خودقرنطینگی پدران و مادران سالمند این روزها تبعات زیادی را از نظر جسمی و روحی برای آنها در پی داشته است که پدیده غالب در این زمینه افسردگی است و ادامه این روند احتمال منزوی شدن آنان را در پی خواهد داشت.
آیا برای برون رفت از افسردگی سالمندان و مدیریت احساسات و عواطف آنان برای رفع دلتنگی از فرزندان و بستگان در روزهای قرنطینگی کرونایی و رفع استرس از ابتلا به کرونا، برنامه‌ریزی داشته‌ایم یا اگر نداشته ایم چه باید کرد؟
یک کارشناس ارشد روانشناس بالینی در پاسخ به این سوال به ایسنا گفت: همانطور که واضح است تمام افراد جهان درگیر ویروس کشنده کووید ۱۹ شده‌اند، این ویروس زندگی را بسیار سخت کرده است، به طوری که روال زندگی افراد تغییر کرده و بیشتر ساعات شبانه روز را مجبورند در خانه بمانند تا مبتلای به این ویروس کشنده نشوند.
سمیه ترابی افزود: در این شرایط بحرانی سالمندان بیشتر در معرض خطر هستند و باید توجه دولت‌ها بیشتر بر آنها متمرکز شود و نیازهای اولیه و زیستی آنها از جمله دارو، درمان و مواد غذایی را برآورده سازند، تا مجبور نباشند مدام به خارج از منزل رفته و خطر ابتلا را بیشتر کنند.
وی افزود: اگر نیازهای اولیه افراد سالمند برآورده شود کمتر دچار استرس و نگرانی خواهند شد چرا که عامل استرس خود منشاء اکثر بیماری‌هاست. استرس سیستم دفاعی بدن را ضعیف کرده و خطر ابتلا به ویروس کرونا را بالا می‌برد، وجود کمی استرس در شرایط بحرانی عادی است، اما اگر این استرس از حد طبیعی خود خارج شود زیانبار خواهد بود.
وی گفت: سالمندان باید خواب با کیفیت داشته باشند، تماس و ارتباط با فرزندان و اقوام به صورت صوتی و پرهیز از تماس مستقیم را در برنامه داشته باشند و با برخورداری از برنامه غذایی مناسب و رعایت اصول بهداشتی به فعالیت‌های عادی خود ادامه دهند و برای خرید دارو و موادغذایی از عزیزانشان کمک بخواهند که برایشان انجام دهند و حتی المقدور بیرون نروند.
این دانش آموخته روانشناس بالینی با تاکید بر اینکه شرایط کرونایی و ماندن در خانه احتمال افسردگی را در سالمندان بیشتر خواهد کرد، افزود: در این شرایط توصیه می‌شود سالمندان در دنبال کردن اخبار حد افراط و تفریط را رعایت کنند زیرا گوش دادن به اخبار ناگوار باعث نگرانی و غم می‌شود. اگر در این شرایط بحرانی همسر یا عزیزی را از دست دادند زمام زندگی را از دست ندهند و با توکل به خدا و پیشه کردن صبر بر غمشان فایق آیند. همواره امید به روزهای روشن داشته باشند چرا که پروردگار بعد از هر سختی آسانی قرار داده است، هیچ چیز در این جهان ماندگار نیست، بدانند که این روزهای سخت و طاقت فرساهم گذران است. آنها باید با رعایت اصول بهداشتی و شستن دستها و زدن ماسک و دوری از افراد بیمار و ماندن در خانه سلامتی خود را حفظ کنند، باشد که در پناه خدا این روزهای سخت تمام شود و دوباره با هم و در کنار هم بخندیم.
یک روانشناس بالینی دیگر نیز گفت: همانطور که می‌دانیم انسان موجودی است اجتماعی و دوری از اجتماع برایش اجتناب ناپذیراست، قطع ارتباط با جامعه اثرات جبران ناپذیری بر روح و جسم افراد دارد؛ در نتیجه در این شرایط بحرانی و با وجود شیوع بیماری کووید ۱۹ افراد باید به هر طریق ممکن ارتباط خود با اجتماع را قطع نکنند، گاه با تماس تلفنی با فرزندان و دیگرعزیزانشان، گاه رفتن به حیاط و ایوان خانه و باز کردن پنجره‌ها و دیدن مناظر زیبا و شنیدن صدای گنجشکان و استشمام هوای تازه روز خود را آغاز کنند.
اکرم ترابی افزود: افراد سالمند که مجبور هستند در خانه بمانند برای جلوگیری از تنش با افراد دیگر در خانه سعی کنند به جای تمرکز و کنترل دیگری بیشتر توجه شان را روی اهداف و علایق خود بگذارند. نقاط مثبت یکدیگر را برشمارند و اگر افکار منفی به سراغشان آمد با صدای بلند به افکار منفی فرمان ایست دهند و جای خود را عوض کرده و مشغول کاری شوند. افکار منفی به سراغ هر انسانی می‌رود. مخصوصا در این شرایط بحرانی که ترس، استرس، اضطراب، خشم و غم طبیعی است، نباید اجازه دهند که این افکار در مغزشان لانه بسازد.
وی ادامه داد: اگر افراد هر روز از زندگی خود را به چهار قسمت استراحت، کار، تفریح و مناجات تقسیم کنند، احتمال کمتری وجود دارد که دچار روزمرگی شوند. سالمندان باید بدانند که عضو مفیدی در جامعه و امید فرزندانشان هستند چه با تجارب آموزنده شان و چه با لبخند و محبت بی کران به فرزندانشان.
به نظر می‌رسد علاوه بر سالمندان آحاد مختلف جامعه بویژه زنان خانه دار و حتی شاغلینی که این روزها بنا بر تصمیم ستاد ملی مبارزه با کرونا به صورت دورکاری در منزل فعالیت دارند و حتی دانشجویان، طلاب، دانش آموزان و همه آنهایی که در خانه مانده‌اند تا سالم بمانند با اجرای چنین برنامه‌هایی می توانند اوقات فراغت خود را پر کرده و خود را به استمرار در خانه ماندن ترغیب کنند.
در خانه ماندن سخت است اما می شود با اتخاذ سازوکار مناسب و برنامه ریزی دقیق این روزها را امیدوارانه و با هدف سپری کرد و شاد و با نشاط زیست تا کرونا را بطور کامل شکست دهیم.
