه را تشکيل مي دهد، بطور قطع نکاتي است که در ذيل به آنها خواهيم پرداخت:
* شاخص اول:
ويژگي مهم پايبندي به قانون اساسي و نظام ارزشي انقلاب اسلامي است که محور بنيادين آن اصل ولايت فقيه مي باشد که بصورت بارز در گذشته و حال انتخاب شونده بايستي آشکار و هويدا باشد. البته بصورت خاص شوراي نگهبان قانون اساسي وظيفه احراز را برعهده دارد، ليکن انتخاب کنندگان نيز در کشف اصلح اين عنصر را بايد در وجود انتخاب شونده مورد تحليل و بازشناسي قرار دهند.
مشخصه هايي همچون مذهبي بودن، ميهن پرستي، ايثارگري، شهامت، حسن سلوک با مردم و سابقه خوب از جمله اين موارد محسوب مي شود.
* شاخص دوم:
تسلط حرفه اي و خبره بودن در يکي از امور مرتبط با کميسيون هاي تخصصي مجلس شوراي اسلامي است. انتخاب شونده بايستي داراي سطح تخصصي باشد، اين دانش و تجربه در هم تنيده و معنادار، فرد منتخب را به سمت يکي از کميسيون هاي تخصصي مجلس شوراي اسلامي سوق مي دهد و اين کميسيون نيز خوب است که با مشکلات اصلي حوزه انتخابيه تناسب داشته باشد.
اگر تناسب برقرار باشد، نماينده خدمات شاياني را در مسئوليت نمايندگي مي تواند صورت دهد در غيراينصورت نمي توان انتظار چنداني از منتخب داشت. زيرا انتخاب شونده از جايگاه مناسب در کميسيون برخوردار نخواهد بود و در عين حال کميسيون مربوط نيز ارتباط چنداني با مشکلات اساسي حوزه انتخابيه نخواهد داشت.
ممکن است مطرح شود که همه کميسيون ها مفيد اند، البته شکي نيست ليکن عمر چهار ساله هر دوره مجلس اقتضا مي کند که مردم عزيز حوزه انتخابيه توجه داشته باشند که فردي که مورد نظرشان مي باشد اولا به چه کميسيوني راه خواهد يافت و ثانيا چه موقعيت احتمالي را در کميسون مربوطه پيدا خواهد کرد؟ بديهي است چنانچه انتخاب شونده صاحب نظر و برازنده علمي و تجربي باشد در کميسيون مربوطه جايگاه خوبي را پيدا خواهد کرد و بطور طبيعي خدمتگزار موثري براي حوزه انتخابيه خود خواهد شد.
* شاخص سوم:
مجلس در نظام جمهوري اسلامي ايران، پرورشگاه نيست بلکه يک کارگاه تخصصي و پيشرفته قانونگذاري و نظارت محسوب مي شود.
شخصي که بر اين کرسي تکيه مي زند بايستي قبلا از جهات علمي و تجربي به ورزيدگي و خبرويت رسيده باشد تا بتواند حاصل توانش را در مجلس به خدمت بگيرد. اگر اکثر مجالس قانونگذاري جهان و بويژه کشور هاي پيشرفته را ملاحظه کنيد نمايندگان را مردان و زنان آزموده و ميدان ديده تشکيل مي دهند. در اينصورت آنچه که در دستور کار قرار مي گيرد با دقت نظر فراوان به نتيجه خواهد رسيد و شکي نيست که آثار گرانبهاي حضور چنين افراد با فضيلتي جز سعادت و نيک بختي جامعه نخواهد بود.
* شاخص چهارم:
نماينده مجلس شوراي اسلامي بايستي داراي درک بين المللي مناسب نيز باشد. زيرا نظام جمهوري اسلامي ايران در نظام بين الملل اسلامي و جهاني در شرايط حساس و سرنوشت سازي قرار دارد و درک بين المللي نماينده قطعا نگاه عميق تري را ايجاد خواهد کرد.
تنها آگاهي هاي بومي بدون فضايل ديگر کارساز نخواهد بود، لذا بايستي در انتخاب بلندنظرانه اين خصوصيت را حتما در انتخاب شونده درنظر گرفت.
* شاخص پنجم:
جايگاه نمايندگي مجلس شوراي اسلامي جايگاهي فخيم و موقر مي باشد و تفاوت اساسي با ساير انتخابات بويژه انتخابات شوراهاي اسلامي شهر و روستا دارد. بنابراين رفتار انتخاباتي نامزد نيز بايستي قيد و بندهاي خاص خود را داشته باشد.
بنظر بنده بدست آوردن راي به هر قيمت، به هيچ قيمتي نمي ارزد. ملاحظه مي شود برخي دوستان براي جلب نظر انتخاب کنندگان حوزه انتخابيه به ترفندهاي مختلفي دست مي زنند؛ مثلا حضور در مراسم سوگواري هر فردي و در هر نقطه اي، که اين امر براي برخي بازماندگان محل تامل و تعجب بوده و در انتخابات قبل در پاره اي از موارد بنده شاهد بوده ام که صاحبان عزا معترض بوده اند که مراسم سوگواري شان محل بهره برداري انتخاباتي شده و اظهار گله نموده اند. بويژه آنکه اصلا دعوتي هم در کار نبوده است. البته در مواردي که دعوتي صورت گرفته باشد موضوع فرق مي کند.
بنابر اين تصديق مي فرمائيد که حضور سرزده به مجالس شادي و يا وليمه هاي حج و استقبال از زائرين عتبات عاليات نيز چنانچه دعوتي در کار نباشد، به نظر من واقعا زيبنده يک داوطلب نمايندگي مجلس شوراي اسلامي نيست.
* شاخص ششم:
انتخاب کنندگان بايستي پس از انتخاب نماينده، نحوه انجام وظيفه وکيل خود را بطور منظم و دقيق و بويژه در مقاطع حساس کشور زير نظر گرفته و در مجموع فعاليت وي را مورد جمع بندي و قضاوت قرار دهند.
بيانات انتخاباتي وي با عملکرد سالهاي اول، دوم، سوم و سال پاياني حتما بايستي مقايسه گرديده و مورد قضاوت باشد.
نکته مهم در اين زمينه اين است که مشکلات حوزه انتخاباتي را شناسايي کنند و اظهارات کانديدا و يا نماينده را با توجه به مشکلات حوزه انتخابيه مورد ارزيابي قرار دهند.
در حال حاضر مشکلات حوزه انتخابيه در زمينه تقسيمات، آب، کشاورزي، صنعت، اشتغال، مديريت هاي شهري، مديريت هاي استاني، مديريت هاي ملي دستگاه ها نسبت به استان و شهرستان، مشکلات زنان و دختران، مشکلات جوانان و گردشگري، يک شرايط ويژه منطقه اي را موجب گرديده که نامزدها مي توانند ديدگاه هاي سازنده خود را براي حل و فصل مشکلات و موارد مطروحه بيان نمايند.
یادداشتی از : دکتر علیرضا هدایتی
