عصر ایران: یک پژوهشگر خطوط و اسناد و کتیبه‌‌های تاریخی به طور اتفاقی هنگامی که از مسجد جامع ساوه دیدن می‌کرد با یادگار نوشته‌ای مواجه شد که پس از تحقیقات علمی روی آن دریافت که این یادگار نوشته دستخط علی‌ابن موسی‌الرضا، امام هشتم شیعیان است.

دکنر احسان رازانی

 

دستخط روی یک آجر خشت ۳۱ در ۳۱ نوشته شده. احتمالا وقتی علی‌ابن موسی‌الرضا به یکی از ستون‌های مسجدجامع ساوه نشسته تکیه داده بودند، آن را نوشته‌اند. نوشتن یادگار نوشته در گذشته توسط بزرگان و شخصیت‌های مهم اجتماعی و سیاسی و حتی شاهان مرسوم بوده و با آن‌چه امروز به عنوان یادگار نوشته انجام می‌شود کاملا متفاوت بوده‌است.

امام هشتم شیعیان در این تنها دستخط کشف شده از او عبارتی را نوشته که بیانگر حضور ایشان در مسجد جامع ساوه بوده و در ادامه هم طلب مغفرت برای همه با ذکر نام پنج تن کرده‌است. در پایان هم تاریخ حضور خود را در این مکان نوشته است. هرچند خواندن این بخش از یادگار نوشته بسیار دشوار بوده اما عمادالدین شیخ‌الحکمایی، کاشف این دستخط پس از خواناسازی آن موفق شده تاریخ ۲۰۱ هجری قمری را بخواند. 

سال ۲۰۱ هجری قمری طبق اسناد معتبر اسلامی، زمانی‌است که امام رضا (ع) سفر خود را از مکه و مدینه به سمت مرو آغاز کرده بود. پیش از این تصور می‌شد این سفر از مسیر بصره، خوزستان، فارس،‌ یزد و در نهایت خراسان بوده‌است. اما حالا کشف این دستخط نشان می‌دهد در تایید مسیر یاد شده ابهاماتی وجود دارد. هنوز به درستی معلوم نیست که آیا سفر علی‌ابن موسی‌الرضا به ساوه در ادامه همان سفر اصلی به مرو بوده یا نه.

از سویی دیگر در برخی کتب حتی به یک سفر مخفیانه ایشان به قزوین هم اشاره شده و حالا با کشف این دستخط، این احتمال هم تقویت شده که شاید او در سفری مخفیانه به قزوین، در مسجد جامع ساوه شب را گذرانده باشد.

درباره این کشف مهم تاریخی، گزارشی ساخته شده که آن را ببینید تا بیشتر درباره آنچه کشف شده بدانید.