در کتاب گنجینه آثار قم به بنای مسجد سرخ ساوه با نام مسجد قرمز(سرخ) اشاره شده و آمده است که وجه تسمیه آن شاید به دلیل تزئینات زرشکی و کتیبه‌های قرمز رنگ مسجد باشد.
به گزارش ایسنا، منطقه مرکزی، این بنای تاریخی که نامش در فهرست آثار تاریخی کشور به ثبت رسیده و قدمتی هزار و صد ساله دارد، در بافت تاریخی شهر ساوه قرار گرفته و بخشی از مسجد انقلاب ساوه است.
این مجموعه تاریخی با برخورداری از معماری سنتی و زیبای ایرانی سابقه تاریخی کهنی را روایت می کند و از لحاظ معماری یکی از مساجد بی‌نظیر ایران به شمار رفته و متشکل از سه مسجد انقلاب، مسجد سرخ و حاج فرج است.
منطقه استقرار مسجد سرخ و گنبد چهارسوق و راسته بازار و آب انبار تاریخی ساوه مدتهاست در تسخیر دستفروش ها و دوره‌گردان است و ادامه این وضعیت در این منطقه با آنچه تلاش برای توسعه گردشگری نامگذاری شده متناقض است، چراکه یکی از ارکان توسعه گردشگری ساماندهی بافت تاریخی و بهبود منظر ابنیه تاریخی است که ساوه همچنان به آن بی توجه است.
رضا ایاز در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، منطقه مرکزی، در رابطه با وضعیت مسجد سرخ ساوه با بیان اینکه اطراف این اثر تاریخی محل تجمع و اتراق دست‌فروشان و صنوف مزاحم است، گفت: در کنار این مجموعه تاریخی دست‌فروشان اتراق می‌کنند و مشاغلی مانند پرنده‌فروشی وجود دارد که این موضوع چهره این اثر تاریخی را مخدوش می‌کند.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ساوه ادامه داد: رایزنی‌هایی با شورای شهر ساوه جهت ساماندهی این وضعیت انجام شد و بعد از پیگیری‌های مستمر موضوع در جلسه کمیسیون فرهنگی شورای شهر که حدود دو ماه قبل برگزار شد، مطرح و مقرر شد اقدامات مورد نیاز جهت ساماندهی این وضعیت انجام شود.
ایاز افزود: متاسفانه تاکنون هیچ اقدامی توسط شهرداری و شورای شهر برای ساماندهی محدوده مسجدسرخ ساوه انجام نشده است، در صورتی که ساماندهی صنوف مزاحم واقداماتی که باید در راستای حفظ منظر و آثار تاریخی و فرهنگی انجام شود، از وظایف شورای شهر و شهرداری است.
وی بیان کرد: از طرفی هیات امنای مسجد بدون اطلاع میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اقدام به مرمت غیر اصولی این بنای تاریخی کرده‌اند که این موضوع از طریق مراجع قضایی در حال پیگیری است.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری عنوان کرد: شورای شهر در راستای ایفای نقش فرهنگی خود کمک مالی به مساجد را نیز در برنامه دارد. با توجه به اینکه محوطه داخل مسجد فاقد روشنایی مناسب است، انتظار داریم شورای شهر جهت رفع این مشکل همکاری لازم را داشته باشد.
ایاز با اشاره به ایجاد میدان عاشورا در محدوده بخشی از بافت تاریخی ساوه که شامل مجموعه مسجدسرخ، گنبد چهارسوق و آب انبار است، اظهار کرد: در زمان ایجاد این میدان قرار بر این بود که شهرداری محوطه اطراف مسجد و گنبد چهارسوق که جهت ایجاد میدان تخریب شده بود را ساماندهی کند که تاکنون اقدامی در این خصوص انجام نشده است.
وی ادامه داد: محوطه تخریب شده اطراف این آثار تاریخی به محل تجمع دست‌فروشان و پارکینگ وسایل نقلیه تبدیل شده و چهره نازیبایی در این منطقه به وجود آورده است، در صورتی که مقرر بود شهرداری این مکان را ساماندهی و به فضای سبز تبدیل کند.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری اضافه کرد: مجموعه آب انبار که در جنب گنبد چهاسوق قرار دارد در حال مرمت و بازسازی است و پس از اتمام کار مرمت به کتابخانه تبدیل می‌شود.
رییس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ساوه ساماندهی محوطه مسجدسرخ این شهرستان و حفظ منظر این اثر تاریخی ملی را منوط به همکاری و تعامل شورای شهر و شهرداری ساوه دانست.
پیش از این ایسنا در گزارشی که شهریورماه سال گذشته با عنوان "مسجد سرخ در وضعیت قرمز" درج شد به مشکلات این اثر تاریخی پرداخته بود.
این بنای دینی در بافت تاریخی شهر و در بنای چارسوق قرار دارد که آن هم با مخاطراتی دست و پنجه نرم می‌کند و چندی پیش در گزارشی با عنوان "خراش برچهره چارسوق ساوه" به طور مشروح بدان پرداخته شده است.
